Για 3 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, παγκοσμίως, ευθύνεται η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), μια «σιωπηλή» ασθένεια, η οποία για πολλά χρόνια δεν εμφανίζει συμπτώματα. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τη νόσο (16/11), η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ), επισημαίνει ότι η έγκαιρη διάγνωσή της, αλλά και η έγκαιρη ανακάλυψη περιπτώσεων που βρίσκονται σε κίνδυνο να την αναπτύξουν, έχει κομβική σημασία στη διαχείριση και πρόγνωσή της στο μέλλον.
«Η ΧΑΠ είναι μια από τις πιο ύπουλες ασθένειες του ανθρώπου σήμερα. Οφείλεται, σε ποσοστό 90%, στο κάπνισμα αν και η ατμοσφαιρική ρύπανση σε αστικά κέντρα και σε ορισμένους επαγγελματικούς χώρους δεν είναι ευκαταφρόνητη. Για πολλά χρόνια, συνήθως πάνω από 10-15, η ασθένεια αναπτύσσεται σιωπηλά, προκαλώντας ήπιες ενοχλήσεις, χωρίς να δίνει ανησυχητικά συμπτώματα που να προειδοποιούν. Γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται ως η σιωπηλή ασθένεια» εξηγεί ο Συντονιστής Ομάδας ΧΑΠ της ΕΠΕ, κ. Γεώργιος Χειλάς, Πνευμονολόγος, Επιμελητής Α’ ΕΣΥ, 5η Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ». «Η ΧΑΠ αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει κυριολεκτικά τους ιστούς των πνευμόνων. Δυστυχώς, μόνο όταν το 50-60% των πνευμόνων έχει καταστραφεί, ο ασθενής αρχίζει να έχει ανησυχητικά συμπτώματα και κρίσεις δύσπνοιας και λοίμωξης που συχνά τον οδηγούν στο νοσοκομείο. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Σε αυτήν, ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει καθημερινές οικιακές δουλειές, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Τελικώς, ζει μια αναπηρική μορφή διαβίωσης, καθηλωμένος στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένειά του και την παροχή οξυγόνου».
Η Συντονίστρια της Ομάδας ΧΑΠ της ΕΠΕ, κυρία Ανδριάνα Παπαϊωάννου, Επίκουρη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, A’ Παν. Πνευμονολογική Κλινική, ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», σχετικά με τα δεδομένα της ΧΑΠ στη χώρα μας αναφέρει ότι: «10 ενήλικες καπνιστές στους 100 πάσχουν από ΧΑΠ (10%), δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν, το 56% από αυτούς, δηλαδή 300.000, δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν, ενώ οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν. Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες – 11,6% έναντι 4,8%. Η ΧΑΠ επηρεάζει περισσότερο τον αγροτικό πληθυσμό (15,1%), ενώ στα αστικά κέντρα και στην Αθήνα τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 10,1% και 6%. Το ετήσιο συνολικό οικονομικό φορτίο της ΧΑΠ ανά ασθενή, ανέρχεται στα €5.582. Το έμμεσο κόστος ανά ασθενή (κόστος απώλειας παραγωγικότητας) ανέρχεται στα €1.398,3 ενώ το άμεσο κόστος στα €2.809. Το άμεσο μη ιατρικό (χρόνος ασθενών, χρόνος φροντιστών) υπολογίζεται στα €1.374 ανά έτος».
Ο Αντιπρόεδρος της ΕΠΕ, κ. Νίκος Τζανάκης, Καθηγητής Πνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, τόνισε: «Η χρονική συγκυρία είναι ιδιαίτερη φέτος, όχι μόνο για τους ασθενείς που γνωρίζουν ότι πάσχουν, αλλά και για όσους πάσχουν και δεν το γνωρίζουν, και επιπροσθέτως για τους περίπου 1.000.000 Έλληνες που βρίσκονται σε κίνδυνο να αναπτύξουν μελλοντικά τη νόσο. Βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο νόσησης από μια πανσπερμία αναπνευστικών ιών με τον κορονοϊό και τη γρίπη να είναι μόνο 2 από αυτούς. Η νόσηση με κάποιον ή κάποιους από τους ιούς αυτούς, μπορεί να εξελιχθεί επικίνδυνα ή και μοιραία για τους ασθενείς με ΧΑΠ. Γι’ αυτό καλούμε τους ασθενείς να εμβολιαστούν πλήρως με όλα τα εμβόλια που συνιστώνται με την ευθύνη του Πνευμονολόγου τους. Καλούμε επίσης όλους τους καπνιστές άνω των 35 ετών να επισκεφθούν έναν πνευμονολόγο, να σπιρομετρηθούν, να εξεταστούν και βεβαίως να βοηθηθούν με ειδική παρέμβαση ώστε να διακόψουν το κάπνισμα».
Η ΕΠΕ «συναντά» φέτος την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε 3 Κέντρα Υγείας (ΚΥ)
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας ΧΑΠ, «συναντά» φέτος την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε 3 επιλεγμένα Κέντρα Υγείας της επικράτειας (17/11 – ΚΥ Αρεόπολης, 23/11 – ΚΥ Αβδήρων, 25/11 – ΚΥ Κόνιτσας), όχι μόνο για να συνεισφέρει σε εξειδικευμένη εμπειρία, αλλά κυρίως για να επισημάνει τον κίνδυνο και να αυξήσει την επίγνωση της κοινωνίας για τον «σιωπηλό δολοφόνο» που ονομάζεται ΧΑΠ.
Όπως αναφέρει σχετικά με την πρωτοβουλία αυτή ο Πρόεδρος της ΕΠΕ, κ. Στέλιος Λουκίδης, Καθηγητής Πνευμονολογίας, ΕΚΠΑ: «Η ΕΠΕ, αφουγκραζόμενη τα διεθνή δεδομένα, τα οποία επικεντρώνονται στην πρώιμη διάγνωση και ταυτοποίηση ανθρώπων που είναι σε κίνδυνο να αναπτύξουν ΧΑΠ, έχει δημιουργήσει μονάδα πρόληψης αναπνευστικών νοσημάτων. Η μονάδα αυτή προσεγγίζει σε κλινικό επίπεδο αλλά και αξιολογεί τη λειτουργική ικανότητα, μέσω της σπιρομέτρησης, συμβάλλοντας έτσι στην αποκάλυψη νέων περιπτώσεων ΧΑΠ ή/και στην πρόληψη μέσω διαχειριστικής υποστήριξης των περιπτώσεων εκείνων που είναι σε κίνδυνο να αναπτύξουν τη νόσο. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε όλοι ότι η έγκαιρη διάγνωση της νόσου αλλά και η έγκαιρη ανακάλυψη περιπτώσεων που βρίσκονται σε κίνδυνο να την αναπτύξουν, έχει κομβική σημασία στη διαχείριση και πρόγνωση της νόσου στο μέλλον».
Ο Διευθυντής του ΚΥ Αρεόπολης, Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής & Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, κ. Ανάργυρος Μαριόλης, αναφερόμενος στη δράση, τόνισε ότι:«Η ΧΑΠ είναι μια νόσος με σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα. Πλέον, εκτιμάται ότι αποτελεί την 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως, καθιστώντας την σημαντικό παράγοντα επιβάρυνσης της ποιότητας ζωής του ασθενούς, αλλά και των συστημάτων υγείας. Χρειάζεται, λοιπόν, διαμόρφωση πολιτικών υγείας που σχετίζονται με την πρόληψη, πρώιμη διάγνωση και παρέμβαση στην ΠΦΥ, ως αποτέλεσμα συνεργασίας της Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής και της ειδικότητας της Πνευμονολογίας. Στη Μάνη, η Παγκόσμια Ημέρα για τη ΧΑΠ, θα συνοδευτεί φέτος από τη “συνάντηση” της επιστήμης με την τοπική κοινωνία, με άμεσο αντίκτυπο στον ασθενή της περιφέρειας, ο οποίος θα βρεθεί στο επίκεντρο έχοντας την ευκαιρία της ενημέρωσης και του κλινικού ελέγχου, σε ένα πλαίσιο υψηλής ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών». Την πρωτοβουλία της ΕΠΕ, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας ΧΑΠ 2022, στηρίζουν με την ευγενική τους χορηγία οι εταιρείες: AstraZeneca, Chiesi, Elpen, Guidotti, Menarini.
