Θα ήταν παράλειψη αν η σειρά των άρθρων της περασμένης εβδομάδας για την αλήθεια δεν έκλεινε με λίγα λόγια για το ψέμα και τις συνήθως καταστροφικές του συνέπειες. Λέμε συνήθως διότι δεν πρέπει να μας διαφεύγουν και τα «κατά συνθήκην ψεύδη».
Θα ήταν παράλειψη αν η σειρά των άρθρων της περασμένης εβδομάδας για την αλήθεια δεν έκλεινε με λίγα λόγια για το ψέμα και τις συνήθως καταστροφικές του συνέπειες. Λέμε συνήθως διότι δεν πρέπει να μας διαφεύγουν και τα «κατά συνθήκην ψεύδη».
Τα ψέματα δηλαδή που οι συνθήκες επιβάλλουν να ειπωθούν ώστε να προληφθεί κάποιο κακό μεγαλύτερο από εκείνο που θα προέκυπτε αν λεγόταν η αλήθεια.
Εξάλλου και οι αρχαίοι πρόγονοί μας έλεγαν «μηδέν κακόν αμιγές καλού». Μ’ άλλα λόγια τα απολύτως κακά είναι λίγα. Τα περισσότερα εμπεριέχουν και κάποιο καλό.
Αυτό βέβαια δεν δικαιολογεί με κανένα τρόπο τα προεκλογικά κυρίως, ψέματα των πολιτικών μας προς το λαό. Έχει περισσότερο να κάνει με τις σχέσεις των κρατών μεταξύ τους. Ιδιαίτερα αυτών που έχουν συνεχείς προστριβές ή διαφορές εξαιτίας των επεκτατικών επιδιώξεων του ενός.
Όπως π.χ στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας. Και είναι μεν αλήθεια ότι με την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης και με τα αντιτιθέμενα συμφέροντα είναι δύσκολο σήμερα να κρατήσει μυστικά ένα κράτος ή να πει ψέματα που θα επιτύχουν το στόχο τους. Που βέβαια δεν μπορεί να είναι άλλος από το Εθνικό συμφέρον του.
Τα παραδείγματα πολλά. Υποκλοπές «εφτασφράγιστων» μυστικών λιστών, τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, διαρροών κ.λ.π. Παλιότερα υπήρχαν περισσότερες δυνατότητες αλλά και τότε υπήρχε πάντα κίνδυνος το ψέμα να γίνει μπούμερανγκ ή να μην πετύχει τα προσδοκώμενα.
Ενδεικτικά αναφέρουμε λίγες, από τις πολλές, σχετικές περιπτώσεις του παρελθόντος: Ο Μπίσμαρκ έπεισε με ψευτιές τους Γάλλους να μπουν στον πόλεμο με την Πρωσία το 1870. Άλλαξε έτσι ο συσχετισμός δυνάμεων και από τη νίκη προέκυψε, στην καρδιά της Ευρώπης η μεγάλη και ισχυρή Γερμανία.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Φ. Κένετι κατάφερε τους Σοβιετικούς να υποχωρήσουν στον εξοπλισμό της Κούβας με πυραύλους- αποσοβώντας πιθανά έναν υπαρκτό κίνδυνο πυρηνικού πολέμου- πείθοντας τους ψευδώς ότι διέθετε πυραύλους Jupiter, στην Τουρκία.
Αντίθετα ο Πρόεδρος Ρούσβελτ αποβλέποντας στη βαθύτερη εμπλοκή των ΗΠΑ στο Β’ παγκόσμιο πόλεμο είπε ψέματα για το επεισόδιο με τον Γκριρ το 1941. Το ψέμα του όμως δεν επηρέασε παρά ελάχιστα την αμερικανική κοινή γνώμη που παρέμεινε προσκολλημένη στον απομονωτισμό μέχρι την πολύνεκρη επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ.
Στα καθ’ ημάς γνωστό είναι το πόσο ζημίωσαν τη χώρα μας τα περί διέλευσης Τζιχανιστών από εδώ προς τις Ευρωπαϊκές χώρες του Πάνου Καμμένου, όπως και η διαρροή από το Μαξίμου επιλεγμένου αποσπάσματος υποκλαπέντων συνομιλιών (στα πλαίσια τηλεδιάσκεψης) των υπαλλήλων του ΔΝΤ Τόμσεν, Βελκουλέσκου. Το πόσο θα στοιχίσει την Ελλάδα αυτή η άστοχη (επιεικώς) ενέργεια θα το μάθουμε σύντομα.
Συνοψίζοντας, θα λέγαμε πως η αλήθεια με όποια της μορφή ( εμπειρική, επιστημονική, ηθική, αισθητική και όποια άλλη) που, όπως έλεγε και ο Σόλων «πάσας τας τέχνας και τας επιστήμας κοσμεί», έχει πάντοτε θετικά αποτελέσματα για το άτομο και την κοινωνία. Προάγει την ηθικότητα, ενισχύει την πνευματικότητα, δημιουργεί ελεύθερες συνειδήσεις, συμβάλλει στην αρμονική κοινωνική συμβίωση (εμπιστοσύνη συνεργασία) καλλιεργεί τις αρετές, βελτιώνει γενικά τον κοινωνικό βίο αλλά και τις σχέσεις μεταξύ κρατών και λαών.
Αντίθετα το ψέμα (με εξαίρεση ελάχιστες ειδικές περιπτώσεις) γενικά μόνο κακό κάνει και το κακό είναι τόσο μεγαλύτερο όσο υψηλότερα τα αξιώματα κατέχουν αυτοί που το μεταχειρίζονται.
