Εμείς κοιμόμαστε τον ύπνο εκείνου που θεωρεί ότι έχει δίκιο και θα πρέπει αυτόματα να του το αναγνωρίσουν όλοι. Όμως δεν είναι έτσι. Τον δρόμο μας τον έδειξαν οι Αρμένιοι, ας ανασκουμπωθούμε λοιπόν.
του Κων/νου Τζέκη
Το ιστορικό της γενοκτονίας μας έχει ως εξής:
Όταν πλησίαζε ο Α΄. Παγκόσμιος πόλεμος οι Άγγλοι, οι Γάλλοι και οι Ιταλοί, αποχώρησαν από την επιτροπή διαχείρισης του εξωτερικού δημόσιου χρέους των Οθωμανών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση της επιρροής των Γερμανών και των Αυστριακών στον τομέα αυτόν.
Το γεγονός αυτό βοήθησε τον Κεμάλ και το «Κόμμα Ένωση και Πρόοδος» να ερωτοτροπεί με τη Γερμανία. Ταυτόχρονα είχαν ανοίξει διάπλατα οι πόρτες του Γερμανικού ιμπεριαλισμού. Η ένωση και Πρόοδος παρέδωσε στους Γερμανούς όλες τις σημαντικές διοικήσεις του Οθωμανικού στρατού, ενώ σε όλες τις σημαντικές θέσεις του Υπουργείου Άμυνας, τοποθετήθηκαν Γερμανοί. Οι Γερμανοί δεν έστειλαν μόνο τους Αξιωματικούς τους, αλλά και ένα στρατό συμβούλων, εμπόρων, αρχαιολόγων, κοινωνιολόγων, οικονομολόγων, γιατρών, μοναχών, εκπαιδευτικών. Το επόμενο στάδιο ήταν η προσφορά συμβουλών για την διαμόρφωση πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής, με βάση τα Γερμανικά συμφέροντα.
Ας αφήσουμε όμως την Pervin Erbil συγγραφέας του Βιβλίου « Η Νιόβη θρηνούσε για τη Μικρά Ασία» Εκδόσεις Τσουκάτου, που γεννήθηκε στο Ντιαρμπακίρ της Τουρκίας, Πτυχιούχο της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Άγκυρας, να μας διηγηθεί με μια αξιοπρόσεκτη ειλικρίνεια την περίοδο αυτή.
«…Μια από τις συμβουλές αυτών των ανθρώπων απέβλεπε στην απομάκρυνση, δηλαδή στην εκκαθάριση από τον Μικρασιατικό χώρο, εκείνων των στοιχείων που μπορούσαν να προβάλουν εμπόδια στις διαδικασίες ανάπτυξης των οικονομικών δραστηριοτήτων τους σε αυτή την περιοχή. Και τα στοιχεία αυτά ήσαν οι Έλληνες και οι Αρμένιοι, που κρατούσαν στα χέρια τους θέσεις κλειδιά στους τομείς παροχής υπηρεσιών, εμπορίου και βιομηχανίας της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Με τη θέση που κρατούσαν οι άνθρωποι αυτοί αποτελούσαν την πιο παραγωγική μερίδα της οικονομίας και μπορούσαν να εμποδίσουν τις δραστηριότητες του γερμανικού κεφαλαίου…… Η Μικρά Ασία έπρεπε να λυτρωθεί από τους χριστιανούς Έλληνες και Αρμένιους. Η δουλειά όμως αυτή ήταν τόσο δύσκολη, που δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί, χωρίς να εμπλακεί κανείς στο έγκλημα ή το αμάρτημα και χωρίς κανείς να κάνει συνεργό του το τουρκικό- μουσουλμανικό στοιχείο».
Και η δική μας η Διδώ Σωτηρίου στο « Οι Έλληνες στην Ανατολή» γράφει: « Σε ένα φυλλάδιο που διανεμήθηκε στους κεντρικούς και ανατολικούς νομούς το 1912 έγραφαν τα ακόλουθα : Εάν εμείς οι Τούρκοι πεινάμε και βασανιζόμαστε, υπεύθυνοι για όλα αυτά είναι οι γκιαούρηδες που κρατάνε στα χέρια τους το βίος και το εμπόριό μας…. Μην αγοράζετε προϊόντα των Γκιαούρηδων . Να διακόψετε κάθε είδους επαφές μαζί τους….» Αυτό το έγγραφο το διένειμε στη Μέση Ανατολή η Deutsche Ralestin Bank, δηλαδή, η Γερμανική Τράπεζα Παλαιστίνης.
Και παρακάτω η Erbil γράφει: « …Οι προπαγανδιστές των Νεότουρκων έτρεχαν από άκρη σε άκρη στη Μικρά Ασία και έλεγαν δημόσια: Βρωμεροί άπιστοι γκιαούρηδες σκύλοι. Αυτοί είναι χειρότεροι από πανούκλα. Είναι φίδια που τους τρέφουν οι Μουσουλμάνοι στον κόρφο τους. Όταν βγουν από τη μέση οι Γκιαούρηδες τα ακίνητα, τα αγαθά τους, και όλα όσα έχουν θα ανήκουν στους μουσουλμάνους. Θα τους πάρουμε ακόμα και τα μυαλά τους.»
Και ακόμα συνεχίζει: « … Οι ισχυρισμοί της Γερμανίας ότι δεν γνώριζε τίποτα για τα τεκταινόμενα και δεν έχει καμία σχέση μα αυτά, δεν έχουν ψήγμα πειστικότητας, γιατί είναι γνωστό ότι η χώρα αυτή κατείχε στο στρατό θέσεις κλειδιά, οργανικούς δεσμούς μες το κόμμα Ένωση και Πρόοδος και πλήθος πρακτόρων στην Μικρά Ασία. Η γενοκτονία είναι ένα γεγονός που δεν το διεκδικεί και δεν το υπερασπίζεται κανένας. Αυτοί όμως που ενέχονται σε τέτοιες πράξεις, οφείλουν έναντι της ανθρωπότητας να παραδεχθούν τις ευθύνες τους, να ντρέπονται γι’ αυτά που έκαναν και να εκφράσουν δημόσια αυτά τα συναισθήματα, καθώς και να αποζημιώσουν τα θύματά τους
Μετά τους Αρμενίους που ξεριζώθηκαν από τις εστίες τους τις πατρογονικές και περπάτησαν, οι πιο τυχεροί, ψωραλέοι και ρακένδυτοι μήνες και μήνες ή οι πιο άτυχοι πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Συρίας ,ήρθε η ώρα των Ελλήνων.
O Κιτσίκης στο βιβλίο του Turk – Yunan Impatatorlugu, σελ. 212 υπολογίζει ότι οι Έλληνες της Μικράς Ασίας προσέγγιζαν τα δύο εκατομμύρια, ενώ η Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκης αναφέρει ότι την ίδια περίοδο οι Έλληνες αριθμούσαν 2.200.000 ψυχές.
Αλλά ας αφήσουμε την Erbil να μας διηγηθεί με την χαρακτηριστική της ειλικρίνεια στο βιβλίο της « Η Νιόβη θρηνούσε για τη Μικρά Ασία» τα παρακάτω:
« Δεύτερος στόχος ήταν οι Έλληνες. Οι καμπάνες Άρχισαν να χτυπούν τώρα για αυτούς. Επειδή ο Ελληνικός πληθυσμός ήταν διασκορπισμένος σε πολλές περιοχές της Μικράς Ασίας ,όπως η Μαύρη Θάλασσα , ο Μαρμαράς, το Αιγαίο, η Καππαδοκία, δεν ήταν εύκολος ο αφανισμός του με τον ίδιο τρόπο που έγινε η σφαγή των Αρμενίων.
Η γεωγραφική κατανομή των Ελλήνων και η διεθνής κοινή γνώμη που ήταν στραμμένη στη Μικρά Ασία έκανε πού δύσκολη την απόφαση για γενοκτονία των Ελλήνων. Βέβαια η κατάσταση αυτή απλώς τραινάριζε τα σχέδια τους, αλλά η βασική επιδίωξη της Τουρκίας για εθνοκάθαρση, υποβοηθούσης και της Γερμανίας , ήταν βασικός στρατηγικός της σκοπός.
Η αφορμή δόθηκε με την κήρυξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου του Μαρτίου του 1916. Η Τουρκία εφάρμοσε το σχέδιο του Βεχήπ Πασά που ήταν Διοικητής του Τουρκικού στρατού των συνόρων της Ανατολής για τη μεταφορά για λόγους ασφαλείας όλων των Χριστιανών που ζούσαν στο ρωσικό μέτωπο σε απόσταση πενήντα χιλιομέτρων από το σημείο εκείνο. Το γεγονός ότι οι Έλληνες της Μαύρης θάλασσας ήταν χριστιανοί ορθόδοξοι πιθανόν να οδηγούσε στη συμμαχία των ανθρώπων αυτών με τους Ρώσους. Για την αποφυγή λοιπόν αυτής της εμπλοκής, έπρεπε οι Οθωμανοί να λάβουν ορισμένα προληπτικά μέτρα, βοηθούμενοι βεβαίως και από τους Γερμανούς συμμάχους τους. Με τα μέτρα αυτά οι κάτοικοι χριστιανοί της περιοχής από την Τρίπολη του Ευξείνου, την Μπάφρα, τη Σαμψούντα μέχρι τη Σινώπη, έπρεπε να μετακινηθούν πενήντα χιλιόμετρα νοτιότερα. Τον Νοέμβριο του 1916, σε συνθήκες βαρυχειμωνιάς με φοβερό κρύο και χιόνι ανάγκασαν όλους τους Έλληνες αδιακρίτως ηλικίας, νέους, γέρους, γυναίκες και παιδιά, να μετακινηθούν στα νότια χωρίς να τους επιτραπεί να πάρουν μαζί τους τίποτα ούτε καν ελάχιστα απαραίτητα πράγματά τους.
Ας αφήσουμε και πάλι της Erbil να μας διηγηθεί στο κεφάλαιο του βιβλίου της με τον χαρακτηριστικό της τίτλο λευκός θάνατος:
«…… Η διαταγή δεν είχε εξαιρέσεις. Δεν έδειξαν την παραμικρή επιείκεια ούτε στους αρρώστους, ούτε στους υπερήλικες που δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν.
Οι Έλληνες ξεχύθηκαν κατά κύματα στους δρόμους ξεριζωμένοι από την πατρίδα, από τον τόπο τους. Ένας πόνος βαθιά στην ψυχή τους υπενθύμιζε αυτά που έπαθε ένας άλλος χριστιανικός λαός, οι Αρμένιοι πριν από έναν περίπου χρόνο. Οι Αρμένιοι που σφαγιάσθηκαν κατά μήκος των ποταμών και τα πτώματά τους πετάχτηκαν στα νερά…. Οι Αρμένιοι που πυρπολήθηκαν ολοζώντανοι μέσα στις εκκλησίες ….» Και παρακάτω συνεχίζει αναφερόμενη στον ξεριζωμό των Ποντίων αδελφών μας:
« …Οι Τσέτες που ορμούσαν στα χωριά και τις κωμοπόλεις που εγκαταλείπονταν από τους ξεριζωμένους, αρχικά επιδίδονταν σε λεηλασίες και στη συνέχεια έκαιγαν και κατέστρεφαν τα πάντα, ώστε να μην αφήσουν πίσω τίποτα που να θυμίζει εκείνους που έφυγαν….
« Το δυσάρεστο όμως παιχνίδι που τους ετοίμαζε η μοίρα- το Κόμμα Ένωση και Πρόοδος και ο Γερμανικός ιμπεριαλισμός- δεν περιορίστηκε σε αυτά. Ορισμένοι από αυτούς παγιδεύτηκαν και σφάχτηκαν από τους ίδιους τσέτες, πριν ακόμα απομακρυνθούν από τα χωριά τους.. Οι τσέτες τους έπνιγαν στη γωνία μόλις έστριβαν και χάνονταν από τα βλέμματα των συγχωριανών τους. Άλλοι πάλι πέθαναν στους μακρινούς δρόμους της εξορίας.
Αυτή η εξορία ήταν μια διαφορετική εξορία από τις άλλες. Ο τελικός στόχος αυτής της εξορίας ήταν ο θάνατος. Αρχικά τους είπαν ότι θα αποσυρθούν πενήντα χιλιόμετρα νοτιότερα, ενώ στην πραγματικότητα ο δρόμος που θα διέσχιζαν ήταν περισσότερο από διακόσια χιλιόμετρα. Η πορεία που πραγματοποιείται μέσα σε αφόρητο κρύο και κάτω από πυκνή χιονόπτωση, υπό την καθοδήγηση ενός Αξιωματικού που κραδαίνει στα χέρια του το μαστίγιο, δεν αποτελεί οπισθοχώρηση αλλά εξορισμό. Εξορισμό που τελικός σταθμός του είναι ο θάνατος.
Οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της πορείας και του ξεριζωμού πάγωσαν από το ψύχος, αποδεκατίσθηκαν από τις επιδημίες και εξουθενώθηκαν από την πείνα. Ο αριθμός των Ελλήνων- Ποντίων που έχασαν τη ζωή τους, είτε στην περιοχή Τρίπολης και Σινώπης, είτε στα χωριά τους, είτε δολοφονήθηκαν στους δρόμους ή πέθαιναν κατά τη διάρκεια της πορείας προς την εξορία ανέρχεται σε 350.000. όσοι κατάφεραν να σωθούν από τις σφαγές, όσοι κατάφεραν να διασωθούν δωροδοκώντας ή δραπετεύοντας ή διαφεύγοντας στο εξωτερικό έγιναν μάρτυρες της εξαφάνισης του Ελληνικού γένους στη περιοχή.
Το σχέδιο που ονομάσθηκε από τους ιστορικούς «Λευκός θάνατος», εφαρμόσθηκε μέχρι το τέλος με μεγάλη ψυχραιμία και σκληρότητα. Όμως παρά το γεγονός ότι πολλοί Έλληνες είχαν βρει τον θάνατο, είχαν μείνει πολλοί ακόμη που έπρεπε να αφανισθούν, γι’ αυτό θα εκπονηθούν νέα σχέδια για τις περιοχές εκείνες που δεν υπήρχε Ρωσική απειλή.
