Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε την Πέμπτη το πιστοποιητικό θανάτου των καινούργιων οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης το 2035: οι ευρωβουλευτές και οι κυβερνήσεις των κρατών μελών κατέληξαν σε συμφωνία για τον κανόνα αυτό, εμβληματικό μέτρο με σκοπό την τήρηση των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων για την κλιματική ουδετερότητα.
Για «ιστορική απόφαση της ΕΕ για το κλίμα» έκανε λόγο μέσω Twitter ο Γάλλος ευρωβουλευτής Πασκάλ Κανφέν (Renew Europe), ο πρόεδρος της επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μετά την ολοκλήρωση διαπραγματεύσεων αρκετών ωρών.
We just finished negotiations on CO2 standards for cars. Historic 🇪🇺 decision for climate that definitively confirms the goal of 100% zero-emission vehicles by 2035 with intermediate steps in 2025 and 2030. (1/2)
— Pascal Canfin (@pcanfin) October 27, 2022
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξέφρασε από την πλευρά της ικανοποίηση για το «κρίσιμο ορόσημο» αυτό όσον αφορά τις φιλοδοξίες της ΕΕ για το κλίμα, συμφωνία που κατ’ αυτήν θα «ενισχύσει την καινοτομία και την ευρωπαϊκή βιομηχανική και τεχνολογική ηγετική θέση».
Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία διαβεβαίωσε πως είναι έτοιμη να «αντιμετωπίσει την πρόκληση» έπειτα από αυτή την «απόφαση άνευ προηγουμένου», καλώντας ταυτόχρονα την ΕΕ να θέσει «όρους» που χαρακτηρίζει απαραίτητους για την επίτευξη του στόχου, ιδίως την εγκατάσταση επαρκούς δικτύου φορτιστών των μπαταριών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Το κείμενο που εγκρίθηκε βασίζεται στην πρόταση που είχε υποβληθεί από τον Κομισιόν τον Ιούλιο του 2021 και προβλέπει την εκμηδένιση των εκπομπών CO2 των καινούργιων αυτοκινήτων που θα πωλούνται στην Ευρώπη από το 2035.
Μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα από το 2035
Που σημαίνει τον τερματισμό de facto των πωλήσεων καινούργιων οχημάτων ιδιωτικής χρήσης και ελαφρών οχημάτων δημόσιας χρήσης που καίνε βενζίνη ή ντίζελ στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τη χρονιά αυτή, καθώς και των υβριδικών αυτοκινήτων (βενζίνη ή ντίζελ + μπαταρίες), ή με άλλα λόγια πως θα πωλούνται μόνο 100% ηλεκτρικά καινούργια αυτοκίνητα.
Καθώς το αυτοκίνητο, το βασικό μέσο μετακίνησης των Ευρωπαίων, αντιπροσωπεύει κάτι λιγότερο από το 15% των συνολικών εκπομπών CO2 στην ΕΕ, ο νέος κανόνας αναμένεται να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η γηραιά ήπειρος ως προς το κλίμα, συγκεκριμένα την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας με ορίζοντα το 2050.
Πρόκειται για την πρώτη συμφωνία για μέτρο που συμπεριλαμβάνεται στο πακέτο των Ευρωπαίων για το κλίμα («Fit for 55»), το οποίο έχει σκοπό να μειωθούν κατά 55% ως το 2030 σε σύγκριση με το 1990 οι εκπομπές που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Προβλέπει μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα το 2030 κατά 55% για τα καινούργια αυτοκίνητα και κατά 50% για τα καινούργια φορτηγάκια σε σχέση με το 2021.
Προβλέπονται εξαιρέσεις, ιδίως για αυτοκινητοβιομηχανίες που χαρακτηρίζονται «niche» (σ.σ. καλύπτουν εξειδικευμένο, μικρό τομέα της αγοράς) και όσες παράγουν λιγότερα από 10.000 αυτοκίνητα τον χρόνο, ως τα τέλη του 2035. Η ρήτρα αυτή, γνωστή και ως «τροπολογία Φεράρι», αφορά βασικά κατασκευάστριες πολυτελών ή/και σπορ αυτοκινήτων.
Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν επίσης να «αρχίσει διαδικασία διαμόρφωσης νομοθετικής πρότασης το 2025 για τη δημιουργία Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης» για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, ανέφερε ακόμη ο Πασκάλ Κανφέν.
Η δημιουργία του ταμείου αυτού είχε ζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ώστε να επιτρέψει «να εγγυηθούμε την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του κοινωνικού και του οικονομικού κόστους» της μετάβασης στην «κινητικότητα με μηδενικές εκπομπές».
Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία απασχολεί, άμεσα ή έμμεσα, πάνω από 13 εκατομμύρια Ευρωπαίους, με άλλα λόγια αντιπροσωπεύει το 7% των θέσεων εργασίας στην ΕΕ, σύμφωνα με την Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA).
Αναμένεται πρόταση της Κομισιόν το 2023 που θα επιτρέψει την επιτάχυνση των εταιρικών στόλων αυτοκινήτων με οχήματα μηδενικών εκπομπών, διευκρίνισε ο κ. Κανφέν.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να επικυρώσουν επίσημα τη συμφωνία αυτή για να τεθεί σε ισχύ.
