Κλίμα έντονων διπλωματικών διεργασιών επικρατεί, τόσο στην ελληνική, όσο και στην τουρκική πλευρά, ιδιαίτερα μετά την συμφωνία συνάντησης Κυριάκου Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, που θα πραγματοποιηθεί στις 11 Ιουλίου. Από ότι φαίνεται πέρα από την συνάντηση του Τούρκου προέδρου με τον Έλληνα πρωθυπουργό, θα γίνει και μία συνάντηση μεταξύ του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη και του Τούρκου ομολόγου του, Χακάν Φιντάν.
Μετά από μία μεγάλη περίοδο μεγάλης κλιμάκωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, το τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν δεν αναμένεται να είναι εύκολο, καθώς ο Ερντογάν αναμένεται να ζητήσει ξανά την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, αλλά και την επιβράδυνση της κούρσας εξοπλισμών που έχει ξεκινήσει η Ελλάδα μέσω των διεθνών συνθηκών που έχει υπογράψει.
Με «μικρό καλάθι» προσέρχεται η Ελλάδα στην συνάντηση στο Βίλνιους. Η κυβέρνηση θεωρεί πως δεν είναι καθόλου εύκολη η επανεκκίνηση του διαλόγου, εκτός και αν η Τουρκία κάνει ένα βήμα πίσω. Αν τελικά, αυτό επιτευχθεί οι διερευνητικές επαφές θα ξεκινήσουν το αργότερο μέχρι τον χειμώνα. Αυτό είναι το αισιόδοξο σενάριο, ενώ το απαισιόδοξο σενάριο είναι να διαπιστωθεί αδυναμία συμφωνίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου είχε πει ότι «δεν είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με την Τουρκία σε καθεστώς μόνιμης κλιμάκωσης και στα όρια ενός θερμού επεισοδίου, όπως έγινε το 2020».
Βασική προσδοκία της κυβέρνησης είναι να εξασφαλιστεί ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν θα φτάσουν ξανά στο σημείο που βρίσκονταν πριν από τους σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου. Ακόμη, στο επίκεντρο της πολιτικής που διαμορφώνει η κυβέρνηση βρίσκεται η οικονομική συνεργασία και η συνεργασία για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Στα θέματα αυτά έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει πρόοδος.
Τέλος, βασική μεταβλητή για το αποτέλεσμα της συνάντησης είναι αν τελικά ο Τούρκος πρόεδρος θα καταφέρει να πάρει τα ανταλλάγματα που χρειάζεται για να άρει το βέτο για την ένταξη της Σουηδίας στο Βορειοατλαντικό σύμφωνο. Στο ελληνικό ΥΠΕΞ πιστεύουν πως όσο καλύτερα πάει αυτή η συναλλαγή, τόσο πιο πιθανό είναι να πάει καλά και η συνάντηση με τον πρωθυπουργό.
Στόχος της Άγκυρας είναι η εξομάλυνση των σχέσεων με την Αθήνα, καθώς θεωρεί πως η Ελλάδα είναι ένα από τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει για την επαναπροσέγγιση και την εξομάλυνση των σχέσεων με την Δύση.
Έτσι, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν αναμένεται να κινηθεί στην κατεύθυνση της επανεκκίνησης των διερευνητικών επαφών και των συνομιλιών για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Άλλωστε, η ανωτέρω στρατηγική αποτελεί μόνο έναν από τους λόγους που άφησε εκτός κυβέρνησης τον πρώην υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, και τον πρώην υπουργό Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ.
Αν και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονταν για μεγάλο διάστημα σε πολύ άσχημη κατάσταση, με τον Τούρκο πρόεδρο να απειλεί ότι θα έρθει νύχτα και πως θα πρέπει οι Έλληνες να σταματήσουν την κούρσα εξοπλισμών, αλλά και να προχωρήσουν σε αποστρατιωτικοποίηση των νησιών.
Όλα άλλαξαν μετά τους φονικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου και την στάση που κράτησε η Ελλάδα στην δύσκολη αυτή στιγμή για την γείτονα χώρα. Ακόμα, και κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ο Ερντογάν δεν κλιμάκωσε την σύγκρουση με την Ελλάδα, αν και μετά την επανεκλογή του επανέφερε, όχι όμως με την ένταση των προηγούμενων μηνών, το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας.
Πέρα όμως από την διπλωματία των σεισμών, ο Ερντογάν όταν επανεξελέγη απομάκρυνε, τόσο τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όσο και τον υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, οι οποίοι είχαν προκαλέσει πολλάκις την χώρα μας με τις δηλώσεις τους.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου είχε δηλώσει πως θέλει να συναντήσει τον Τούρκο πρόεδρο, πράγμα το οποίο πρόκειται να γίνει στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
