«Δεν γνωρίζουμε πώς θα επιδράσει το νέο σύστημα τιμολόγησης στον ανταγωνισμό και στα κόστη», είπε , σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθανάσιος Δαγούμας, σημειώνοντας ότι η μέθοδος που επελέγη από το υπουργείο Ενέργειας είναι διαφορετική από τη γνωμάτευση της ΡΑΕ, η οποία είχε προτείνει να καταργηθεί η ρήτρα αλλά να θεσπιστεί μια φόρμουλα που θα καθορίζει τα κόστη και επομένως τις τιμές των προμηθευτών.
Αν είχε τεθεί η φόρμουλα, θα υπήρχε διαφάνεια για τον τρόπο διαμόρφωσης των τιμών, ενώ τώρα, το αν οι τιμές είναι κοστοστρεφείς θα διαπιστώνεται μήνες μετά από τους ελέγχους της ΡΑΕ, σύμφωνα με την imerisia.gr.
Μέχρι 10 Ιουλίου οι νέοι τιμοκατάλογοι
Σημειώνεται ότι μέχρι τις 10/7 οι εταιρείες προμήθειας θα γνωστοποιήσουν τους τιμοκαταλόγους τους και επικρατεί αγωνία στην αγορά για το πού θα διαμορφωθούν.
Η ΡΑΕ ενδιαφέρεται να μην υπάρχουν τιμολόγια στην αγορά που να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό, όπως αν διαμορφώνονται κάτω του κόστους. «Θα μπορούσαν λίγες εταιρείες να δώσουν τιμές κάτω του κόστους για να πάρουν την αγορά, και δεν ξέρουμε πώς αυτό θα επηρεάσει τον ανταγωνισμό. Αυτό θα μπορούμε να το διαπιστώσουμε 5 μήνες μετά κάνοντας τους ελέγχους», σημείωσε ο κ. Δαγούμας.
Η επιλογή του υπουργείου ωστόσο ήταν να προσδιορίζουν οι προμηθευτές ενέργειας την τιμή τους μόνοι τους και εκ των υστέρων να πραγματοποιείται έλεγχος από τη ΡΑΕ για το αν είναι κοστοστρεφής, και σύμφωνα με τον κ. Δαγούμα είναι άγνωστο ποια θα είναι η επίπτωση αυτής της μεθόδου στις τιμές και στον ανταγωνισμό.
Όσον αφορά για όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα στην αγορά ενέργειας, η ΡΑΕ απέστειλε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού το σύνολο των στοιχείων των εταιρειών της αγοράς ενέργειας, ώστε να ελεγχθεί αν υπάρχει θέμα δεσπόζουσας θέση ή εναρμονισμένων πρακτικών, που είναι τα θέματα που ελέγχει η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Δαγούμας: «Ο ρόλος της ΡΑΕ δεν είναι να χαρίζει χρήματα»
Ο πρόεδρος της ΡΑΕ, δίνοντας έμφαση στον ρόλο της Αρχής να διαφυλάττει το δημόσιο συμφέρον, σημείωσε ότι δεν μπορεί να χαρίζει λεφτά στους διαχειριστές, ειδικά όταν πρόκειται για πολύ κερδοφόρες εταιρείες.
Δεν δικαιολογείται από τα στοιχεία που έχει προσκομίσει ο ΑΔΜΗΕ για τα κόστη του η αύξηση που ζητάει στην απόδοση επενδυμένου κεφαλαίου στο 8,1%, είπε ο κ. Δαγούμας. Η διαφορά μεταξύ της απόδοσης που ζητάει ο ΑΔΜΗΕ και αυτής που προσφέρει η ΡΑΕ είναι 30 εκατ. ευρώ τον χρόνο ή 120 εκατ. την τετραετία. «Μας περισσεύουν να τα δώσουμε;», διερωτήθηκε ο πρόεδρος της ΡΑΕ.
Όπως εξήγησε, «το 2021 ο ΑΔΜΗΕ είχε πάρει απόδοση 6,94% με φορολογικό συντελεστή 29% και κόστος δανειακού κεφαλαίου 5,3%. Τώρα ζητάει απόδοση 8%, όταν το κόστος δανεισμού του με βάση τα πραγματικά του δεδομένα είναι 2,8% και ο φορολογικός συντελεστής 22%, και με βάση αυτά τα δεδομένα έπρεπε το WACC να είναι 5,57% και με βάση την αύξηση του κόστους που έχει το WACC τοποθετείται στο 6,1%».
Επεσήμανε, ωστόσο, ότι αν το 2024 ο ΑΔΜΗΕ χρειαστεί να πάρει ένα δάνειο με υψηλότερο επιτόκιο, αφού φέρει τα στοιχεία και κάνει αίτηση αναθεώρησης, θα αναθεωρηθεί το WACC με βάση τα επίσημα στοιχεία. «Ο ρόλος του ρυθμιστή δεν είναι να χαρίζει χρήματα, αλλά να προστατεύει το δημόσιο συμφέρον», είπε χαρακτηριστικά.
Ερώτηση στην Κομισιόν για την ακύρωση απόφασης της ΡΑΕ
Ο κ. Δαγούμας είπε επίσης ότι θα γίνει ερώτηση στην Κομισιόν για το αν μπορεί το υπουργείο με νομοθετική ρύθμιση να ακυρώσει απόφαση μιας ρυθμιστικής αρχής, όπως συνέβη με τη ΡΑΕ.
Πρόκειται για τη νομοθετική διάταξη που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο των ΑΠΕ και με στόχο να ολοκληρωθεί η πώλησης της ΔΕΠΑ Υποδομών στην Italgas. Με τη σχετική διάταξη καταργείται η πιστοποίηση, όπως ορίζει ο Ν. 4001/2011, από τη ΡΑΕ των τριών εταιρειών διανομής φυσικού αερίου (ΕΔΑ) ως ανεξάρτητων Διαχειριστών, όπως και η υποχρέωσή τους να τηρήσουν τους όρους που περιλαμβάνει αυτή.
Ο πρόεδρος της ΡΑΕ είπε ότι «όσον αφορά το θέμα του Διαχειριστή έχουμε κάνει ό,τι επιβάλλει το πλαίσιο, που είναι ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός. Η πολιτική ηγεσία επέλεξε να αλλάξει το πλαίσιο, να φύγει από τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό, χωρίς να μας έχει ζητηθεί η γνώμη γι’ αυτό. Αν θέλει να προχωρήσει η χώρα, πρέπει να στηρίζει τον Ανεξάρτητο Ρυθμιστή που έχει όλα τα εχέγγυα για να προστατεύει το δημόσιο συμφέρον».Υπογράμμισε, δε, ότι η κατάργηση αποφάσεων του Ρυθμιστή «θέτει ζήτημα για την ανεξαρτησία του».
Τι λέει το ΥΠΕΝ
Την ίδια ώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με ανακοίνωσή του διευκρίνισε τα εξής:
- Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εφαρμόζει την ευρωπαϊκή οδηγία 2009/73/ΕΚ που προβλέπει νομικό και λειτουργικό διαχωρισμό για τη δραστηριότητα της διανομής φυσικού αερίου και συνεπώς δεν τίθεται κανένα ζήτημα για την ανεξαρτησία της. Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ).
- Ως εκ τούτου η κατάργηση των αποφάσεων της ΡΑΕ που αφορούν στην πιστοποίηση των εταιρειών διανομής αερίου δεν συνιστά παρέμβαση στην ανεξαρτησία της Αρχής την όποια σέβεται το ΥΠΕΝ και ουδόλως αμφισβητεί, αλλά επακόλουθο της εφαρμογής της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας.
Για την ηλεκτρική ενέργεια η πλειονότητα των παραπόνων
Κατά συντριπτική πλειονότητα τον ηλεκτρισμό και τους προμηθευτές αφορούν τα παράπονα που κατακλύζουν την πλατφόρμα παραπόνων και ενημέρωσης MyRAE, ενώ ταυτόχρονα στο σύνολό τους παρουσιάζουν εκρηκτική άνοδο το διάστημα Σεπτέμβριος 2021-21 Ιουνίου 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος της ΡΑΕ.
Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο του 2021 οι καταναλωτές που είχαν υποβάλει αίτημα στο MyRAE ήταν μόλις 149, όταν τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο (έως 21 του μήνα) τα συγκεντρωτικά μηνιαία νούμερα ήταν 1.354, 1.647, 1.848 και 764, αντίστοιχα.
Από το σύνολο των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί στη σχετική πλατφόρμα, το 59% (4.672) έχει απαντηθεί, το 21% (1.663) βρίσκεται σε εκκρεμότητα και ένα 20% (1.583) έχει απορριφθεί.
Σε ποσοστό 72% τα αιτήματα αφορούν παράπονα προς προμηθευτή, κατά 20% προς διαχειριστή και 8% συνδυαστικά σε προμηθευτή και διαχειριστή. Τα αιτήματα που αφορούν θέματα ηλεκτρισμού αποτελούν σταθερά περί το 90% του συνόλου των αιτημάτων που κατατίθενται στο MyRAE. Συγκεκριμένα, το 87% αφορά σε ηλεκτρική ενέργεια, 12% σε φυσικό αέριο και 1% σε ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο.
Ως προς τη «θεματολογία» των παραπόνων, σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, τα αιτήματα που αφορούν σε πρόβλημα με τον λογαριασμό και με τη σύμβαση αποτελούν σταθερά πάνω από το 50% του συνόλου των αιτημάτων που υποβάλλονται στο MyRAE. Σύμφωνα με εκτίμηση του Ρυθμιστή, το μεγαλύτερο μέρος των αιτημάτων που δηλώθηκαν ως «άλλο» (δηλαδή όχι πρόβλημα με τον λογαριασμό ή πρόβλημα με τη σύμβαση ή μη προσήκουσα εξυπηρέτηση) και τα οποία αθροίζονται στα 2.999, αφορούν σε προβλήματα με τον λογαριασμό, όπως αμφισβήτηση χρεώσεων, αμφισβήτηση ρήτρας αναπροσαρμογής, μη κατανόηση λογαριασμού.
Για την προστασία των καταναλωτών
Ταυτόχρονα η ΡΑΕ αναλαμβάνει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την ενδυνάμωση και προστασία των καταναλωτών στη λιανική ρεύματος και φυσικού αερίου.
Συγκεκριμένα, όπως υπογράμμισε ο κ. Δαγούμας, η ΡΑΕ έχει προχωρήσει σε κυρώσεις σε πέντε προμηθευτές (3,5 εκατ. ευρώ) για ληξιπρόθεσμες οφειλές σε διαχειριστές για το 2020, ενώ έχει πραγματοποιήσει ακροάσεις με τους 12 προμηθευτές για ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά το 2021. Στην ίδια κατεύθυνση, από τον Μάρτιο του 2022 έχει εγκαινιάσει το μέτρο των θετικών αναφορών, όπου, εκ του αποτελέσματος, η εποπτεία της Αρχής κρίνεται αποτελεσματική.
Όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, παρά τις δυσχέρειες που υφίστανται στην αγορά λιανικής (αύξηση ληξιπρόθεσμων οφειλών, διακανονισμοί, πίεση στη ρευστότητα) διαπιστώνεται βελτίωση στην προσήκουσα καταβολή. Προμηθευτές έχουν εξοφλήσει πλήρως τις οφειλές τους, ενώ η μεγάλη πλειονότητα παρέχει επαρκείς εγγυήσεις και τηρεί με συνέπεια τους όρους των διακανονισμών που έχει συμφωνήσει με τους διαχειριστές.
Ενεργειακός Διαμεσολαβητής
Με το εργαλείο του Ενεργειακού Διαμεσολαβητή επιδιώκεται να δοθεί στον καταναλωτή μια πρόσθετη επιλογή στην περίπτωση που η διαβίβαση του παραπόνου στον προμηθευτή του δεν οδήγησε σε ικανοποίησή του: εφόσον πρόκειται για αστικής/εμπορικής φύσεως διαφορά, ο καταναλωτής μπορεί να προσφύγει σε ειδική διαδικασία Ενεργειακής Διαμεσολάβησης, κατ’ αρχάς -αλλά όχι αποκλειστικά- με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω της πλατφόρμας MyRAE.
Το συγκεκριμένο εργαλείο αφορά κατ’ αρχάς τους οικιακούς πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και την επίλυση διαφορών αυτών με τους προμηθευτές τους και τους διαχειριστές. Ως προς τον τρόπο χρηματοδότησης του εργαλείου, η ΡΑΕ εξετάζει το ενδεχόμενο καταβολής μιας ετήσιας εισφοράς (fee) από τους συμμετέχοντες προμηθευτές για την κάλυψη του κόστους παροχής των υπηρεσιών διαμεσολάβησης ή/και τη χρηματοδότηση (μερική ή ολική) του υπό εξέταση εργαλείου με πόρους της ΡΑΕ.
Στην αρμοδιότητα του Ενεργειακού Διαμεσολαβητή εμπίπτουν οι λεγόμενες «κλασικές συμβατικές διαφορές». Ο Ενεργειακός Διαμεσολαβητής ολοκληρώνει τη διαδικασία της επίλυσης της διαφοράς μεταξύ του καταναλωτή και του προμηθευτή του, εντός διαστήματος 90 ημερών από την ημερομηνία που έλαβε τον πλήρη φάκελο της αναφοράς/καταγγελίας. Υφίσταται δυνατότητα μικρής παράτασης σε εξαιρετικές περιπτώσεις ιδιαίτερα περίπλοκων διαφορών. Ο Ενεργειακός Διαμεσολαβητής θα προτείνει λύση στα μέρη, τα οποία έχουν την απόλυτη ευχέρεια να την αποδεχθούν ή να την απορρίψουν.
Στο πλαίσιο αυτό, ο καταναλωτής μπορεί να αναμείνει ότι θα προταθεί ως λύση, λ.χ., η διόρθωση του λογαριασμού του ή της χρέωσης, η παροχή συγκεκριμένων συστάσεων/οδηγιών προς τον προμηθευτή ώστε να μην επαναληφθεί το λάθος ή η ταλαιπωρία του πελάτη, η παροχή συγγνώμης στον πελάτη, η παροχή ενός εύλογου αντισταθμίσματος κ.ο.κ. Αντιθέτως, ο Ενεργειακός Διαμεσολαβητής δεν επιβάλλει κυρώσεις ή υποχρεωτικές ενέργειες στα μέρη.
