Επέκταση χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια νότια της Κρήτης. Θα μπορούσε η Αθήνα να κλείσει μία τέτοια εκκρεμότητα; Πόσο πιο κοντά φέρνουν ενδεχόμενες αποφάσεις οι εκλογές; Τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας έχουν δηλώσει επανειλημμένα ότι η κυβέρνηση θα το προχωρήσει όταν και όποτε κριθεί ότι εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Ακόμα και αν η συζήτηση για την εν λόγω προοπτική έχει ανοίξει ήδη από το 2020 και συνεχίστηκε εμφατικά από τον Ιανουάριο του 2021 μετά και τον νόμο για την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο.
Με πηγές του ΥΠΕΞ να σημειώνουν στα «ΝΕΑ» ότι έχει ανοίξει η επεξεργασία για το κλείσιμο των κόλπων και τη χάραξη των γραμμών βάσης νότια της Κρήτης και παρέμεινε ως εκκρεμότητα. Αλλά οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο φάκελος έχει ανοίξει εκ νέου με ορίζοντα τον προσεχή Μάρτιο.
Οι εκκρεμότητες δεν είναι καλός σύμμαχος. Γιατί στην Ιστορία τα κενά έρχονται να καλύψουν άλλες δυνάμεις και να ασκήσουν δυναμική πολιτική, δημιουργώντας τετελεσμένα. Οι σχέσεις στο τρίγωνο Ελλάδας – Τουρκίας – Λιβύης το απέδειξαν.
Με την Τουρκία να εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες της Λιβύης και κατά περίπτωση τις ελληνικές εκκρεμότητες για την υλοποίηση του αφηγήματος της «Γαλάζιας Πατρίδας». Ξεκινώντας από το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και φτάνοντας μέχρι το νέο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2022 για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων. Που επανέφερε έντονα τις εισηγήσεις για την επέκταση των χωρικών υδάτων νότια της Κρήτης στα 12 ναυτικά μίλια.
Στήριξη και από τις ΗΠΑ
Υπέρ της επίλυσης εκκρεμοτήτων και της δημιουργίας ενός περιβάλλοντος σταθερότητας από τα Βαλκάνια μέχρι και τη Μέση Ανατολή, που θα επιτρέψει την πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων και της Ανατολικής Μεσογείου στον τομέα της ενέργειας, τάσσονται και οι ΗΠΑ. Το απέδειξαν με τη διαμεσολάβησή τους που οδήγησε στη λύση της εκκρεμότητας Λιβάνου – Ισραήλ. Με φόντο και τη διαφοροποίηση των ενεργειακών δρόμων στη σκιά των γεωπολιτικών αλλαγών που δικαιολόγησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η ανακοίνωση των ερευνών της ExxonMobil νοτιοδυτικά της Κρήτης και της Πελοποννήσου έγινε με τις navtex να σέβονται τη μέση γραμμή, έστω και αν η κυβέρνηση της Τρίπολης έσπευσε να αντιδράσει με τουρκική καθοδήγηση. Η παρουσία της ExxonMobil επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την περιοχή και τη διάθεση για κινητοποίηση λύσεων. Με το προεδρικό διάταγμα του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι που ακολούθησε, περί μονομερούς οριοθέτησης θαλασσίων συνόρων προς δυσμάς από την πλευρά της Αιγύπτου, να κάνει τους διπλωμάτες να μιλούν για εξελίξεις. Ενώ υποχρέωσε την Τρίπολη να καταγγείλει μεν, ζητώντας διαπραγματεύσεις δε και βάζοντας στο τραπέζι ενδεχόμενη προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την επίλυση της εκκρεμότητας.
Με τις κινήσεις της Αιγύπτου να δείχνουν να στηρίζουν την Ελλάδα και να την προκαλούν για πρωτοβουλίες εντός πλαισίου. Οπως τα 12 ναυτικά μίλια δυτικά και νότια της Κρήτης. Με το συγκεκριμένο σενάριο – σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» – να έχει βγει από το συρτάρι του ΥΠΕΞ, με καθοδήγηση Μεγάρου Μαξίμου, ως η τελευταία πράξη στο πεδίο των εθνικών ζητημάτων της κυβέρνησης πριν από τις εκλογές. Περί τον μήνα Μάρτιο. Η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης νότια της Κρήτης προέχει, όπως έχει επισημάνει ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, Πέτρος Λιάκουρας, καθώς «θα ενοποιούσε το συνολικό όριο με αυτό της Γαύδου, όριο από το οποίο θα εκτείνεται η υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ όταν οριοθετηθεί με τη Λιβύη».
Ο παράγοντας Τουρκία
Η επέκταση των χωρικών υδάτων νότια της Κρήτης – και όχι ανατολικά – δεν δικαιολογεί τουρκική αντίδραση, όπως συνέβη και με την επέκταση στο Ιόνιο, ενώ είναι μια κίνηση που προεξοφλείται ότι δεν ενοχλεί τις ΗΠΑ. Ίσως και σιωπηρά να τη στήριζαν ως ένα ακόμα στοιχείο που θα μπορούσε να κινητοποιήσει για εξελίξεις και διευθέτηση ζητημάτων. Θα ήταν και ένα χαρτί που θα ικανοποιούσε και απαιτήσεις της αντιπολίτευσης, προσφέροντας πόντους στην κυβέρνηση, επί «ασφαλούς πεδίου». Δίνοντας ώθηση και σε παραπομπή της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών Ελλάδας – Λιβύης στη Χάγη. Θα μπορούσε δε, ως μέρος ενός ευρύτερου παζλ εξελίξεων, να λειτουργήσει και στο πλαίσιο της προσπάθειας για περιορισμό της επιρροής του Ερντογάν στη Λιβύη, την οποία μετατρέπει σε προτεκτοράτο.
Στην εξίσωση αρμόδιες πηγές βάζουν και την παράμετρο των Rafale που τον Μάρτιο θα έχουν φτάσει σίγουρα τα 12 και όπως αναφέρουν πηγές της Πολεμικής Αεροπορίας την άνοιξη θα έχει ολοκληρωθεί και η εκπαίδευση των πιλότων σε αυτά. Δίνοντας στην Αθήνα στρατηγικό πλεονέκτημα, στον αέρα, έναντι της Τουρκίας.
