Λίγες μέρες πριν την εφαρμογή των μέτρων κατά της ακρίβειας, τα οποία ξεκινάνε την 1η Μαρτίου, το υπουργείο Ανάπτυξης προχώρησε σε νέα παρέμβαση για το “μπλοκάρισμα” των ανατιμήσεων. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το “ράλι” τιμών στα τρόφιμα συνεχίστηκε και τον Ιανουάριο, αν και καταγράφηκε μια μικρή αποκλιμάκωση του ρυθμού ανόδου του πληθωρισμού. Κι αυτό την ώρα που ένας από τους παράγοντες που τροφοδότησαν τον κύκλο ανατιμήσεων, δηλαδή ο ενεργειακός, παρουσιάζει καλύτερη εικόνα.
Με σκοπό το αμοιβαίο όφελος για επιχειρήσεις και καταναλωτές, το υπουργείο Ανάπτυξης αποφάσισε την εξαίρεση από την απαγόρευση διενέργειας προωθητικών ενεργειών – για τρεις μήνες – των προϊόντων για τα οποία έχει προηγηθεί αύξηση τιμής όσων βρίσκονται κοντά στην ημερομηνία λήξης τους. Η ρύθμιση αφορά 44 είδη προϊόντων για τα οποία απαιτείται πλέον ειδική σήμανση που θα αναγράφει «Προϊόν με κοντινή ημερομηνία λήξης» και η χρονική απόσταση από την ημερομηνία λήξης ποικίλλει για κάθε είδος από μία μέχρι και 30 μέρες.
Στόχος της παρέμβασης αυτής, μεταξύ άλλων, όπως έχει επισημάνει το υπουργείο Ανάπτυξης, είναι να αντιμετωπιστούν και φαινόμενα σπατάλης τροφίμων (food waste) ή καταστροφής αποθεμάτων που θα μπορούσαν να διατεθούν σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές στους ενδιαφερόμενους καταναλωτές.
Επίσης επεκτείνεται και διευρύνεται η λίστα των προϊόντων που υπόκεινται σε έλεγχο για ανατιμήσεις και για τα οποία δεν μπορούν – σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία – οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε προωθητικές ενέργειες για τους επόμενους τρεις μήνες και επεκτείνεται και η λίστα των νωπών προϊόντων για τα οποία εφαρμόζονται «καθαρές τιμές» με την προσθήκη των κατηγοριών «νωπό κατσίκι» και «νωπό αρνί».
Η αγορά πάντως εκτιμά ότι τα μέτρα το υπουργείο Ανάπτυξης θα κερδίσουν το στοίχημα του πληθωρισμού καθώς αφορούν σε μεγάλο εύρος ειδών.
Υπενθυμίζεται ότι μπορεί ο πληθωρισμός να διαμορφώθηκε στο 3,1% από 3,5% τον περασμένο Δεκέμβριο και έναντι 7% τον Ιανουάριο 2023 ωστόσο στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» “τρέχει” με 8,3% λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε πολλά βασικά είδη. Συγκεκριμένα, σε μηνιαία σύγκριση σημειώθηκαν ανατιμήσεις σε: Αλλαντικά (5,7%), Ψάρια νωπά (1,2%), Γιαούρτι (2,8%), Ελαιόλαδο (6,8%), Λαχανικά νωπά (2,8%), Λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα (2%), Αλκοολούχα ποτά – μη σερβιριζόμενα (3,9%), Ηλεκτρισμό (0,7%), Φαρμακευτικά προϊόντα (0,8%), Μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (3,4%), Υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας (1,6%), Εστιατόρια – ζαχαροπλαστεία – καφενεία – κυλικεία (1,5%) και Ασφάλιστρα υγείας (14%).
Αντίθετα, οι τιμές μειώθηκαν σε: Ζυμαρικά (3,3%), Πουλερικά (1,8%), Γάλα νωπό πλήρες (4,4%), Γάλα νωπό με μειωμένα λιπαρά (4,8%), Τυριά (1,9%), Φρούτα νωπά (1,9%), Δημοτικά τέλη (1,5%), Φυσικό αέριο (13,5%), Πετρέλαιο θέρμανσης (1,1%), Υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης (3,8%), Καύσιμα αυτοκινήτου – βενζίνη (0,5%) και Ξενοδοχεία – μοτέλ – πανδοχεία (7,4%).
Πάντως, η πτώση των τιμών και η μείωση του πληθωρισμού παραμένει μια δύσκολη εξίσωση για την κυβέρνηση και για τα οικογενειακά εισοδήματα καθώς, ένας ακόμη βασικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την πορεία των τιμών είναι και η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα.
Οι λίστες του υπουργείου Ανάπτυξης
Υπενθυμίζεται ότι τα προϊόντα που εξαιρούνται από την απαγόρευση διενέργειας προωθητικών ενεργειών – για 3 μήνες – εάν έχει προηγηθεί αύξηση τιμής, εφόσον είναι κοντά στην ημερομηνία λήξης τους είναι τα παρακάτω:
Αρτοσκευάσματα 1 ημέρα
Νωπό χοιρινό 1 ημέρα
Νωπό κοτόπουλο και μέρη κοτόπουλου 1 ημέρα
Νωπό μοσχάρι 1 ημέρα
Γάλα φρέσκο πλήρες και με χαμηλά λιπαρά 1 ημέρα
Σοκολατούχο γάλα 1 ημέρα
Φυτικά ροφήματα 1 ημέρα
Γιαούρτι και επιδόρπια γιαουρτιού 3 ημέρες
Κρέμες και ριζόγαλο 3 ημέρες
Ψωμί και ψωμί για τοστ 3 ημέρες
Γάλα υψηλής παστερίωσης (μακράς διάρκειας) πλήρες και με χαμηλά λιπαρά 5 ημέρες
Χυμοί 5 ημέρες
Αυγά 5 ημέρες
Αλλαντικά 5 ημέρες
Αναψυκτικά 10 ημέρες
Μπύρα 10 ημέρες
Νερό 10 ημέρες
Σοκολάτα (στερεή και ροφήματα) 10 ημέρες
Τυρί 10 ημέρες
Σπορέλαια 10 ημέρες
Ρύζι 10 ημέρες
Βούτυρα και μαργαρίνες 15 ημέρες
Μαρμελάδες και είδη επάλειψης 15 ημέρες
Καφές συσκευασμένος 15 ημέρες
Χαλβάς 15 ημέρες
Όσπρια 20 ημέρες
Φρυγανιές 20 ημέρες
Ζυμαρικά 20 ημέρες
Κονσέρβες 20 ημέρες
Κατεψυγμένα ψάρια 20 ημέρες
Γάλα εβαπορέ 20 ημέρες
Χυμός τομάτας 20 ημέρες
Σάλτσες και κύβοι ζωμών 20 ημέρες
Μαγιονέζες 20 ημέρες
Κέτσαπ 20 ημέρες
Ελαιόλαδο 20 ημέρες
Κατεψυγμένα λαχανικά 20 ημέρες
Κατεψυγμένες ζύμες 20 ημέρες
Ζάχαρη και Γλυκαντικές ουσίες 20 ημέρες
Προϊόντα βρώμης 20 ημέρες
Κρέμα βρεφικής ηλικίας 20 ημέρες
Τροφές για σκύλους σε κονσέρβα 30 ημέρες
Τροφές για γάτες σε κονσέρβα 30 ημέρες.
Γενικά, σε ό,τι αφορά στα προϊόντα για τα οποία εφαρμόζεται η απαγόρευση προωθητικών ενεργειών για 3 μήνες όταν έχει προηγηθεί αύξηση τιμής, αφορά στις εξής κατηγορίες:
Ρύζι
Ψωμί και ψωμί για τοστ
Αρτοσκευάσματα
Φρυγανιές
Ζυμαρικά
Αλεύρι
Όσπρια
Αλλαντικά
Κονσέρβες
Κατεψυγμένα ψάρια
Νωπό χοιρινό
Νωπό κοτόπουλο και μέρη κοτόπουλου
Νωπό μοσχάρι
Γάλα φρέσκο πλήρες και με χαμηλά λιπαρά
Γάλα υψηλής παστερίωσης (μακράς διάρκειας) πλήρες και με χαμηλά λιπαρά
Σοκολατούχο γάλα
Φυτικά ροφήματα
Γάλα εβαπορέ
Γιαούρτι και επιδόρπια γιαουρτιού
Κρέμες και ριζόγαλο
Τυρί
Χυμός τομάτας
Σάλτσες και κύβοι ζωμών
Μαγιονέζες
Κέτσαπ
Αυγά
Βούτυρα και μαργαρίνες
Μαρμελάδες και είδη επάλειψης
Ελαιόλαδο
Σπορέλαια
Κατεψυγμένα λαχανικά
Κατεψυγμένες ζύμες
Ζάχαρη και Γλυκαντικές ουσίες
Προϊόντα βρώμης
Κρέμα βρεφικής ηλικίας
Γάλα βρεφικής ηλικίας
Καφές συσκευασμένος
Χυμοί
Αναψυκτικά
Μπύρα
Νερό
Σοκολάτα (στερεή και ροφήματα)
Κρασί
Καύσιμες ύλες (καυσόξυλα, pellets, μπρικέτες)
Απορρυπαντικά παντός είδους
Χαρτί κουζίνας
Χαρτί υγείας
Προϊόντα στοματικής υγιεινής
Προϊόντα ξυρίσματος
Προϊόντα εμμήνου ρύσεως
Σαμπουάν και προϊόντα περιποίησης μαλλιών
Αφρόλουτρο ή αντίστοιχα
Σαπούνια σε υγρή και στερεή κατάσταση
Πάνες ακράτειας
Πάνες για μωρά
Μωρομάντηλα
Σαμπουάν για μωρά
Τροφές για σκύλους
Τροφές για γάτες
Χαλβά
