Η αρχική πρόβλεψη των τραπεζών τοποθετούσε τη νέα παραγωγή δανείων στη ζώνη των 1,4 δισ. ευρώ, υψηλότερα κατά 200 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2022.
Η μείωση των αιτήσεων ωστόσο από το περασμένο φθινόπωρο έχει αναγκάσει τις αρμόδιες γενικές διευθύνσεις στην αναθεώρηση των εκτιμήσεών τους. Πλέον, στο βασικό σενάριο η χρονιά θα κλείσει με νέες χορηγήσεις 1,2 δισ. ευρώ, χωρίς δηλαδή ουσιαστική μεταβολή έναντι του προηγούμενου έτους.
Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στην επιδείνωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, μετά το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης, που οδήγησε στη σημαντική άνοδο του πληθωρισμού και στην μετάβαση σε περιβάλλον αυξανόμενου κόστους δανεισμού για την αντιμετώπισή του.
Τα τελευταία στοιχεία
Σύμφωνα με πληροφορίες, την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2023 οι στεγαστικές χρηματοδοτήσεις διαμορφώθηκαν στους τέσσερις συστημικούς ομίλους στα 425 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μικρή μονοψήφια αύξηση σε ετήσια βάση.
Τραπεζικές πηγές σημειώνουν όμως ότι η επίδοση αυτή δεν αποτυπώνει την ζήτηση που καταγράφεται αυτήν την περίοδο, αλλά τις αιτήσεις των προηγούμενων μηνών. Κι αυτό διότι μεταξύ της εκδήλωσης αρχικού ενδιαφέροντος από ένα πελάτη μέχρι την τελική εκταμίευση, απαιτείται χρόνος.
Όπως λένε, η βασική αιτία των καθυστερήσεων σχετίζεται με τις αυθαιρεσίες που πρέπει να τακτοποιηθούν πριν προχωρήσει η μεταβίβαση ενός ακινήτου. Πρόκειται για μία διαδικασία που μπορεί να κρατήσει, ανάλογα με την περίπτωση, αρκετό διάστημα.
Με αυτά τα δεδομένα, οι ίδιοι κύκλοι αναμένουν ότι η υποχώρηση του αριθμού των αιτήσεων θα αποτυπωθεί στη διατήρηση των εκταμιεύσεων στο σύνολο της χρονιάς στα ίδια με τα περυσινά επίπεδα έναντι ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης της τάξης του 35% το 2022.
Η μάχη των επιτοκίων
Οι τράπεζες πάντως δεν εγκαταλείπουν τη μάχη και συνεχίσουν να προσφέρουν προνομιακά προϊόντα, παρά την ενίσχυση των ευρωπαϊκών επιτοκίων κατά 400 μονάδες βάσης από τα ιστορικά χαμηλά τους, μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Ειδικότερα, προσφέρουν ελκυστικά επιτόκια, σταθερά για διάστημα 3 – 5 ετών, που ξεκινούν από το 3%, ενώ έχουν μειώσει τα spreads στα κυμαινόμενα επιτόκια, ακόμη και κοντά στο 1%.
Επί της ουσίας, οι τράπεζες αυτή την στιγμή διαθέτουν στεγαστικά δάνεια σχεδόν στο κόστος, με στόχο να κρατήσουν ζωντανή την αγορά σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Άλλωστε, μία μακροπρόθεσμη χορήγηση αποτελεί συνθήκη ικανή για τη σύσφιξη των σχέσεων με ένα πελάτη και την επίτευξη σταυροειδών πωλήσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, στην πλειονότητά τους οι δανειολήπτες σήμερα επιλέγουν προγράμματα σταθερών δόσεων, ενώ αρκετοί είναι διατεθειμένοι να τις κλειδώσουν ακόμη και για πολλά χρόνια, πάνω από 10, για να περιορίσουν τον επιτοκιακό κίνδυνο, παρ΄ ότι επιβαρύνονται σε αυτήν την περίπτωση με περισσότερους τόκους.
Από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος προκύπτει ότι στο πρώτο τετράμηνο του 2023 μόνο το 30% των συμβάσεων συνάφθηκε με κυμαινόμενο επιτόκιο έναντι 45% την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2022, προτού δηλαδή ξεκινήσει η κούρσα των παρεμβατικών δεικτών της Ευρωτράπεζας.
Τι συμφέρει
Σύμφωνα με στέλεχος συστημικού ομίλου, στην παρούσα φάση το πιο συμφέροντα προγράμματα είναι όσα έχουν κλειδωμένα επιτόκια για διάστημα έως και 5 έτη.
Η λογική τους είναι η εξής: Οι μηνιαίες καταβολές δεν μεταβάλλονται, όποιες κι αν είναι οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, το οποίο θεωρείται αρκετό για την καταπολέμηση της ακρίβειας.
Με τον τρόπο αυτό, ο δανειολήπτης θα περάσει την πληθωριστική καταιγίδα χωρίς να ανησυχεί για την εξέλιξη της δόσης του και όταν το επιτόκιό του γυρίσει σε κυμαινόμενο, οι ευρωπαϊκοί δείκτες αναφοράς θα έχουν υποχωρήσει σε φυσιολογικά επίπεδα.
Έχοντας λοιπόν κλειδώσει από σήμερα ένα χαμηλό spread για το κυμαινόμενο επιτόκιο, οι πληρωμές του θα παραμείνουν χαμηλές και μετά την περίοδο του σταθερού επιτοκίου.
