Εργοστάσια που όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα των ΕΑΣ για περισσότερα από 140 χρόνια , σχεδιάζουν, αναπτύσσουν, κατασκευάζουν και προμηθεύουν με ΝΑΤΟικού τύπου όπλα, οπλικά συστήματα και πυρομαχικά τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Τι είναι τα ΕΑΣ
Τα ΕΑΣ δραστηριοποιούνται σε ανάπτυξη και παραγωγή:
– Όπλων φορητού οπλισμού
– Οπλικών συστημάτων
– Πυραυλικών συστημάτων
– Πυρομαχικών
– Παρελκόμενων & Ανταλλακτικών όπλων φορητού οπλισμού
Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό όπλων & οπλικών συστημάτων
Συντήρηση οπλικών & πυραυλικών συστημάτων
Έλεγχο, αξιολόγηση, συλλογή, αποστρατικοποίηση απαξιωμένων πυρομαχικών
Βλητικές δοκιμές και ελέγχους:
– Πυρομαχικών
– Όπλων
– Υλικών
Τρία απο τα εργοστάσια των ΕΑΣ βρίσκονται στην περιοχή της Αττικής ενώ το τέταρτο από αυτά στο Αίγιο Αχαϊας. Ο κύριος μέτοχος των ΕΑΣ είναι το Υπουργείο Οικονομικών ενώ η εταιρεία εποπτεύεται από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Πρόσφατα του Υπουργείο Εθνικής Άμυνας κινήθηκε και πήρε υπό την ευθύνη του, από το ΥΠΟΙΚ, την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία. Δεν έγινε το ίδιο – ακόμα έστω – με τα ΕΑΣ.
Τα προβλήματα
Επί μνημονίων τα προβλήματα των ΕΑΣ αυξήθηκαν και γιγαντώθηκαν. Προβλήματα με τα οποία αποφάσισε να ασχοληθεί το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση. Με το Νίκο Δένδια να έχει δηλώσει επανειλημμένα πως θέλει η χώρα να επενδύσει στην παραγωγή και όχι να είναι καταναλωτής που αγοράζει από το ράφι, όσον αφορά την Άμυνα και τα Εξοπλιστικά.
Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού
Υπενθυμίζεται ότι τον Απρίλιο του 2021 ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε την δημιουργία του πάρκου Λεντάκη στον Υμηττό. Η εξαγγελία του Πρωθυπουργού έγινε από τις εγκαταστάσεις του εργοστάσιου των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ) εκεί δηλαδή που έχει προγραμματιστεί η δημιουργία του πάρκου.
Μετά μερικές ημέρες ο τότε υπουργός Οικονομικών κ. Σταικούρας δήλωσε ότι οι γραμμές παραγωγής θα μεταφερθούν από τον Υμηττό στο άλλο εργοστάσιο της ίδιας εταιρίας στο Λαύριο κα διαβεβαίωσε ότι θα διασφαλιστεί η απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας της εταιρίας δεδομένου ότι στο εργοστάσιο του Υμηττού κατασκευάζονται τα μεταλλικά τμήματα διαφόρων πυρομαχικών μερικά των οποίων παρουσιάζουν πολύ μεγάλη ζήτηση λόγω της μεγάλης κατανάλωσης στην Ουκρανία που έχει οδηγήσει σε εξάντληση των αποθεμάτων των χωρών της συμμαχίας.
Το project έχει προγραμματιστεί να γίνει μέσω ΣΔΙΤ και ο αρχικός προυπολογισμός αυξήθηκε από 250 εκατομμύρια ευρώ σε 400 εκατομμύρια ευρώ.
Παράλληλα ανακοινώθηκε νέο χρονοδιάγραμμα κατασκευής με αφετηρία το 2024 και ολοκλήρωση το 2027-2028.
Απορίες
Ωστόσο όπως σχολιάζουν πηγές με γνώση των εξελίξεων ο κυβερνητικός προγραμματισμός προκαλεί σημαντικές απορίες.
Συγκεκριμένα ενώ από τον Απρίλιο του 2021 έχουν περάσει τρία σχεδόν χρόνια, διάστημα στο οποίο ήταν δυνατή η δημιουργία των έργων υποδομής στο εργοστάσιο του Λαυρίου για να υποδεχθούν τις εγκαταστάσεις του Υμηττού, ωστόσο, στην πραγματικότητα δεν έγινε τίποτα.
Η κυβερνητική αδράνεια συμπληρώθηκε από απόφαση μετεγκατάστασης σε άλλο εργοστάσιο της εταιρίας στην Μάνδρα Αττικής που όμως δεν διαθέτει επάρκεια χώρων με συνέπεια να μεθοδεύεται η μεταφορά μόνο του 30% περίπου των εγκαταστάσεων ενώ το 70% περίπου αυτών θα αποθηκευτεί.
Σημειώνεται ότι οι προς αποθήκευση εγκαταστάσεις είναι ακριβώς αυτές που παράγουν τα είδη των πυρομαχικών που έχουν μεγάλη ζήτηση και μέσω του προγράμματος Act support Ammunition Program που αποφάσισε η ΕΕ.
Η δέσμευση στην ΕΕ και η ευκαιρία
Εδώ να αναφέρουμε ότι υπάρχει δέσμευση στην ΕΕ, αλλά και μεγάλη ευκαιρία, σύμφωνα με τους γνωρίζοντες, που λέει ότι θα συμμετάσχει στον εφοδιασμό για την κάλυψη των αποθεμάτων της Συμμαχίας.
Να σημειωθεί ότι οι χώρες της Συμμαχίας, είτε μιλάμε για ΝΑΤΟ είτε για ΕΕ έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα τους σε πυρομαχικά – κυρίως βλημάτων πυροβολικού – εφοδιάζοντας την Ουκρανία, η οποία κάνει υπερκατανάλωση.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ίσως να ληφθούν αποφάσεις αντικατάστασης βλημάτων πυροβολικού. Στην ΕΕ έχει ληφθεί αρχική απόφαση για προμήθεια ενός εκατομμυρίου βλημάτων, με βεβαιότητα επέκτασης της στο πλαίσιο του προγράμματος ASAP, που επιβλέπει ο αρμόδιος Επίτροπος Τιερί Μπρετόν.
Να σημειωθεί ότι αναφερόμαστε σε βλήματα 155 χιλιοστών που τα ΕΑΣ έχουν παράξει χιλιάδες. Ο Μπρετόν επισκέφθηκε τα ΕΑΣ και διαπίστωσε ότι μπορούν να είναι μία από τις εταιρείες που θα συμμετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα. Άρα τα θεωρεί αξιόπιστα ως προς τις δυνατότητες.
Ένα πρόγραμμα που δεν είναι μόνο εφοδιασμός με ένα εκατομμύριο βλήματα, αλλά είναι και κατά 50% χρηματοδότηση επενδύσεων. Στόχος να ενισχυθούν οι παραγωγικές δυνατότητες των ευρωπαϊκών βιομηχανιών ώστε να αυξήσουν την παραγωγή τους, τα πυρομαχικά τα οποία χρειάζεται ο πόλεμος και έχουν αποφασίσει ότι η οποιαδήποτε επένδυση μπορεί να υποβληθεί προς έγκριση για χρηματοδότηση από την ΕΕ . Εκτός από την ευκαιρία συμμετοχής στην παραγωγή βλημάτων 155 χιλιοστών σημαντικό έργο έχει ήδη αναλάβει η εταιρεία για γομωμένες κεφαλές του πυραύλου Iris- T που παράγεται στον Υμητό και στο Λαύριο.
Σταδιακό κλείσιμο γραμμών παραγωγής;
Με όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις να εκφράζουν υποψίες οι οποίες αφορούν κυβερνητική επιδίωξη σταδιακού κλεισίματος σημαντικών γραμμών παραγωγής της ελληνικής εταιρίας προκειμένου να εγκριθούν προτάσεις Ελλήνων και ξένων ιδιωτών επενδυτών για παραγωγή των πυρομαχικών που παράγουν ήδη τα Ε.Α.Σ.
Δεν θεωρείται τυχαίο ότι την ίδια περίοδο έχουν κατατεθεί προτάσεις για ίδρυση μονάδων από Έλληνα επιχειρηματία με μονάδες παραγωγής ορειχάλκινων ειδών και από την πιο ισχυρή ίσως ιδιωτική μονάδα παραγωγής αμυντικών προϊόντων με εξαγωγική δραστηριότητα.
Τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί και η επιδίωξη της διοίκησης της εταιρίας, όπως αναφέρουν πληροφορίες, να παραχωρήσει το εργοστάσιο του Λαυρίου σε εταιρία της κεντρικής Ευρώπης.
Στην ίδια κατεύθυνση φαίνεται πως είναι και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας που φέρεται να εισηγείται εκκαθάριση εν λειτουργία ώστε να δοθούν τα εργοστάσια της εταιρίας σε διαφορετικούς επενδυτές.
Η απόφαση
Είναι σαφές ότι η απόφαση της ίδρυσης του πάρκου παρέχει ευκαιρία να εκδηλωθούν διάφορα φανερά και αφανή συμφέροντα στην αξιοποίηση του από ιδιώτες αλλά και στην είσοδο ιδιωτών σε τομείς της αμυντικής παραγωγής σε μια περίοδο υψηλής ζήτησης.
Το πρόσχημα αναμένεται να είναι η οικονομική κατάσταση των ΕΑΣ, την οποία η κυβέρνηση ανασύρει τώρα παρά το γεγονός έχει ήδη πολύχρονη θητεία στην εξουσία.
Οι τεράστιες δυνατότητες
Όσοι γνωρίζουν τα ΕΑΣ, σημειώνουν ότι οι δυνατότητες είναι τεράστιες για την αξιοποίηση τους, αφού εκτός από το ένα εκατομμύριο βλήματα που έχει παραγγείλει η ΕΕ υπάρχει η εκτίμηση ότι θα πολλαπλασιαστούν οι παραγγελίες στις χώρες του ΝΑΤΟ. Πέραν αυτού το ΥΠΕΘΑ έχει στείλει 75.000 βλήματα στην Ουκρανία, άρα υπάρχει κενό και στο οπλοστάσιο της Ελλάδας.
Σε μία αγορά που ανοίγει και με δηλώσεις ότι η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει την αμυντική βιομηχανία της για να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της και ως παραγωγός όχι μόνο ως καταναλωτής από το ράφι, το ζήτημα των ΕΑΣ, είναι σίγουρα μία υπόθεση που θα δείξει προθέσεις και κατευθύνσεις…
