Ποιος είναι ο Διονύσης Παντής και η μοναδική πιανιστική ορχήστρα «Piandaemonium»;
Ο Διονύσης Παντής είναι μία από τις ανερχόμενες μορφές της ελληνικής μουσικής σκηνής. Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, ο μαέστρος και πιανίστας με διεθνή δραστηριότητα, έχει ξεχωρίσει για την καλλιτεχνική του ωριμότητα και τη βαθιά του μουσικότητα. Αποφοίτησε με άριστα από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (Δίπλωμα πιάνου) και συνέχισε τις σπουδές του στη Διεύθυνση Ορχήστρας στη φημισμένη Ακαδημία «Carl Maria von Weber» της Δρέσδης, όπου διακρίνεται μέχρι σήμερα.
Με εμφανίσεις και συνεργασίες σε όλη την Ευρώπη, συμμετοχές σε διεθνή masterclasses και σημαντικές διακρίσεις – με πιο πρόσφατη το 3ο βραβείο στον Διαγωνισμό Διεύθυνσης της Συμφωνικής Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας της Λειψίας (MDR) – ο Διονύσης Παντής χαράζει μια σταθερά ανοδική πορεία στον χώρο της συμφωνικής και λυρικής μουσικής. Έχει δώσει ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου σε διάφορες πόλεις και Φεστιβάλ της Ευρώπης, ενώ πρόσφατα ανέλαβε τη θέση του βοηθού του Γενικού Μουσικού Διευθυντή στο TheaterPlauen-Zwickau, συζητήσαμε μαζί του για την πορεία, τις επιρροές και το όραμά του για τη μουσική.
Από το 2017 είναι μέλος του μουσικού συνόλου Piandaemonium – μια αγαπημένη παρέα μουσικών που καταπολεμά την μοναχικότητα του πιανίστα, και δημιουργεί μία ορχήστρα πιάνων επιχειρώντας να επαναπροσδιορίσει μέσα σε ένα νέο πλαίσιο τον παραδοσιακό πιανιστικό ήχο. Το ξεχωριστό πιανιστικό σύνολο, που απαρτίζεται από 6 πιάνα και 12 πιανίστες, ιδρύθηκε το 1998 στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία της Δόμνας Ευνουχίδου και αρχικά αποτελούνταν από την ίδια και έντεκα πρώην μαθητές της.
Με αφορμή την παρουσίαση του «Άξιον Εστί» στις 30 και 31 Ιουλίου 2025 στο Ελληνιστικό Θέατρο του Δίου, στο πλαίσιο του 54ου Φεστιβάλ Ολύμπου, από την μοναδική παγκοσμίως πιανιστική ορχήστρα «Piandaemonium», το Ολύμπιο Βήμα ήρθε σε επικοινωνία με τον Διονύση Παντή – που έχει αναλάβει τη μουσική διεύθυνση της ορχήστρας. Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση ανακαλύψαμε την ιδιαίτερη φύση της σύνθεσης, την αφοσίωση των καλλιτεχνών του σχήματος και τις συνθήκες επιλογής του εμβληματικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη.
Ποιο ήταν το έναυσμα της ενασχόλησής σας με τη μουσική και σε ποια ηλικία ήρθατε για πρώτη φορά σε επαφή με τη μουσική;
«Το έναυσμα δόθηκε μέσω της μητέρας μου, η οποία είναι μουσικός στην Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Ήρθα, λοιπόν σε επαφή από πολύ μικρός με τη μουσική – από τεσσάρων χρονών περίπου ξεκίνησα τα πρώτα μαθήματα πιάνου. Ήμουν συνεχώς μέσα στην ορχήστρα. Θυμάμαι ότι από μικρό παιδί, πήγαινα με την μητέρα μου στις πρόβες της Κρατικής Ορχήστρας, έβλεπα τα όργανα και γρήγορα μαγεύτηκα από αυτόν τον κόσμο, οπότε το να ασχοληθώ με τη μουσική, θα λέγαμε ότι ήταν μια φυσική συνέχεια».
Ποιες είναι οι σημαντικότερες στιγμές στην πορεία σας στον χώρο της μουσικής και ποια η σύνδεση και η εμπειρία σας με το πιανιστικό σύνολο Piandaemonium μέσα στα χρόνια; Τι σας οδήγησε να αναλάβετε τον ρόλο του μαέστρου;
«Είμαι ακόμη νέος και ελπίζω ότι θα έρχονται συνέχεια μεγάλες στιγμές και ωραίες στιγμές- αυτό είναι το κυριότερο. Πολλές είναι οι στιγμές που με συγκίνησαν- η ενασχόλησή μου με κάθε ορχήστρα έχει κάτι διαφορετικό να προσθέσει και πάντα κάτι μαθαίνω και εξελίσσομαι μέσα από αυτό. Μία πολύ σημαντική στιγμή για μένα είναι η διάκρισή μου, τη φετινή χρονιά (2025), στον διαγωνισμό της Συμφωνικής Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας της Λειψίας (MDR), όπου πήρα το 3ο βραβείο και διεύθυνα μια συναυλία με αυτή την καταπληκτική και πολύ ιστορική ορχήστρα της Γερμανίας- που ήταν πάντοτε όνειρο μου. Μια φοβερή εβδομάδα εμπειριών με πολύ σπουδαίους μουσικούς και πολύ ωραίο αποτέλεσμα.
Με το Piandaemonium η σύνδεσή μου ξεκινάει το 2017. Είμαι πιανίστας του συνόλου, δηλαδή συμμετέχω ως πιανίστας και έχω διευθύνει κάποια έργα με το σύνολο – στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης το 2023. Αυτό το έργο χρειαζόταν μαέστρο γιατί είχε χορωδία, ήταν απαιτητικό και ήταν απαραίτητος ο συντονισμός. Ήταν πολύ μεγάλη η χαρά μου να αναλάβω τη διεύθυνσή του συγκεκριμένου έργου, το οποίο αγαπώ και πολύ.»
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση αλλά και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στον συντονισμό και τη διεύθυνση μιας πιανιστικής ορχήστρας που συνιστά μια μοναδική συνύπαρξη 12 πιανιστών;
«Είναι κάτι που δε συμβαίνει συχνά. Δεν νομίζω να υπάρχει και άλλη τέτοια ορχήστρα, όπως είναι το Piandaemonium. Είναι σημαντική πρόκληση και για μένα διότι ο ήχος του πιάνου είναι από μόνος του πολύ διαφορετικός από τον ήχο ενός έγχορδου ή ενός πνευστού. Οπότε ο συνδυασμός 6 πιάνων και 12 πιανιστών είναι κάτι μοναδικό και σίγουρα δεν είναι εύκολο και απλό, διότι το παραμικρό λάθος ή η όποια ατέλεια ακούγεται. Αλλά επειδή είναι χρόνια σύνολο το Piandaemonium, και είναι όλοι εξαιρετικοί πιανίστες και μουσικοί, αυτή η διαδικασία μεταμορφώνεται γίνεται διαφορετική – και έτσι γίνεται και πιο ενδιαφέρον για το κοινό. Το να μπορείς να ακούς μία ορχήστρα από πιάνα που να είναι, όμως, ένα σώμα, δηλαδή ο κάθε σολίστας γίνεται μέλος ενός συνόλου, είναι κάτι εξαιρετικό. Το πιάνο από τη φύση του είναι σολιστικό όργανο, σπάνια ένας πιανίστας θα παίξει σε ορχήστρα. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι 6 πιάνα σε ένα σύνολο είναι πάρα πολύ σπάνιο».
Πως θα χαρακτηρίζατε αυτό το νέο σας εγχείρημα, την παρουσίαση του Άξιον Εστί, με τη συμμετοχή άλλων σημαντικών συντελεστών;
«Είναι μια τεράστια χαρά για εμένα, θεωρώ και για το ίδιο το Piandaemonium, που θα παίξουμε ένα τέτοιο έργο που δεν έχει ξαναπαιχτεί ποτέ με αυτόν τον τρόπο. Είναι μια μεταγραφή και διασκευή από τους Κώστα Χάρδα και Νίκο Πουλάκη που θα διατηρήσει τον χαρακτηριστικό ήχο του συνόλου, τον οποίο ο Κώστας Χάρδας ως ένα από τα πρώτα μέλη του Piandaemonium γνωρίζει πολύ καλά και ανέδειξε σε αυτό το πολύ μεγάλο –κλασικό πλέον- έργο για την Ελλάδα, το Άξιον Εστί. Είναι μεγάλη η χαρά μας που θα συνεργαστούμε με τέτοιους καλλιτέχνες, οι οποίοι είναι στο είδος τους μοναδικοί και εξαιρετικοί».
Πως επιλέξατε να ερμηνεύσετε το συγκεκριμένο έργο; Ποιος ο συμβολισμός πίσω από το Άξιον Εστί;
«Φέτος είναι τα 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη – σίγουρα αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιλογή. Μας αρέσει πολύ σαν έργο, θέλαμε να το κάνουμε, η ιδέα είχε ξεκινήσει από μια συναυλία στη Θεσσαλονίκη, οπότε είχαμε συνεργαστεί πάλι με τη χορωδία (Μικτή Χορωδία Δημοτικού Ωδείου Λάρισας) που θα τραγουδήσει στις παραστάσεις της επόμενης εβδομάδας. Και φυσικά πρόκειται για ένα έργο που είναι πάντα επίκαιρο. Ο πόνος του λαού, η ελληνικότητα είναι θέματα που πάντοτε θα μας απασχολούν και θα θέλουμε να τα εκφράζουμε – και νομίζω ότι είναι και υποχρέωσή μας. Η όλη εμπειρία βιώνεται ως μια ανακούφιση και μια σύμπνοια με τον κόσμο και τα πάθη του».
Ποια η σημασία της διεξαγωγής της παράστασης στην Πιερία, στο Ελληνιστικό Θέατρο του Δίου;
«Η παραγωγή αυτή γίνεται στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», είναι ένα εξαιρετικό εγχείρημα που πραγματοποιείται σε όλα τα Αρχαία Θέατρα της Ελλάδος. Φυσικά και παίζει σπουδαίο ρόλο το που γίνεται το έργο, διότι όλες οι εικόνες, τα πρόσωπα, τα χρώματα, οι τόποι, είναι σύμβολα στα οποία συνοψίζεται η ελληνικότητα όχι απλά ως μία έννοια αλλά ως τρόπος ύπαρξης».
Τι θα πρέπει να περιμένουν οι θεατές από τις δύο παραστάσεις στις 30 και 31 Ιουλίου;
«Θα περιμένουν ένα Άξιον Εστί, όπως δεν το έχουν ακούσει ποτέ, δηλαδή με 12 πιανίστες αλλά και κρουστά όργανα. Το ύφος του έργου παραμένει αυτούσιο, όπως και ο σκοπός του έργου δεν έχει αλλάξει. Ο κόσμος θα ακούσει την οπτική του Piandaemonium, τους εξαιρετικούς τραγουδιστές και τις χορωδίες, και θα είναι κάτι πραγματικά ενδιαφέρον και πρωτοποριακό που δεν έχει ξαναπαρουσιαστεί στον ελληνικό χώρο».
Ποιο είναι το επόμενο κεφάλαιο στην πορεία σας; Ποια τα σχέδιά σας για το μέλλον;
«Αυτή τη στιγμή έχω θέση στο θέατρο Plauen-Zwickau στη Γερμανία, όπου και θα κάνουμε πάρα πολλές παραγωγές τον επόμενο χρόνο. Θα διευθύνω πολύ ωραία έργα και χαίρομαι πολύ για αυτό, όπως τον Μαγικό Αυλό του Μότσαρτ, την Ιεροτελεστία της Άνοιξης του Στραβίνσκι, τον Καρυοθραύστη του Τσαϊκόφσκι και πολλά άλλα. Παράλληλα εργάζομαι, όπου υπάρχουν προτάσεις από ορχήστρες κυρίως στον χώρο της Γερμανίας».
Το έργο και οι Συντελεστές
Το εμβληματικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη -βασισμένο στην ομώνυμη ποιητική σύνθεση του Νομπελίστα Οδυσσέα Ελύτη- αποκτά νέα ζωή μέσα από την ηχοχρωματική παλέτα 6 πιάνων και την ηχητική ομοιογένεια της ερμηνείας 12 πιανιστών.
Οι δύο παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 30/7 και την Πέμπτη 31/7, με ώρα έναρξης: 20.30 (διάρκεια 75′), στο Αρχαίο Θέατρο Δίου.
Σολίστες: Γιώργος Γάλλος (αφηγητής), Γιάννης Σελητσανιώτης (ψάλτης), Γιάννης Διονυσίου (λαϊκός τραγουδιστής)
Μικτή Χορωδία Δημοτικού Ωδείου Λάρισας, Διεύθυνση: Δημήτρης Καρβούνης
Χορωδία Δωματίου Κοζάνης, Διεύθυνση: ΈμηΤσιούρα-Δημοπούλου
Piandaemonium : Χαράλαμπος Αγγελόπουλος, Αντώνης Ανισέγκος, Ευτυχία Βενιωτά, Εύη Γιαμοπούλου, Νίκος Ζαφρανάς, Βικτωρία Κιαζίμη, Γιώργος Κωνσταντίνου, Χρήστος Λενούτσος, Μαρία Μυλαράκη, Στέφανος Νάσος, Θοδωρής Τζοβανάκης, Κώστας Χάρδας.
Μουσική Διεύθυνση: Διονύσης Παντής
Μεταγραφή/διασκευή για το Piandaemonium: Κώστας Χάρδας, Νίκος Πουλάκης
Οι παραστάσεις εντάσσονται στο 54ο Φεστιβάλ Ολύμπου
Η παραγωγή πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος 2025 του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού «’Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» www.allofgreeceoneculture.gr
Η εκδήλωση προσφέρεται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Καταβάλλεται μόνο το αντίτιμο εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο, όπου αυτό προβλέπεται.
Κράτηση θέσης απαραίτητη μέσω του
https://allofgreeceone.culture.gov.gr/event/to-aksion-esti/
Πληροφορίες για το Piandaemonim
www.piandaemonium.com/el/
