Σε μια κρίσιμη καμπή για την κτηνοτροφία βρίσκεται η χώρα, με την ευλογιά των αιγοπροβάτων να έχει προκαλέσει σοβαρές απώλειες από τον Αύγουστο του 2024. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων παρουσίασε τη σημερινή επιδημιολογική εικόνα, καθώς και μια νέα δέσμη 20 μέτρων που εισηγείται η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για τη Διαχείριση και τον Έλεγχο της Ευλογιάς (ΕΕΕΔΕΕ). Η Επιτροπή, που συστάθηκε στα τέλη Οκτωβρίου με απόφαση του Υπουργού Κώστα Τσιάρα, διαμορφώνει έναν οδικό χάρτη αυστηρής επιτήρησης και άμεσης αντίδρασης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, έχουν καταγραφεί 1.702 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 2.135 εκτροφές, ενώ έχουν θανατωθεί 417.365 αιγοπρόβατα – μια εικόνα που αποτυπώνει το βάθος της κρίσης.
Η σημερινή παρουσίαση και ο ρόλος της ΕΕΕΔΕΕ
Τη συνέντευξη Τύπου συντόνισαν ο Σπύρος Πρωτοψάλτης, Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και συντονιστής της Επιτροπής, και ο Καθηγητής Χαράλαμπος Μπιλλίνης, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Πρόεδρος της ΕΕΕΔΕΕ. Στόχος ήταν η ενημέρωση των κτηνοτρόφων, των φορέων και της αγοράς για την πορεία της νόσου και τη σημασία της αυστηρής εφαρμογής των μέτρων.
Οι έξι άξονες των νέων μέτρων
Τα 20 νέα μέτρα κατανέμονται σε έξι βασικούς τομείς:
Γενικά μέτρα
- Αυστηροποίηση κυρώσεων
- Καμία χαλάρωση περιορισμών ενόψει εορτών
- Ενίσχυση κτηνιατρικού προσωπικού
- Νέα πιστοποιημένα εργαστήρια
- Απαγόρευση κυνηγιού με υποχρεωτική απολύμανση
- Δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε «καθαρές» περιοχές
Έλεγχος μετακινήσεων
- Απαγόρευση εισόδου οχημάτων χωρίς προειδοποίηση
- Υποχρεωτική απολύμανση εκτροφών και οχημάτων
- Τήρηση βιβλίων εισόδου – εξόδου
- Σταθμοί απολύμανσης 24ωρης λειτουργίας
- Έλεγχος στη διακίνηση ζωοτροφών
Μέτρα σε επίπεδο εκτροφής
- Εξουσιοδοτημένοι κτηνίατροι με σαφείς αρμοδιότητες
- Υποχρεωτική εκπαίδευση και ενημέρωση κτηνοτρόφων
- Πιστοποιητικό εμπορευσιμότητας για ζώα και προϊόντα
Περιφέρειες και διαχείριση κρίσης
- Σταθμοί απομόνωσης – καραντίνας
- Έγκαιρη θανάτωση και ταφή με αυστηρούς κανόνες
Γαλακτοβιομηχανίες
- Ορισμός υπεύθυνων κτηνιάτρων
- Συστηματικές δηλώσεις εκτροφών
- Πρωτόκολλα βιοασφάλειας σε όλη την αλυσίδα
Οικονομική ενίσχυση κτηνοτρόφων
- Άμεσες αποζημιώσεις με 50% προκαταβολή
- Οικονομική στήριξη για 6 + 6 μήνες
- Ειδικό επίδομα απαγόρευσης βόσκησης
Όπως σημείωσε ο Καθηγητής Μπιλλίνης, το πλαίσιο αυτό ενισχύει τη βιοασφάλεια σε όλα τα στάδια παραγωγής και συμβάλλει στον περιορισμό της νόσου και στη διασφάλιση του εισοδήματος των κτηνοτρόφων.
Η εικόνα της νόσου – έλεγχοι και παραβάσεις
Από τον Αύγουστο του 2024 έως τις 14 Νοεμβρίου 2025:
- 1.702 κρούσματα σε 2.135 εκτροφές
- 417.365 θανατώσεις ζώων
Οι στοχευμένοι έλεγχοι από τον Οκτώβριο έως 10 Νοεμβρίου περιλαμβάνουν:
- 6.318 ελέγχους
- 35 παραβάσεις
- 26 συλλήψεις
Ο Σπύρος Πρωτοψάλτης ήταν σαφής: «Καμία παραβίαση των μέτρων δεν θα γίνεται ανεκτή. Κάθε παράνομη μετακίνηση θέτει σε κίνδυνο όλη την κτηνοτροφία».
Θεσμική θωράκιση και οικονομική στήριξη
Βασισμένες στην πρόσφατη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, οι παρεμβάσεις διασφαλίζουν ότι:
- Οι αποζημιώσεις για θανατωμένα ζώα είναι ταχύτερες, αφορολόγητες και ακατάσχετες.
- Όσοι παραβιάζουν τα μέτρα ή πραγματοποιούν παράνομους εμβολιασμούς δεν αποζημιώνονται.
- Ενισχύεται το ανθρώπινο δυναμικό και ο συντονισμός των υπηρεσιών.
Μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί:
- 48.080.149 ευρώ για λειτουργικές δαπάνες Περιφερειών και αποζημιώσεις
- 45.000.000 ευρώ για ζωοτροφές
Επιπλέον ενισχύσεις βρίσκονται καθ’ οδόν, όπως έχει ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
