Μετά τη χειρότερη έναρξη τριμήνου από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, ο πόνος στα διεθνή χρηματιστήρια θα έχει όπως φαίνεται συνέχεια. Οι ρευστοποιήσεις λαμβάνουν μορφή ακατάσχετης αιμορραγίας, κοκκινίζοντας τα ταμπλό σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Οι αγορές της Ασίας βιώνουν το απόλυτο σοκ. Στο Τόκιο o Νikkei 225 βρέθηκε να υποχωρεί έως και 8% και στις 09:15 ώρα Ελλάδος έχει περιορίσει ελαφρώς μόνο τις απώλειές του στο -6,61%.
Το σφυροκόπημα είναι ακόμη πιο ισχυρό για τις κινεζικές μετοχές στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ. Ο Hang Seng βυθίζεται στο -12,25%. Στη Σανγκάη ο βασικός δείκτης είναι επίσης στο -8%, ενώ και ο BSE Sensex στο ινδικό Χρηματιστήριο καταγράφει απώλειες της τάξης του 3,5%. Το Σίντνεϊ δεν θα μπορούσε να μείνει αλώβητο, με τις απώλειες να υπερβαίνουν το 4%.
Ανάλογη προβλέπεται να είναι η εικόνα και στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, που θα ανοίξουν σε πολύ λίγο. Τα futures ματώνουν. Αποκαλύπτουν πως οι δείκτες σε Λονδίνο, Φραγκφούρτη, Παρίσι και Μιλάνο θα βυθιστούν βαθιά σε αρνητικό έδαφος.
Στη Wall Street τα συμβόλαια που συνδέονται με τον Nasdaq-100 ηγούνται των απωλειών, σημειώνοντας πτώση άνω του 4%, ενώ πτώση καταγράφουν και τα futures που συνδέονται με τον S&P 500 και τον Dow.
Σε ελεύθερη πτώση βρίσκεται επίσης το Bitcoin, με την τιμή του στα 69.000 δολάρια – πολύ μακριά από τα επίπεδα των 100.000 δολαρίων που είχε εκτιναχθεί στον απόηχο της εκλογικής νίκης του Ντόναλντ Τραμπ. Μεγάλες απώλειες και για το πετρέλαιο με την τιμή του αμερικανικού αργού να προσγειώνεται στα 60 δολάρια το βαρέλι και το μπρεντ να είναι κοντά στα 63 δολάρια.
Έρχονται αντίποινα – Ανατρέπονται όλες οι προβλέψεις
Αξίζει να θυμίσουμε ότι οι αμερικανικές μετοχές έχασαν 6,6 τρισεκατομμύρια δολάρια από την αξία τους κατά τη διάρκεια διήμερης «καταιγίδας» της περασμένης εβδομάδας, αφότου ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε μεγαλύτερους δασμούς από αυτούς που ανέμενε η Wall Street και η Κίνα δήλωσε ότι θα ανταποδώσει με ίσης αξίας επιβαρύνσεις στα εισαγόμενα από τις ΗΠΑ αγαθά. Σήμερα αναμένεται η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι αγορές παραγώγων αντέδρασαν γρήγορα, προεξοφλώντας σχεδόν 5 μειώσεις των αμερικανικών επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης έκαστη φέτος, κάτι που οδηγεί σε απότομη πτώση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων (και ανάλογη άνοδο των τιμών τους) και πιέζει το δολάριο έναντι ασφαλών καταφυγίων.
Το «μακελειό» εντάθηκε τη στιγμή που ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι επενδυτές «πρέπει να πάρουν το φάρμακό τους» και ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει με την Κίνα μέχρι να επιλυθεί το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ. Το Πεκίνο, από την πλευρά του, δήλωσε ότι οι αγορές έχουν μιλήσει σχετικά με τα σχέδια αντίποινης της χώρας.
«Το μόνο πραγματικό “stop” στην αγορά είναι το iPhone του Προέδρου Τραμπ», σχολίασε χαρακτηριστικά στο Reuters ο Sean Callow, ανώτερος αναλυτής συναλλάγματος της ITC Markets στο Σίδνεϊ, «και δεν δείχνει να τον ενοχλεί ιδιαίτερα η πτώση των αγορών ώστε να επανεξετάσει μια πολιτική στην οποία πιστεύει επί δεκαετίες».
Οι επενδυτές είχαν υποθέσει ότι η απώλεια τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε χρηματιστηριακή αξία και το πιθανό σοκ στην οικονομία θα ανάγκαζαν τον Τραμπ να αναθεωρήσει τα σχέδιά του. «Το μέγεθος και ο αποσταθεροποιητικός αντίκτυπος των εμπορικών πολιτικών των ΗΠΑ, αν συνεχιστούν, είναι ικανά να εκτροχιάσουν την μέχρι τώρα υγιή επέκταση της αμερικανικής και παγκόσμιας οικονομίας», τόνισε από την πλευρά του ο Bruce Kasman, επικεφαλής οικονομολόγος της JPMorgan, εκτιμώντας τον κίνδυνο ύφεσης στο 60%. «Συνεχίζουμε να αναμένουμε μια πρώτη μείωση από τη Fed τον Ιούνιο», προσέθεσε. «Ωστόσο, πλέον θεωρούμε ότι η κεντρική τράπεζα θα συνεχίζει με μειώσεις σε κάθε συνεδρίαση έως και τον Ιανουάριο, φέρνοντας το ανώτατο εύρος του επιτοκίου στο 3,0%».
Το άλλο sell off που ανησυχεί
Ενώ όμως όλοι στρέφουν την προσοχή στις μετοχές ή στη βουτιά του πετρελαίου, είναι ένα άλλο στοιχείο ενεργητικού που στέλνει ακόμη πιο ηχηρό σήμα κινδύνου. Πρόκειται για τα λεγόμενα «σκουπίδια» της αγοράς χρέους (junk bonds), δηλαδή ομόλογα υψηλού κινδύνου και υψηλών αποδόσεων.
Ένα sell off ανάλογο του οποίου είχαμε να δούμε από την εποχή της πανδημίας του Covid-19 και της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 σαρώνει τη συγκεκριμένη κατηγορία ενεργητικού. Και αυτό σύμφωνα με τους αναλυτές είναι «σήμα» για ύφεση και πιθανόν νέα παγκόσμια κρίση.
Τα spreads των junk bonds λειτουργούν διαχρονικά ως ευαίσθητος δείκτης της οικονομικής ψυχολογίας. Όταν οι αποδόσεις των εταιρικών ομολόγων υψηλού κινδύνου απομακρύνονται από εκείνες των κρατικών, στέλνουν ξεκάθαρο μήνυμα: οι επενδυτές θεωρούν ότι η πιθανότητα χρεοκοπίας αυξάνεται. Και ιστορικά, αυτός ο φόβος έχει προηγηθεί των κρίσεων.
Το 2008, στο απόγειο της χρηματοπιστωτικής κατάρρευσης, το spread ξεπέρασε τις 2.100 μονάδες βάσης. Το 2020, κατά την έναρξη της πανδημίας, ξεπέρασε τις 1.000.
