Σε “καμπανάκι” προς τις επιχειρήσεις προχωρούν τα επιμελητήρια της χώρας, καλώντας τις να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) μέχρι το τέλος του έτους, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2026 θα ενεργοποιηθεί το νέο πλαίσιο επιβολής προστίμων. Την ίδια ώρα, εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις και έντονο προβληματισμό για τα αυστηρά πρόστιμα που προβλέπονται σε περίπτωση παράλειψης δημοσίευσης των οικονομικών καταστάσεων.
Τα επιμελητήρια ενημερώνουν τα μέλη τους ότι, σε εφαρμογή του άρθρου 50 του Ν.4919/2022, δημοσιεύτηκε ΚΥΑ με αρ. 46982 (ΦΕΚ 3542/8-7-2025, Τεύχος β΄) με θέμα «Καθορισμός κριτηρίων επιβολής και ύψους των διοικητικών κυρώσεων του άρθρου 50 του ν. 4919/2022 στους μη συνεπείς υπόχρεους εγγραφής στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) και λοιπά σχετικά θέματα».
Η ΚΥΑ έχει εφαρμογή από 1η Ιανουαρίου 2026 και αναφέρεται στον καθορισμό των κριτηρίων επιβολής, στο ύψος των διοικητικών κυρώσεων (προστίμων) στους ΜΗ συνεπείς των υπόχρεων Γ.Ε.ΜΗ., ως προς την εφαρμογή των κανόνων εμπορικής δημοσιότητας, καθώς και στη διαδικασία της διαπίστωσης, επιβολής, βεβαίωσης και είσπραξης των προστίμων. Δεν έχει εφαρμογή σε Ατομικές Επιχειρήσεις, αλλά σε Εταιρείες των νομικών μορφών υπόχρεων στο Γ.Ε.ΜΗ., σύμφωνα με το άρθρο 16 του Ν.4919/2022.
Τα πρόστιμα, που υποχρεούται η υπηρεσία ΓΕ.Μ.Η. να επιβάλλει, θα αφορούν παραβάσεις που έγιναν κατά τη σύσταση και τη μετέπειτα λειτουργία των εταιρειών, σύμφωνα με το Ν.4919/2022, και ειδικότερες διατάξεις της νομοθεσίας/ανά εταιρικό τύπο, όπως:
* η μη ορθή τήρηση κανόνων κατά την σύσταση εταιρειών μέσω της ηλεκτρονικής Υπηρεσίας Μιας Στάσης (e-Υ.Μ.Σ.)
* η παράληψη, η εκπρόθεσμη, η μη σύννομη, η μη ορθή υποβολή αίτησης καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ.
* η μη τήρηση των κανόνων αυτόματης δέσμευσης Επωνυμίας και Διακριτικού τίτλου
* η μη αναγραφή στοιχείων στα έγγραφα της εταιρείας.
Το ύψος των προστίμων καθορίζεται ανα παράβαση/νομική μορφή/μεγέθους οικονομικής οντότητας και θα κυμαίνεται- για τις εταιρείες που είναι υπόχρεες στις ΥΓΕΜΗ των Επιμελητηρίων -από 100 έως 10.000 ευρώ.
Όπως σημειώνεται: «Η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση του Γ.Ε.ΜΗ. αποτελεί υποχρέωση υψίστης σημασίας για την επιχειρηματικότητα, καθώς πέραν της διασφάλισης της νόμιμης λειτουργίας των εταιρειών και της ενημέρωσης όλων των ενδιαφερομένων, το Γ.Ε.ΜΗ. διασυνδέεται με πλήθος εθνικών και ευρωπαϊκών πληροφοριακών συστημάτων και αποστέλλει κρίσιμες πληροφορίες σε άλλα μητρώα. Οι πληροφορίες αυτές επιβάλλεται να είναι ορθές, σύννομες και επικαιροποιημένες».
Στο πλαίσιο αυτό, οι υπόχρεοι καλούνται να συνεργαστούν με την υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. των επιμελητηρίων έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2025, προκειμένου να τακτοποιήσουν όλες τις εκκρεμείς δημοσιεύσεις και να κάνουν τις απαιτούμενες διορθώσεις, χωρίς να τους επιβληθεί καμία διοικητική κύρωση και ειδικότερα δύνανται:
- Να προβούν στην εγγραφή τους στο Γ.Ε.ΜΗ., εφόσον σύμφωνα με το άρθρο 16 του Ν.4919/20222 ανήκουν στους υπόχρεους εγγραφής και δεν το έχουν πράξει έως σήμερα,
- Να προβούν σε κάθε καταχώριση που εκκρεμεί, η παράλειψη της οποίας επιφέρει την επιβολή προστίμου
- Να προβούν στις καταχωρίσεις για την παράλειψη των οποίων έχουν μπει σε αναστολή καταχώρισης,
- Να αιτηθούν στην αρμόδια Υ.Γ.Ε.ΜΗ. τη διόρθωση λαθών που έκαναν με δική τους υπαιτιότητα κατά τη σύσταση μέσω της e-ΥΜΣ ή στις αυτοματοποιημένες καταχωρίσεις ή κατά την αυτόματη δέσμευση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου ή κατά την υποβολή αιτήσεων για την καταχώριση πράξεων του άρθρου 25 του ν. 4919/2022.
Διαμαρτυρία
Στο μεταξύ, με επιστολές τους προς τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη και στον υπουργό Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο, ζητούν επανεξέταση του πλαισίου επιβολής διοικητικών προστίμων στις επιχειρήσεις για εκκρεμότητες στο Γ.Ε.ΜΗ. και γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις μικρές οικογενειακές ή νεοσύστατες επιχειρήσεις «που δεν διαθέτουν επαρκές ανθρώπινο δυναμικό και τεχνογνωσία, με αποτέλεσμα να παραλείπουν συχνά τις καταχωρίσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. χωρίς, όμως, κάποιο δόλο».
Ζητούν να επανεξεταστεί το πλαίσιο επιβολής προστίμων και προτείνει αντικειμενικά κριτήρια για το ύψος τους, ώστε να διαφυλαχθεί η βιωσιμότητα των μικρών επιχειρήσεων, παράλληλα με τη συμμόρφωσή τους στους κανόνες διαφάνειας της λειτουργίας τους, όπως προβλέπει το ΓΕΜΗ.
Υπενθυμίζεται ότι το νέο πλαίσιο επιβολής προστίμων σε επιχειρήσεις που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις δημοσίευσης στο Γ.Ε.ΜΗ. προβλέπει πρόστιμα που φτάνουν έως και τις 100.000 ευρώ για μεγάλες κεφαλαιουχικές επιχειρήσεις και εισηγμένες, 50.000 ευρώ για μεσαίες, 25.000 ευρώ για μικρές και 10.000 ευρώ για πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Όπως υπογραμμίζεται: «οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από την αγορά συγκλίνουν στην άποψη ότι τα πρόστιμα κρίνονται ως «εξαιρετικά αυστηρά» και «μη αναλογικά», ιδιαίτερα για μικρές, οικογενειακές ή νεοσύστατες επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν επαρκές ανθρώπινο δυναμικό και τεχνογνωσία, και οι οποίες συχνά παραλείπουν καταχωρίσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. χωρίς δόλο. Είναι σαφές ότι, η εύρυθμη λειτουργία του Μητρώου και η διαφάνεια είναι κρίσιμες παράμετροι για τη δημόσια οικονομία και τη φερεγγυότητα των συναλλαγών. Ωστόσο, αυτό δεν θα πρέπει να επιτυγχάνεται με τιμωρητικές διατάξεις, που απειλούν την οικονομική βιωσιμότητα επιχειρήσεων, ιδίως σε μια περίοδο που το επιχειρείν αγωνίζεται να ανακάμψει μέσα από αλλεπάλληλες κρίσεις και προκλήσεις.
Σκοπός της συμμόρφωσης δεν μπορεί να είναι η οικονομική εξόντωση, αλλά η ενεργή συμμετοχή όλων των επιχειρηματικών μονάδων στο θεσμικό πλαίσιο της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Μία τέτοια μεταρρυθμιστική προσέγγιση ενισχύει την εμπιστοσύνη και ενδυναμώνει τον ρόλο των επιμελητηρίων, ως φορέων υποστήριξης της επιχειρηματικότητας».
Για τους παραπάνω λόγους, προτείνεται η επανεξέταση του πλαισίου με βάση τα ακόλουθα αντικειμενικά κριτήρια:
– Μέγεθος και νομική μορφή: Να διαφοροποιούνται τα ύψη των προστίμων ανάλογα με το πλήθος προσωπικού, κύκλο εργασιών και νομική δομή (π.χ. ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ, ατομικές επιχειρήσεις). Επίσης προτείνεται η θέσπιση ενός ευέλικτου πλαισίου προειδοποιήσεων και προσωρινής εξαίρεσης από κυρώσεις για μικρές ή νεοσύστατες επιχειρήσεις.
– Πρόθεση συμμόρφωσης και περιοδικότητα παράβασης: Διάκριση μεταξύ επιχειρήσεων που παραβιάζουν εκ παραδρομής ή επανειλημμένα. Οι πρώτες να υπάγονται σε προειδοποιητικό ή διορθωτικό καθεστώς, οι δεύτερες σε ισχυρότερες κυρώσεις.
– Οικονομική κατάσταση: Ελαφρυντικό βάρος στις επιχειρήσεις με αρνητικές οικονομικές επιδόσεις ή εν μέσω κρίσης.
– Διαδικασία και χρόνο συμμόρφωσης: Επιμήκυνση προθεσμιών, καθιέρωση ενδιάμεσων προειδοποιήσεων και δυνατότητα προσωρινού συμψηφισμού κυρώσεων όταν η παράβαση διορθώνεται άμεσα.
Ε.Π.
