Πρόσω ολοταχώς για νέες εκλογές οδεύει η χώρα.
Ο εκλογικός θρίαμβος της Νέας Δημοκρατίας στις κάλπες της 21ης Μαΐου άλλαξε τα δεδομένα, με αποτέλεσμα να «τρέξουν» οι διαδικασίες που ακολουθούνται βάσει Συντάγματος σε περίπτωση αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς επίσης και ο χρόνος διεξαγωγής των επόμενων εκλογών.
Η Βουλή θα συγκληθεί σε Α’ τακτική Σύνοδο, την Κυριακή 28 Μαΐου, αντί της Πέμπτης 1η Ιουνίου, όπως είχε οριστεί με το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της προηγούμενης Βουλής.
Συγκεκριμένα, στις 6 μμ της Κυριακής 28 Μαΐου, θα διεξαχθεί η ορκωμοσία των βουλευτών, ενώ την επόμενη, Δευτέρα 29 Μαΐου, στις 10:30 πμ, οι βουλευτές θα εκλέξουν τον Πρόεδρο του Σώματος.
Η νέα Βουλή, αφού εκλέξει το προεδρείο, εκείνο θα αναλάβει την διάλυση την ίδια κιόλας ημέρα, δηλαδή τη Δευτέρα 29 Μαΐου.
Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, οι ψηφοφόροι θα βρεθούν μπροστά στην κάλπη στις 25 Ιουνίου.
Πώς ψηφίζουμε στις δεύτερες κάλπες
Οι εκλογές που αφήσαμε πίσω μας, διενεργήθηκαν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που προέκυψε οδηγεί τη χώρα σε νέες κάλπες, αυτή τη φορά με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.
Οι επόμενες εθνικές εκλογές, λοιπόν, θα διεξαχθούν με το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (όπου το πρώτο κόμμα θα λάβει «μπόνους» που μπορεί να φτάσει έως και τις 50 έδρες) και οι βουλευτές θα προκύψουν όχι με σταυρό προτίμησης από τους ψηφοφόρους, αλλά με βάση τη λίστα των υποψηφίων που θα καταρτίσουν τα κόμματα βάσει – ως είθισται – των αποτελεσμάτων των εκλογών της 21ης Μαΐου.
Στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση γίνονται όλες οι διαδικασίες από την αρχή. Αυτό σημαίνει πως όλα τα κόμματα και οι σχηματισμοί-συνασπισμοί αυτών, καθώς και τα ονόματα των υποψηφίων θα πρέπει να κατατεθούν εκ νέου προς έγκριση στον Άρειο Πάγο. Επίσης θα πρέπει να κατατεθούν και πάλι τα προγράμματα των κομμάτων. Δικαίωμα για εκλογή έχουν όλα τα κόμματα που θα λάβουν μέρος ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα που έφεραν στην πρώτη αναμέτρηση.
Την ημέρα των εκλογών, εντός των εκλογικών κέντρων -μέσα στα παραβάν- δεν θα υπάρχει στυλό. Πλέον οι ψηφοφόροι δεν θα χρειάζεται να συμπληρώσουν σταυρό στα ονόματα υποψηφίων της επιλογής τους.
Σημειώνεται ότι στα νέα ψηφοδέλτια των κομμάτων που θα είναι υπό την μορφή λίστας, η σειρά των ονομάτων που θα εμφανίζεται, θα επιλεγεί από τις εκάστοτε ηγεσίες των κομμάτων με κριτήριο τα αποτελέσματα και τους σταυρούς που έλαβαν οι υποψήφιοι στις πρώτες κάλπες.
Με τους ίδιους εκλογικούς καταλόγους στις νέες κάλπες
Στο ίδιο εκλογικό τμήμα και χωρίς καμία μεταβολή θα ασκήσουν όλοι οι Έλληνες πολίτες το εκλογικό τους δικαίωμα, κατευθυνόμενοι στην ίδια ακριβώς κάλπη που ψήφισαν στις 21 Μαΐου και στις 25 Ιουνίου.
Οι εκλογικοί κατάλογοι παραμένουν ως ακριβώς έχουν στο ακέραιο με μία μόνη εξαίρεση, ωστόσο, η οποία αφορά εκείνους που ψήφισαν στο εξωτερικό, οι οποίοι έχουν προθεσμία ως μεθαύριο, Παρασκευή 26 Μαΐου να διαγραφούν από τους ειδικούς καταλόγους, εφόσον το επιθυμούν, για να έρθουν να ψηφίσουν στην Ελλάδα. Και αυτό γιατί προβλέπεται ότι μπορούν να διαγραφούν από τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού τρεις ημέρες πριν την προκήρυξη των εκλογών, οι οποίες αναμένεται να προκηρυχθούν τη Δευτέρα, 29 Μαΐου.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η εξαίρεση αφορά μόνο όσους ψήφισαν στο εξωτερικό την περασμένη Κυριακή και μπορούν να κάνουν αίτηση διαγραφής από τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους για να ψηφίσουν στην Ελλάδα μέχρι μεθαύριο, σε αντίθεση με την πλειοψηφία των ψηφοφόρων, οι οποίοι θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ακριβώς ίδια εκλογικά τμήματα που ψήφισαν και στις 21 Μαΐου.
Αυτό προκύπτει από την ισχύουσα εκλογική νομοθεσία, στην οποία προβλέπεται ότι δεν μπορεί, λόγω του περιορισμένου χρόνου, να αλλάξουν οι εκλογικοί κατάλογοι που ίσχυσαν στην εκλογική διαδικασία της περασμένης Κυριακής. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δεν αλλάζει και ο τόπος που ψήφισαν όσοι ήταν στους εκλογικούς καταλόγους των ετεροδημοτών. Επιπρόσθετα, στους καταλόγους αυτούς δεν μπορούν να προστεθούν άλλοι ψηφοφόροι, αλλά ούτε και να διαγραφούν.
Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Εσωτερικών, οι προσεχείς εκλογές θα καθοριστούν την 25η Ιουνίου, αυτές θα πραγματοποιηθούν με βάση τους εκλογικούς καταλόγους που ίσχυσαν και στις εκλογές της 21ης Μαΐου χωρίς καμία απολύτως μεταβολή. (Α’ αναθεώρηση 2023). Συνεπώς, όποιος υποβάλει αίτηση ετεροδημότη σήμερα, δεν θα έχει δικαίωμα να ψηφίσει ως ετεροδημότης σε καμία περίπτωση στις προσεχείς εκλογές, όποτε κι αν αυτές γίνουν.
Σημειώνεται ότι για τους εγγεγραμμένους στον ειδικό εκλογικό κατάλογο των Ελλήνων εκτός επικρατείας, σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπουργείου Εξωτερικών, ισχύουν τα εξής:
Ο εκλογέας μπορεί οποτεδήποτε και έως και τρεις (3) ημέρες πριν από την προκήρυξη των εκλογών να αναστείλει την εγγραφή του στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού.
Εισέρχεται στην εφαρμογή apodimoi.gov.gr και υποβάλλει αίτηση αναστολής εγγραφής εκλογέα. Μπορεί να ενεργοποιήσει εκ νέου την εγγραφή του, μέσω της εφαρμογής apodimoi.gov.gr, υποβάλλοντας αίτηση άρσης αναστολής εγγραφής εκλογέα.
Ο εκλογέας μπορεί οποτεδήποτε και έως και τρεις (3) ημέρες πριν από την προκήρυξη των εκλογών να ακυρώνει την εγγραφή του στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού.
Εισέρχεται στην εφαρμογή apodimoi.gov.gr, υποβάλλει αίτηση ακύρωσης εγγραφής εκλογέα και διαγράφεται οριστικά από τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού.
Αναστολές ή διαγραφές αιτήσεων που λαμβάνουν χώρα σε χρονικό διάστημα μικρότερο των τριών (3) ημερών πριν από την προκήρυξη των εκλογών, καταχωρίζονται στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού μετά τη διενέργεια των εκλογών.
Τι θα ισχύσει για τους Έλληνες του Εξωτερικού – Όλες οι πληροφορίες
Υπενθυμίζεται ότι οι Έλληνες του εξωτερικού θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν για δεύτερη φορά στις νέες εθνικές εκλογές.
Επίσης, στις νέες εκλογές αναμένεται ότι θα προστεθούν περίπου 7.000 νέοι ψηφοφόροι, οι οποίοι έκαναν ετεροχρονισμένα την αίτηση εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους και αφότου είχε παρέλθει η προθεσμία που είχε τεθεί. Πλέον, εφόσον πληρούν τα κριτήρια, θα συμπεριληφθούν κανονικά στις νέες λίστες του υπουργείου Εσωτερικών.
Παράλληλα, όσοι Έλληνες του εξωτερικού είδαν την αίτησή τους να απορρίπτεται, έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν ένσταση για να συμπεριληφθούν στους εκλογικούς καταλόγους έως τις 26 Μαΐου.
Στενές προθεσμίες για όσους ψήφισαν στο εξωτερικό και θέλουν να ψηφίσουν στην Ελλάδα
Ωστόσο, πολύ σύντομες είναι οι προθεσμίες για τους Έλληνες που ψήφισαν στο εξωτερικό και πλέον επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στην Ελλάδα. Οι σχετικές διαδικασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 26 Μαΐου 2023, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, η προκήρυξη για τη διεξαγωγή των νέων εκλογών, αναμένεται την προσεχή Δευτέρα 29 Μαΐου 2023.
Ειδικότερα, μέχρι την προσεχή Παρασκευή, οι Έλληνες που ψήφισαν στο εξωτερικό έχουν το δικαίωμα να κάνουν διαγραφή ή αναστολή. Η διαγραφή αφορά για παράδειγμα όσους ψήφισαν ως παροδικοί επισκέπτες στη Λιθουανία την οποία επισκέφθηκαν για τον αγώνα του Ολυμπιακού και στις επόμενες εκλογές θα βρίσκονται στην Ελλάδα. Η αναστολή αφορά στους ψηφοφόρους που θέλουν να ψηφίσουν στην Ελλάδα μόνο στις εκλογές του Ιουνίου, ωστόσο επιθυμούν να παραμείνουν εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού.
Επισημαίνεται η αίτηση διαγραφής ή αναστολής αφορά όλους όσοι έκαναν αίτηση εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού, ανεξαρτήτως του αν τελικά προσήλθαν στις κάλπες ή όχι.
Οι αιτήσεις διαγραφής και αναστολής ή οι ενστάσεις μπορούν να γίνονται στην πλατφόρμα apodimoi.gov.gr.
Τι θα ισχύσει για όσους κάνουν τώρα αίτηση εγγραφής στους καταλόγους του εξωτερικού
Διαφορετική είναι η αντιμετώπιση για όσους Έλληνες θελήσουν τώρα να ξεκινήσουν τη διαδικασία εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού.
Οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι δεν θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, καθώς σύμφωνα με το άρθρο 101 του Ν. 5003/2022 (Α΄230), εγγραφές ή μεταβολές αιτήσεων που γίνονται σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 ημερών πριν την προκήρυξη των εκλογών θα καταχωρίζονται στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού μετά τη διενέργεια των εκλογών.
Ως εκ τούτου, η εγγραφή τους στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού θα ολοκληρωθεί στο μέλλον.
