Το στεγαστικό ζήτημα παραμένει ένα από τα πιο πιεστικά κοινωνικά προβλήματα, και το οικονομικό επιτελείο επανέρχεται με μια σειρά μέτρων που στοχεύουν στη διεύρυνση της πρόσβασης σε προσιτή στέγη. Το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2026 περιλαμβάνει παρεμβάσεις ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, με έμφαση στις φορολογικές ελαφρύνσεις, την ενίσχυση των επιδοτήσεων και τον περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Το πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ», συνολικού προϋπολογισμού 2 δισ. ευρώ, συνεχίζεται το 2025 με αναπροσαρμοσμένα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια
Το «Σπίτι μου ΙΙ» και τα φορολογικά κίνητρα
Το πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ», συνολικού προϋπολογισμού 2 δισ. ευρώ, συνεχίζεται το 2025 με αναπροσαρμοσμένα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια. Η στόχευση παραμένει στην ενίσχυση νέων και οικογενειών που επιθυμούν να αποκτήσουν πρώτη κατοικία, ενώ προβλέπεται τριετής απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για ιδιοκτήτες που μετατρέπουν τα ακίνητά τους από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση. Το 2026 παρατείνεται η τριετής φοροαπαλλαγή για κενά ακίνητα που εκμισθώνονται. Από το 2027 επεκτείνεται η απαλλαγή φόρου για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, καθώς και για κατοικίες μεγαλύτερες των 120 τ.μ., ενώ προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις για μισθώσεις σε ιατρικό, νοσηλευτικό και εκπαιδευτικό προσωπικό που υπηρετεί εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας. Πρόκειται για κοινωνικά στοχευμένες παρεμβάσεις που επιχειρούν να αντιμετωπίσουν τις στεγαστικές ανισότητες.
Ταυτόχρονα καθιερώνεται ενδιάμεσος φορολογικός συντελεστής 25% για εισοδήματα από μισθώσεις ύψους 12.000 έως 24.000 ευρώ. Το μέτρο, που αφορά περίπου 160.000 ιδιοκτήτες, αναμένεται να ενισχύσει τη φορολογική συμμόρφωση και να συμβάλει στη σταθεροποίηση των τιμών ενοικίων.
Αναλυτές πάντως επισημαίνουν ότι η μείωση του συντελεστή, αν και θετική, δεν συνοδεύεται από αντίστοιχες παρεμβάσεις για την προστασία των ενοικιαστών, οι οποίοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές και περιορισμένη προσφορά.
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, επεκτείνεται ο περιορισμός νέων εγγραφών βραχυχρόνιων μισθώσεων σε τρεις ζώνες του κέντρου της Αθήνας, ενώ αυξάνεται το τέλος ανθεκτικότητας για τα ακίνητα που παραμένουν στις πλατφόρμες τύπου Airbnb. Το μέτρο αποσκοπεί στη σταδιακή επιστροφή ακινήτων στη μακροχρόνια αγορά.
Η ρύθμιση θεωρείται θετικό βήμα για την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών, αν και εκφράζονται επιφυλάξεις για το κατά πόσο η φοροαπαλλαγή θα αποδειχθεί επαρκές κίνητρο ειδικά σε περιοχές με υψηλές αποδόσεις Airbnb.
Διπλασιασμός επιδοτήσεων και επιστροφή ενοικίου
Από τον Νοέμβριο του 2025, τίθεται σε εφαρμογή το νέο κύμα του προγράμματος «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω», με διπλασιασμό της μέγιστης επιδότησης και ετήσιο προϋπολογισμό 230 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η εφαρμογή του προγράμματος προϋποθέτει διοικητική ευελιξία και έγκαιρη απορρόφηση κονδυλίων, ζητήματα στα οποία η κρατική μηχανή δεν έχει πάντα τα καλύτερα δείγματα γραφής.
Παράλληλα, προβλέπεται επιστροφή μέρους του ενοικίου σε χαμηλόμισθους και φοιτητές, μέτρο που εκτιμάται ότι θα καλύψει περίπου το 80% των δικαιούχων.
Παράταση της αναστολής ΦΠΑ και κοινωνική κατοικία
Παρατείνεται έως το τέλος του 2026 η αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, με ετήσιο κόστος 18 εκατ. ευρώ, καθώς και η έκπτωση φόρου για αναβαθμίσεις κτιρίων. Ταυτόχρονα, προβλέπεται η θέσπιση νέου πλαισίου κοινωνικής αντιπαροχής για την αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας με στόχο την ανέγερση σύγχρονων κοινωνικών κατοικιών για ευάλωτες ομάδες και νέους.
Η κατεύθυνση αυτή κρίνεται θετική, αν και απαιτείται σαφής μηχανισμός υλοποίησης ώστε τα έργα να μη μείνουν στα χαρτιά, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν με ανάλογες εξαγγελίες.
Συνολικά, το πακέτο μέτρων κινείται σε θετική κατεύθυνση, επιχειρώντας να συνδυάσει φορολογικά κίνητρα, κοινωνικές προβλέψεις και αύξηση της προσφοράς. Ωστόσο, η επιτυχία του θα κριθεί από τη συνέπεια στην εφαρμογή και τη διασφάλιση ότι τα οφέλη θα περάσουν και στους ενοικιαστές, όχι μόνο στους ιδιοκτήτες.
Πηγή: OT
