«Όπως είπε ο πρόεδρος, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεσμευτεί να βοηθήσουν στη διευκόλυνση του τερματισμού αυτού του σκληρού και άσκοπου πολέμου», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ. «Αυτή η συμφωνία σηματοδοτεί σαφώς στη Ρωσία ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι δεσμευμένη σε μια ειρηνευτική διαδικασία με επίκεντρο μια ελεύθερη, κυρίαρχη και ευημερούσα Ουκρανία μακροπρόθεσμα».
Η συμφωνία θα δημιουργήσει το «Επενδυτικό Ταμείο Ανασυγκρότησης Ηνωμένων Πολιτειών-Ουκρανίας», το οποίο θα επιτρέψει στις «δύο χώρες να συνεργαστούν και να επενδύσουν μαζί για να διασφαλίσουν ότι τα αμοιβαία μας περιουσιακά στοιχεία, ταλέντα και δυνατότητες μπορούν να επιταχύνουν την οικονομική ανάκαμψη της Ουκρανίας», δήλωσε ο Μπέσεντ σε ανακοίνωσή του.
Η Γιούλια Σβιριντένκο, υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας, τόνισε ότι η συμφωνία «αντανακλά την αφοσίωση των Ηνωμένων Πολιτειών στην ασφάλεια, την ανάκαμψη και την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. … Το έγγραφο που έχουμε σήμερα μπορεί να διασφαλίσει την επιτυχία και για τις δύο χώρες μας – την Ουκρανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας η Ουκρανία
Η τελευταία έκδοση της συμφωνίας, την οποία εξέτασε η Washington Post, δεν παρέχει συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία, αλλά αναφέρει ότι το Κίεβο και η Ουάσινγκτον συμφωνούν ότι επιβεβαιώνει μια «μακροπρόθεσμη στρατηγική ευθυγράμμιση» μεταξύ των δύο χωρών και την «υποστήριξη των ΗΠΑ για την ασφάλεια, την ευημερία, την ανοικοδόμηση και την ενσωμάτωση της Ουκρανίας στα παγκόσμια οικονομικά πλαίσια».
Από μόνη της αυτή η διατύπωση σηματοδοτεί μια νίκη για το Κίεβο, το οποίο επιδιώκει οποιαδήποτε επίδειξη υποστήριξης από τις ΗΠΑ από τότε που η σχέση μεταξύ των δύο χωρών έγινε ταραγμένη υπό τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Η Ουκρανία θα επιδιώξει σημαντικά πιο απτές εγγυήσεις ασφαλείας στο πλαίσιο οποιασδήποτε μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας.
Η συμφωνία αυτή δεν κάνει καμία αναφορά στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής Ζαπορίζια, τη μεγαλύτερη τέτοια εγκατάσταση στην Ευρώπη, την οποία η Ρωσία κατέλαβε στις αρχές του 2022 και τώρα κατέχει. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προτείνει την ανάληψη του ελέγχου του εργοστασίου στο πλαίσιο μιας μελλοντικής συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου.
Η Ουκρανία αρχικά προώθησε τον δυνητικά τεράστιο ορυκτό πλούτο της ως πιθανή επενδυτική ευκαιρία στο πλαίσιο του «σχεδίου νίκης» του Προέδρου Ζελένσκι, το οποίο παρουσίασε τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, η αρχική εκδοχή μιας τέτοιας συμφωνίας, που παρουσιάστηκε στον Ζελένσκι από τον Μπέσεντ τον Φεβρουάριο, προσέφερε πολύ λίγα στην Ουκρανία και περιέγραψε τη συμφωνία ως μέσο για την Ουάσινγκτον να ανακτήσει το κόστος της στρατιωτικής της βοήθειας προς την Ουκρανία, και έτσι ο Ζελένσκι αρνήθηκε να υπογράψει το έγγραφο.
Ουκρανοί αξιωματούχοι στη συνέχεια αναδιατύπωσαν τη συμφωνία και σκόπευαν να υπογράψουν μια διαφορετική, αρχική εκδοχή όταν επισκέφθηκαν την Ουάσινγκτον τον Φεβρουάριο, αλλά κατέρρευσε όταν ο Τραμπ και ο αντιπρόεδρος Βανς εξευτέλισαν τον Ζελένσκι σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση στο Οβάλ Γραφείο. Έκτοτε, η έλλειψη συμφωνίας βασάνιζε τις συνομιλίες των ΗΠΑ με την Ουκρανία για μια ξεχωριστή ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία, κάνοντας τον Τραμπ να αδημονεί
Ουκρανός αξιωματούχος που γνωρίζει τη διαδικασία είπε στην Washington Post ότι παρά τις αναφορές για εκτεταμένη διαφωνία, οι συζητήσεις ήταν παραγωγικές και οι δύο πλευρές άκουσαν τα επιχειρήματα η μία της άλλης.
Περί Βρυξελλών και ορυκτών
Το τελευταίο προσχέδιο της συμφωνίας προσαρμόζει πολλά βασικά σημεία στα οποία η Ουκρανία είχε αντιταχθεί σε προηγούμενες εκδόσεις και που ίσως να δημιουργούσαν προβλήματα στην προσπάθεια του Κιέβου να ενταχθεί στην ΕΕ.
Η συμφωνία καταργεί επίσης την παλιά διατύπωση που θα είχε οδηγήσει την Ουκρανία να αποζημιώσει την Ουάσινγκτον για την προηγούμενη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ. Αντ’ αυτού, αναφέρει ότι οι μελλοντικές συνεισφορές στρατιωτικής βοήθειας μπορούν να θεωρηθούν μέρος των αμερικανικών συνεισφορών στο ταμείο.
Ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντένις Σμιχάλ δήλωσε την Τετάρτη ότι οι δύο πλευρές ολοκληρώνουν τις «τεχνικές λεπτομέρειες» σχετικά με τη συμφωνία, την οποία χαρακτήρισε ως «ορόσημο» για την Ουκρανία.
Προς το παρόν, οι ξένοι επενδυτές διστάζουν να αναβαθμίσουν σημαντικά τα μεταλλευτικά έργα στην Ουκρανία για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου, και ο Τραμπ δεν μπορεί να αναγκάσει ιδιωτικές αμερικανικές εταιρείες να κάνουν δαπανηρές και δυνητικά ασύμφορες επενδύσεις.
Ο Άλεξ Τζάκες, ο οποίος διετέλεσε ανώτερος αξιωματούχος για τα ορυκτά στην κυβέρνηση Μπάιντεν, είπε στην Post ότι είναι εξαιρετικά απίθανο η Ουκρανία να έχει την ικανότητα να αναπτύξει μια νέα μεταλλευτική βιομηχανία λιθίου ή σπάνιων γαιών, χαρακτηρίζοντας απατηλό τον ισχυρισμό της Ουάσινγκτον για φυσικούς πόρους τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Ουκρανία διαθέτει μια μεγάλη βιομηχανία σιδηρομεταλλεύματος, αλλά το σχέδιο συμφωνίας δεν φαίνεται να την περιλαμβάνει.
«Το συμπέρασμα είναι ότι η Ουκρανία έχει κοιτάσματα ενός εύρους κρίσιμων ορυκτών που αποτιμώνται σε ουσιαστικά υποθετικούς αριθμούς», είπε ο Τζάκες. «Υπάρχει λόγος για τον οποίο λίγα από αυτά τα μεταλλευτικά έργα αναπτύσσονται στην πραγματικότητα εκτός Κίνας – υπό τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες, δεν έχει νόημα για τους επενδυτές».
Πηγή ΟΤ
