Αυξημένη κινητικότητα καταγράφεται στα φαρμακεία της χώρας, με τους πολίτες να εκφράζουν έντονο ενδιαφέρον για τα χάπια ιωδίου, υπό τον φόβο πυρηνικού ατυχήματος. Παρ’ όλα αυτά, οι καταναλωτές φεύγουν με άδεια χέρια, αφού τα συγκεκριμένα σκευάσματα δεν κυκλοφορούν στη χώρα μας.
Την ίδια ώρα, οι ειδικοί εφιστούν ψυχραιμία και προσοχή καθώς η «τυφλή» λήψη ιωδίου μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Μάλιστα, εξαιτίας της σύγχυσης που κλιμακώνεται τα τελευταία 24ωρα λόγω των εξελίξεων στην Ουκρανία, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος εξέδωσε χθες ανακοίνωση επιχειρώντας να βάλει ένα τέλος στον εσφαλμένο συναγερμό.
Συγκεκριμένα, όπως υπογραμμίζεται σε αυτήν, «τα σκευάσματα ιωδίου που κυκλοφορούν στην Ελλάδα ως συμπληρώματα διατροφής έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε ιώδιο, έως και 500 φορές μικρότερη, από τις δόσεις εκείνες τις οποίες αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ότι πρέπει να χορηγηθούν σε περίπτωση ραδιενεργού ατυχήματος και ως εκ τούτου είναι ακατάλληλα για τη σχετική ένδειξη».
Επιπλέον, οι εκπρόσωποι των φαρμακοποιών υπογραμμίζουν πως «στην περίπτωση τέτοιου συμβάντος, αρμόδιες είναι οι εθνικές αρχές υγείας κάθε χώρας για να αποφασίσουν αν θα πρέπει να χορηγήσουν σκευάσματα ιωδίου καθώς και για τις ακριβείς δόσεις ανά ηλικιακή ομάδα, όπως και για την έναρξη και τη διάρκεια της προληπτικής αγωγής».
Θαλασσινό αλάτι
Στο ερώτημα γιατί τα χάπια ιωδίου δεν είναι διαθέσιμα στη χώρα μας ο ενδοκρινολόγος-διαβητολόγος και προϊστάμενος διεύθυνσης ετοιμότητας και απόκρισης του ΕΟΔΥ, Σπύρος Σαπουνάς, σημειώνει ότι το ιώδιο είναι απαραίτητο συστατικό για τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι ημερήσιες ανάγκες σε ενηλίκους είναι περίπου 150 μg και σε έγκυες γυναίκες 220-250 μg.
Όμως «στην Ελλάδα δεν λαμβάνουμε συμπληρώματα ιωδίου. Αυτό συμβαίνει διότι από τη δεκαετία του 1990 η ιωδίωση του θαλασσινού άλατος της χώρας φαίνεται να έχει καλύψει τις ανάγκες της χώρας μας και σταδιακά αντιμετωπίσθηκε η ιωδιοπενία». Επιπρόσθετα, ο ειδικός προειδοποιεί πως «η τυφλή λήψη συμπληρώματος χωρίς ένδειξη μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Όπως για παράδειγμα σε περιπτώσεις βρογχοκήλης (μεγάλου θυρεοειδούς για ευκολία) η ανεπιθύμητη σύνθεση θυρεοειδικών ορμονών και κατ’ επέκταση ο υπερθυρεοειδισμός. Άρα σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να λάβουμε χωρίς οδηγία συμπληρώματα ιωδίου».
Παρ’ όλα αυτά, το κρίσιμο ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι εάν όντως τα χάπια ιωδίου προστατεύουν στο εφιαλτικό σενάριο ενός πυρηνικού ατυχήματος: «Σε περίπτωση ατυχήματος με διαφυγή ραδιενέργειας, πράγματι η λήψη ιωδίου – σε πολύ μεγαλύτερη περιεκτικότητα από αυτή των σκευασμάτων – θα βοηθούσε από την πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου I 131 από τον θυρεοειδή καθότι θα μπλόκαρε την απορρόφηση αυτή. Επειδή όμως από εκείνο το σημείο απέχουμε πολύ ακόμα, συνιστάται ψυχραιμία και σε καμία περίπτωση δεν συνιστάται λήψη ιωδίου προληπτικά».
Μεγάλη απόσταση
Εν τω μεταξύ, καθησυχαστικοί είναι και οι ειδικοί της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), οι οποίοι παρακολουθούν ενεργά και αδιάλειπτα την κατάσταση στην Ουκρανία όσον αφορά την πυρηνική ασφάλεια. Και σημειώνουν πως «μέχρι σήμερα, με βάση τα πλέον αξιόπιστα διαθέσιμα δεδομένα, η κατάσταση της ραδιενέργειας περιβάλλοντος στην Ουκρανία καθώς και σε όλες τις γειτονικές της χώρες αναφέρεται φυσιολογική».
Αναφορικά δε με τις πιθανές συνέπειες στη χώρα μας, στην απευκταία περίπτωση ραδιολογικού ή πυρηνικού συμβάντος στην Ουκρανία, οι ίδιοι τονίζουν πως «λόγω της μεγάλης απόστασης, δεν μπορεί να προκληθεί μια κατάσταση κινδύνου στην Ελλάδα που θα απαιτούσε επείγοντα μέτρα προστασίας της ζωής ή της υγείας από την ακτινοβολία».
Ιδιαίτερη αναφορά κάνουν οι επιστήμονες της ΕΕΑΕ και στα χάπια ιωδίου, υπογραμμίζοντας πως σε «καμία περίπτωση δεν προβλέπεται να καταστούν αναγκαία πιο δραστικά μέτρα, όπως η εκκένωση πληθυσμού ή η χορήγηση χαπιών ιωδίου». Και εξηγούν ότι η χορήγηση ιωδίου σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος αφορά μόνο τον άμεσα επηρεαζόμενο πληθυσμό, κοντά στην περιοχή του ατυχήματος, όπου η προβλεπόμενη δόση ραδιενέργειας στον θυρεοειδή αδένα είναι πάνω από κάποια καθορισμένα επίπεδα.
