Του Δημητρίου Δημηνά, δικηγόρου
Στα καλλιτεχνικά φεστιβάλ του Καλοκαιριού ,που λαμβάνουν χώρα στην Επίδαυρο, καθώς και σε διάφορα επαρχιακά θέατρα συμπεριλαμβάνονται συνήθως στο πρόγραμμα τους και κάποιες αρχαίες τραγωδίες.
Μια από τις σπουδαιότερες τραγωδίες, που παίζεται συχνότερα τόσο στη χώρα μας, όσο και στο εξωτερικό, είναι η γνωστή από τα μαθητικά μας χρόνια τραγωδία του Σοφοκλή «Αντιγόνη», που αναφέρεται στην θυσιαστική αγάπη της ηρωίδας προς τον νεκρό αδελφό της Πολυνείκη ,του οποίου τον ενταφιασμό είχε απαγορεύσει ο βασιλιάς των Θηβών Κρέων. Η Αντιγόνη αθετεί την απάνθρωπη διαταγή του Κρέοντα και προβαίνει με κίνδυνο της ζωής της στον ενταφιασμό του Πολυνείκη, πιστή στους άγραφους θεϊκούς νόμους που υπαγορεύουν την ταφή των νεκρών. Ο Κρέων καταδικάζει σε θάνατο την Αντιγόνη για το τόλμημά της ,αλλά εκείνη απτόητη ,στον διάλογο που επακολουθεί μεταξύ τους, θα του απευθύνει την μνημειώδη φράση « ούτοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν» [δεν γεννήθηκα για να μισώ, αλλά για να αγαπώ] Πρόκειται για κορυφαίο στίχο του δράματος ,που προβάλλει το μήνυμα της ανθρωπιάς και της ανιδιοτελούς αγάπης, όπως αριστοτεχνικά την αποδίδει ο αξεπέραστος τραγικός ποιητής.
Πέντε ολόκληρους αιώνες πριν από το κήρυγμα του Χριστού με την καινή εντολή «αγαπάτε αλλήλους» ,διακηρύχθηκε με τον πιο σαφή και απλό τρόπο ένα μήνυμα διαχρονικό και πανανθρώπινο ,το μήνυμα της αγάπης προς τον πλησίον. Το κήρυγμα της Αντιγόνης αποτελεί στάση ζωής, είναι βίωμα και πράξη. Πρόκειται για μια υπαρξιακή δύναμη, που διώχνει την δειλία και τον φόβο του θανάτου.
Στις μέρες μας ,όπου το μίσος ,ο ανταγωνισμός ,οι πόλεμοι και η εχθρότητα διαχέονται σε όλα τα μήκη και πλάτη το πλανήτη, όπου η ανθρώπινη οντότητα έχει υποβαθμισθεί και απαξιωθεί, όπου εν ονόματι κάποιων αρρωστημένων θρησκευτικών και πολιτικών αντιλήψεων ή άνομων διεθνών οικονομικών συμφερόντων σφαγιάζονται χιλιάδες αθώων συνανθρώπων, ιδίως μικρών παιδιών και αδελφών ,το μήνυμα της αγάπης που εκπέμπει η τραγωδία του Σοφοκλή είναι ιδιαίτερα διδακτικό και επίκαιρο περισσότερο από κάθε άλλη εποχή. Και αποτελεί όνειδος για την χώρα μας η εκφρασθείσα πρόθεση του Υπουργού Παιδείας να καταργήσει τη διδασκαλία του μαθήματος της «Αντιγόνης» από την Β΄Λυκείου. Ένα μοναδικό μάθημα πολιτισμού ,που διδάσκεται για την σπουδαιότητα των ανθρωπιστικών του μηνυμάτων σε σχολεία και πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Για την Αντιγόνη η αγάπη είναι ο προορισμός του ανθρώπου από τη φύση του. Η έλλειψη της είναι η πηγή όλων των δεινών για τους ανθρώπους. Το μίσος εξαχρειώνει συνειδήσεις, πληγώνει βάναυσα τις καρδιές των ανθρώπων, γεννά την βία και τον πόλεμο, καταστρέφει τα έργα του πολιτισμού. Μόνο η αγάπη μπορεί να κάνει το μίσος να υποχωρήσει και να δημιουργήσει μια κοινωνία αδελφοποιημένη και ειρηνική. Γιατί, όπως επισημαίνει και ο Απόστολος των Εθνών Παύλος στον περίφημο ύμνο της αγάπης της προς Κορινθίους επιστολής του «η αγάπη πάντα στέγει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει..Νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη. Μείζων δε τούτων η αγάπη.» [ Α΄Κορ. 13
Του Δημητρίου Δημηνά, δικηγόρου
