Και παρά τα μέτρα της κυβέρνησης για άνοιγμα κατοικιών προς μίσθωση (με περιορισμούς στα Airbnb, στη golden visa κλπ) το 2024 τα ενοίκια σημείωσαν άλμα 8,5%, αποτελώντας ίσως και το μεγαλύτερο πρόβλημα των νοικοκυριών για το 2025!
Η κυβέρνηση βάζει στο μικροσκόπιο όλες τις αυξήσεις τιμών που καταγράφει η Στατιστική Υπηρεσία και «πονάνε» τον πολίτη στην τσέπη του. Ωστόσο αποκαλύπτεται ότι την τρέχουσα περίοδο υπάρχουν αυξήσεις δύο κυρίως κατηγοριών: ενώ καταγράφονται σταθεροποιητικές τάσεις ή και μειώσεις τιμών στο «καλάθι του νοικοκυριού» στα τρόφιμα και σε βασικά είδη διαβίωσης, την κρίση ακρίβειας πυροδοτούν αυξήσεις που συνδέονται κυρίως με καταναλωτικές δαπάνες που έχουν χαρακτήρα «πολυτελείας», γεγονός που δείχνει χάσμα στην αγοραστική δύναμη αλλά και στις καταναλωτικές προτεραιότητες μεταξύ των νοικοκυριών.
Το 2024 ο μέσος πληθωρισμός υποχώρησε μεν στο 2,7% (από 3,5% που είχε φτάσει το 2023) αλλά η συνολική εικόνα της αγοράς δείχνει ότι αλλού οι τιμές έπεσαν, αλλού η υψηλή ζήτηση -παρά την ακρίβεια- συντηρεί τις τιμές ψηλά, ενώ κάποιοι κλάδοι καταφεύγουν ενδεχομένως και σε «άλλα κόλπα» για να…επιμένουν πληθωριστικά!
Ποιοι ρίχνουν «λάδι στη φωτιά»
Σε ετήσια βάση, το 2024 την πιο εντυπωσιακή επιβάρυνση του δείκτη τιμών καταναλωτή (κατά 0,55 μονάδες βάσης ή σχεδόν το 18% της συνολικής ετήσιας αύξησης) προκάλεσαν οι αυξήσεις στα αεροπορικά εισιτήρια κατά 47,7% σε ένα χρόνο, σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2023. Η τεράστια αυτή αύξηση μάλιστα καταγράφεται στις τιμοληψίες της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τόσο σε δρομολόγια εσωτερικού όσο και σε ταξίδια εξωτερικού, αδιακρίτως αν οι εταιρίες είναι ελληνικές ή ξένες.
Ωστόσο, αν και οι τιμές στα καύσιμα ήταν βασική αιτία ανατιμήσεων στις Μεταφορές τα προηγούμενα χρόνια, μέσα στο 2024 οι τιμές υγρών καυσίμων σημείωναν γενικώς μείωση ή, πάντως, όχι αλματώδη αύξηση.
Άλμα κατά 14% σημείωσαν και τα ασφαλιστήρια συμβόλαια Υγείας σε ετήσια βάση. Αν και η λογική εξήγηση θα ήταν πως έχουν αυξηθεί αντίστοιχα και τα κόστη νοσηλείας, η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει ότι οι τιμές σημείωσαν πολύ μικρότερες αυξήσεις: 4,7% στα φαρμακευτικά και στα ιατρικά προϊόντα, 4% στη νοσοκομειακή περίθαλψη, 2% στις ιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες. Η εξέλιξη αυτή αναγκάζει το οικονομικό επιτελείο να εξετάζει αλλαγές στον τρόπο αύξησης των ασφαλίστρων.
«Καίει» το φαγητό… έξω
Το μεγαλύτερο βάρος στον Έλληνα καταναλωτή από όλες τις ανατιμήσεις, προκάλεσαν πάντως οι αυξήσεις κατά 5,7% σε ένα χρόνο στην Εστίαση. Λόγω της μεγάλης βαρύτητας που έχει στην καθημερινότητα των καταναλωτών στη χώρα μας η έξοδος σε εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, μπαρ κλπ, οι ανατιμήσεις αυτές έχουν υψηλή στάθμιση στον γενικό δείκτη και τον επιβάρυναν κατά 0,59 μονάδες, προκαλώντας σχεδόν το 20% της συνολικής ετήσιας αύξησης του εθνικού δείκτη τιμών καταναλωτή (κατά 3 μονάδες σε ένα χρόνο), οδηγώντας τον από 116,47 μονάδες τον Δεκέμβριο του 2023 σε 119,47 μονάδες τον Δεκέμβριο του 2024).
Ωστόσο οι τιμές λιανικής στα περισσότερα τρόφιμα -που αποτελούν τη βάση και τις πρώτες ύλες για τη διατροφή- πέρυσι συνολικά υποχώρησαν (κατά 10,1% στα κατεψυγμένα θαλασσινά, κατά 5% στα ζυμαρικά, κατά 3,7% στα πουλερικά, κατά 4,8% σε πίτσες και πίτες, 2,6% σε προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, κατά 3,3% στο γάλα και στα τυροκομικά, κατά 3,5% στα φρέσκα φρούτα, κατά 1% στα έλαια και τα λίπη, κατά 4% σε λοιπά τρόφιμα). Αυξήσεις (αλλά μικρότερες από 5,7%) καταγράφηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ μόνο στο ψωμί (0,9%), στο μοσχαρίσιο κρέας (4,4%), στο χοιρινό (2,2%), στα φρέσκα ψάρια (2,3%), και στα αλκοολούχα ποτά (3,3%).
Η μόνη μεγάλη αύξηση που καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ και συνδέεται με την παρασκευή των εδεσμάτων που σερβίρονται στην Εστίαση εντοπίζεται στο φυσικό αέριο (+8,7%), ενώ αυξήθηκε και το ρεύμα κατά 0,9%.
Οι τιμές συνολικά ανέβηκαν, παρότι μεγάλη πτώση είχαν το 2024 οι τιμές στο πετρέλαιο (-7,6% στο θέρμανσης), στα υγρά καύσιμα και μηχανικά λιπαντικά (-2%) καθώς και στις στερεές καύσιμες ύλες (-3,4% σε καυσόξύλα, μπριγκέτες κλπ).
Ενοίκια στα ύψη
Στη Στέγαση, μεγάλη πτώση είχαν το 2024 οι τιμές στο πετρέλαιο (-7,6% στο θέρμανσης), στα υγρά καύσιμα και μηχανικά λιπαντικά (-2%) καθώς και στις στερεές καύσιμες ύλες (-3,4% σε καυσόξυλα, μπριγκέτες κλπ).
Ωστόσο μείζον θέμα αποτελούν και οι τεράστιες αυξήσεις στα ενοίκια κατά 8,5% ωθώντας στα ύψη το κόστος στέγασης (+3,7% σε ένα χρόνο), παρότι τα υπόλοιπα κόστη (θέρμανσης, τιμές ρεύματος κλπ) είχαν αυξήσεις κάτω του 1% ή και μειώσεις -με εξαίρεση το φυσικό αέριο που ανατιμήθηκε κατά 8,7%.
Με βάση πάντως την ανακοίνωση χθες από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, παρότι τον μήνα Δεκέμβριο του 2024 ο ετήσιος πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 2,6%, συνολικά η χρονιά έκλεισε με μέσο ετήσιο πληθωρισμό 2,7%, όσο ακριβώς ήταν η εκτίμηση στον νέο κρατικό προϋπολογισμό με βάση την οποία οι συνταξιούχοι πήραν φέτος αύξηση 2,4%. Άρα δεν θα χρειαστεί να γίνει συμψηφισμός και αφαίρεση ποσοστού αύξησης 0,5% στις συντάξεις του 2026, λόγω μικρότερου του αναμενομένου πληθωρισμού.
