Μετά από δέκα μήνες αναμονής, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αποφάνθηκε χθες Τετάρτη, ότι είναι αναρμόδιο να κρίνει ποια απόφαση πρέπει να υπερισχύσει: αυτή του Αρείου Πάγου, ο οποίος το 2023 έκρινε συνταγματική την κατάργηση των Δώρων, ή εκείνη του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), το οποίο το 2015 έκρινε ότι η κατάργηση των Δώρων ήταν αντισυνταγματική.
Στην πράξη, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο έκρινε ότι οι δύο αποφάσεις δεν είναι αντίθετες μεταξύ τους, καθώς δεν υπάρχει ουσιαστική σύγκρουση. Αυτό συμβαίνει επειδή ο Άρειος Πάγος αποφάσισε για τις περικοπές των επικουρικών συντάξεων στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου οι συνταξιούχοι λαμβάνουν επικουρικές συντάξεις από ΝΠΙΔ, ενώ το ΣτΕ εξέδωσε απόφαση για όλο τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
Αυτό σημαίνει ότι οι περίπου 370.000 συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη πριν την ψήφιση του νόμου Βρούτση το 2020 συνεχίζουν να δικαιούνται τα αναδρομικά τους για το 11μηνο, από τον Ιούλιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016, όταν ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου.
Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο με αυτή του την κρίση οδηγεί στην αναβίωση των αποφάσεων του ΣτΕ και του Αρείου Πάγου, και κατά συνέπεια αναδρομικά χρήματα θα λάβουν μόνον όσοι συνταξιούχοι δημοσίου τομέα είχαν προσφύγει μέχρι τις 21/7/2020 στα διοικητικά δικαστήρια για τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις το επίμαχο 11μηνο. Ωστόσο, όσοι συνταξιούχοι δεν προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη μέχρι την ορισθείσα ημερομηνία, δεν καλύπτονται από την απόφαση και δεν θα λάβουν χρήματα.
Νομικοί κύκλοι υπογραμμίζουν ότι οι περισσότεροι συνταξιούχοι έχουν ήδη δικαιωθεί σε πρωτοβάθμιο επίπεδο και περιμένουν να λάβουν τα αναδρομικά για το 11μηνο αν και δεν αποκλείεται η καταβολή τους να καθυστερήσει έως και δύο ή τρία χρόνια.
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι
Κερδισμένοι από την απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου είναι μόνο οι 370.000 συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει στη δικαιοσύνη πριν από τον Ιούλιο του 2020, δηλαδή πριν τεθεί σε ισχύ ο νόμος Βρούτση, ο οποίος πλήρωσε τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων σε όλους, αλλά ταυτόχρονα όρισε ότι όσοι συνταξιούχοι τα εισπράξουν αποσβένουν τις διεκδικήσεις τους για τα δώρα και τις επικουρικές συντάξεις.
Αυτοί οι συνταξιούχοι είναι οι μόνοι που συνεχίζουν να έχουν ενεργές διεκδικήσεις. Παρόλα αυτά, το πιο πιθανό είναι ότι θα πρέπει να συνεχίσουν τον δικαστικό αγώνα για να λάβουν τα αναδρομικά τους, καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο για μια γενική πληρωμή σε όλους τους συγκεκριμένους συνταξιούχους.
Οι συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει δικαιούνται:
- 800 ευρώ από τα κομμένα δώρα και επιδόματα 1 έτους στις κύριες συντάξεις
- Δυο επικουρικές συντάξεις από τα κομμένα δώρα και επιδόματα των επικουρικών
- Τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων για το 11μηνο
Χαμένοι είναι όλοι οι υπόλοιποι συνταξιούχοι, δηλαδή, 2 εκατομμύρια συνταξιούχοι που δεν είχαν προσφύγει στα δικαστήρια μέχρι τον Ιούλιο του 2020. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα θεωρείται απίθανο η κυβέρνηση να επεκτείνει το δικαίωμα σε όλους, καθώς το δημοσιονομικό κόστος είναι υπέρογκο και ξεπερνάει τα 2 δισ. ευρώ.
Οι συνταξιούχοι της Τράπεζας της Ελλάδος, για τους οποίους έκρινε τελεσίδικα το ΑΕΔ ότι η απόφαση του Αρείου Πάγου είναι ισχυρή, συνεπώς οι περικοπές των επικουρικών τους είναι συνταγματικές και δεν δικαιούνται αναδρομικά.
Κεραμέως για τη χθεσινή απόφαση
Αναφερόμενη στην κρίση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, εξήγησε με βάση όσα έχουν γίνει γνωστά, καθώς δεν της έχει παραδοθεί η απόφαση, ότι το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο δήλωσε αναρμόδιο «γιατί δεν υπάρχει διαφορετική κρίση επί του ίδιου ζητήματος. Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε για τα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία και ο Άρειος Πάγος για το ταμείο της Τράπεζας της Ελλάδος που είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου».
Σύμφωνα με την κυρία Κεραμέως «ό,τι έχει γίνει σε επίπεδο οριζόντιας ρύθμισης για τις συντάξεις έχει γίνει από το 2020» ενώ με τη χθεσινή απόφαση «ξεμπλοκάρουν προσφυγές που είχαν γίνει για δώρα και επικουρικές συντάξεις».
Επιγραμματικά κατά την κυρία Κεραμέως προκύπτουν τα εξής:
1. Δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση με ό,τι ίσχυε χθες
2. Η κυβέρνηση έχει φέρει συνολική ρύθμιση για καταβολή αναδρομικών ύψους 1,4 δισ. ευρώ το 2020
3. Συνεχίζονται οι προσφυγές που είχαν γίνει πριν από τις 21 Ιουλίου 2020
4. Η κυβέρνηση θα προσπαθεί πάντα να ενισχύει το διαθέσιμο εισόδημα των συνταξιούχων.
Εξήγησε, τέλος, ότι δηλώσεις που έγιναν το 2020 για να μην γίνονται προσφυγές συνταξιούχων αφορούσαν τις κύριες συντάξεις και τότε είχε εξηγηθεί ότι το κράτος δεν μπορεί να δώσει κάτι που δεν έχει.
