Το προφίλ της Ελλάδας αποτυπώνεται στη φετινή ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ για την παγκόσμια ευημερία, με συγκριτικά αποτελέσματα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη αλλά και τις υπόλοιπες 34 χώρες μέλη του Οργανισμού που συμμετείχαν στην έρευνα.
Μια πρώτη γεύση προσφέρει ο «τροχός της ευημερίας», που δείχνει τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία της χώρας μας με βάση 11 συνιστώσες: Εισόδημα και πλούτος, στέγαση, εργασία και ποιότητα απασχόλησης, υγεία, γνώση και δεξιότητες, ποιότητα περιβάλλοντος, υποκειμενική ευημερία, ασφάλεια, ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, κοινωνικές σχέσεις και συμμετοχή στα κοινά.
Το απογοητευτικό είναι ότι η Ελλάδα έχει αρνητικές επιδόσεις, δηλαδή κάτω από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, σε τουλάχιστον έναν υποδείκτη από κάθε συνιστώσα: Στις εισοδηματικές ανισότητες, τα νοικοκυριά με υπερβολική στενότητα χώρου, τη μισθολογική ψαλίδα ανδρών-γυναικών, τις υπερωρίες, την έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες, τη συμμετοχή στις εκλογές.
Ο μόνος τομέας στον οποίο διαπρέπουμε, από την «πίτα» του ΟΟΣΑ είναι οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, δείχνοντας αν μη τι άλλο ότι παραμένουμε ένας εξωστρεφής λαός.
Περιβάλλον
Η ανάλυση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα ξεκινάει με την αξιολόγηση των επιδόσεων της χώρας σε ό,τι αφορά τους διαθέσιμους πόρους που είναι αναγκαίοι για τη μελλοντική ευημερία της χώρας, όπως το φυσικό, οικονομικό και κοινωνικό κεφάλαιο. Ο ΟΟΣΑ συγκρίνει το σήμερα, με τους δείκτες του 2010, και καταγράφει σε ποιους τομείς υπήρξε βελτίωση και πού επιδείνωση
Σε ό,τι αφορά το φυσικό κεφάλαιο, η Ελλάδα εμφανίζει βελτίωση σε δύο από τους τρεις υποδείκτες: Μειώθηκαν οι κατά κεφαλήν εκπομπές ρύπων, από τους 10.700 τόνους στους 7.300 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά κάτοικο. Επίσης αυξήθηκε θεαματικά η χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Από 8,6% το 2010 υπερδιπλασιάστηκε στο 16,6%. Εκεί που υπήρξε επιδείνωση, ήταν στα είδη ζώων που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, τα οποία αυξήθηκαν. Το ενθαρρυντικό είναι ότι και στους τρεις δείκτες φυσικού κεφαλαίου, η Ελλάδα βαθμολογείται με κίτρινο χρώμα – βρίσκεται δηλαδή στη μεσαία κατηγορία των χωρών του ΟΟΣΑ.
Οικονομική επιδείνωση
Αρνητικές όμως ήταν οι επιδόσεις της Ελλάδας σε σύγκριση με το 2010 στους δείκτες του οικονομικού κεφαλαίου, με το δημόσιο χρέος να αυξάνεται από το 94% στο 134% του ΑΕΠ, ενώ ο σχηματισμός παγίου κεφαλαίου, δηλαδή οι επενδύσεις, μειώθηκαν σημαντικά από 97.000 δολάρια κατά κεφαλήν, σε όρους Ισοδυναμίας Αγοραστικής Δύναμης (PPP) στις 78.000 δολάρια.
Ο μόνος δείκτης οικονομικού κεφαλαίου που βελτιώθηκε αφορά το χρέος των νοικοκυριών, που μειώθηκε στο 86% του καθαρού διαθέσιμου εισοδήματος – όταν το 2010 υπερέβαινε το διαθέσιμο εισόδημα (107%).
Στην τελευταία ταχύτητα των χωρών του ΟΟΣΑ κατατάσσεται η Ελλάδα στο κοινωνικό κεφάλαιο. Η χώρα μας έχει σταθερά απογοητευτικές επιδόσεις στην ισότητα εκπροσώπησης των δύο φύλων στην πολιτική, καθώς μόλις το 21% των νομοθετών και των αιρετών είναι γυναίκες, όσο και το 2010. Σε χαμηλά ποσοστά είναι η εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις, τους 7 στους 10 να μην την εμπιστεύονται – ποσοστό σχεδόν ίδιο με τη χρονιά του «Καστελόριζου» όταν η χώρα τέθηκε υπό μνημονιακή εποπτεία.
Επιδείνωση σημείωσε ο δείκτης εμπιστοσύνης στους άλλους ανθρώπους, με την πλειονότητα των πολιτών να δηλώνουν καχύποπτοι.
Εισόδημα – Μισθός
Η Ελλάδα έχει από τις χειρότερες επιδόσεις σε μισθολογικά θέματα, με τον τρίτο χειρότερο μισθό ανάμεσα στις 35 χώρες, μετά το Μεξικό και την Κολομβία – πολύ κοντά στη Σλοβακία και την Ουγγαρία.
Σε σύγκριση με το 2019, ο ΟΟΣΑ καταγράφει ότι οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν το 2023 στις 20 από τις 35 χώρες του δείγματος – αποτέλεσμα της κρίσης της πανδημίας και του πληθωρισμού.
Στην Ελλάδα πάντως οι πραγματικοί καταγράφουν τη μεγαλύτερη επιδείνωση μεταξύ 2010-2019, αλλά και χειροτέρευση μεταξύ 2019-2022 (4η χαμηλότερη θέση μετά την Τσεχία, την Ολλανδία και τη Γερμανία).
Η Ελλάδα έχει επίσης μακράν το υψηλότερο ποσοστό πολιτών που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, πίσω από το Μεξικό, τη Σλοβακία και την Τουρκία. Πάνω από το 65% των πολιτών βιώνουν οικονομικές δυσχέρειες, ποσοστό μεγαλύτερο από το 2010, αλλά ελαφρώς βελτιωμένο σε σύγκριση με το 2019.
Οι Ελληνες όμως καταγράφουν ένα από τα χαμηλότερα στον ΟΟΣΑ ποσοστά ικανοποίησης από τη ζωή τους. Το 2023 η Ελλάδα παραμένει 4η από το τέλος στον δείκτη ικανοποίησης μεταξύ 35 χωρών του ΟΟΣΑ. Ομως μεταξύ 2019 και 2023, ο δείκτης ικανοποίησης από τη ζωή στην Ελλάδα καταγράφει την 4η μεγαλύτερη βελτίωση μεταξύ όλων των χωρών του δείγματος.
