“Σ’ αυτό τον εθνικό αγώνα πρέπει να είμαστε όλοι παρόντες, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες μας”
Είναι έτοιμος από καιρό. Γνωρίζει το τοπίο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από παλιά. Έχει γνώση για τα προβλήματα του τόπου εκ των ένδον. Ως νομικός έχει διαπιστώσει ότι οι δυσκολίες που προκύπτουν στη διαχείριση της δημόσιας ζωής δεν προέρχονται από την έλλειψη θεσμών στη χώρα όπως κάποιοι υποστηρίζουν, αλλά στον τρόπο που έμπρακτα ‘‘πολιτεύονται” τα πρόσωπα που εκπροσωπούν τους ‘‘θεσμούς”.
Έχει άποψη και πολιτική θέση για όλα τα προβλήματα που απασχολούν τη χώρα σήμερα. Για την οικονομική κρίση και την έξοδο από τα μνημόνια, «καρφώνει» το κυβερνητικό αφήγημα. Η χώρα λέει, θα πάρει μπρος με την ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή ενός δικού της Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου από σοβαρούς και άξιους ανθρώπους. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η πλησιάζει ο καιρός της ‘‘αλλαγής” και σε τούτο τον εθνικό αγώνα πρέπει να είμαστε όλοι παρόντες, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες μας.
Υπηρετείτε τα κοινά μέσα από το δημοτικό συμβούλιο Κατερίνης. Σε κάποια περίοδο και ως Αντιδήμαρχος. Ποιες εμπειρίες αποκομίσατε από τη Διοίκηση στο Δήμο;
Η ενασχόληση μου με τα κοινά, στο χρονικό βάθος της οποίας είχα την τιμή να διατελέσω και Αντινομάρχης Πιερίας το 2009 και Αντιδήμαρχος Κατερίνης κατά τα έτη 2013-2014, συνιστά μια πολύτιμη και διδακτική εμπειρία για μένα. Είχα την ευκαιρία να εξοικειωθώ με το διαδικαστικό και ουσιαστικό modus operandi της Διοίκησης, να καταστώ γνώστης των αναπτυξιακών προοπτικών της περιοχής μας, αλλά, από την άλλη, και των προβληματικών πτυχών του τοπικού βίου και να θεμελιώσω μια συνεπή και αξιοπρεπή δημόσια παρουσία.
Ειδικά, ο πρώτος βαθμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι κομβικός για την κοινή πρόοδο, γιατί αφενός αυτός αφουγκράζεται εντονότερα και βαθύτερα τον παλμό και τη δυναμική των τοπικών κοινωνιών και αφετέρου είναι νομικο-πολιτικά επιφορτισμένος με ένα ευρύ πλαίσιο αρμοδιοτήτων, που του δίνει τη δυνατότητα να προβεί σε τομές, να επιφέρει αλλαγές και να βελτιώσει την καθημερινότητα του πολίτη. Φρονώ ότι υπό τις παρούσες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να διεκδικήσει, μέσω ικανών και άξιων ανθρώπων, μεγαλύτερη θεσμική και λειτουργική αυτονομία από το Κεντρικό Κράτος και να εργαστεί σκληρά στον τομέα απορρόφησης κονδυλίων από τους λεγόμενους ‘‘ευρωπαϊκούς πόρους”.
Η ενασχόληση με τα κοινά είναι μια δύσκολη υπόθεση. Πόσο οι θεσμοί που έχουμε είναι ώριμοι, ώστε να μην αφήνουν παράθυρα παρερμηνειών ή και παρεκτροπών;
Η ενεργοποίηση στη σφαίρα της δημόσιας ζωής είναι όντως μια πολύ σοβαρή και άκρως απαιτητική υπόθεση, διότι απαιτεί, ως στοιχειώδη προαπαιτούμενα της, πέραν από τη διάθεση προσφοράς, τη γνωστική επικάλυψη δύσκολων αντικειμένων και την επαρκή σχετικότητα με τις ποικιλώνυμες θεματικές της Διοίκησης, αλλά κυρίως προσωπικό κύρος και ακεραιότητα.
Έχω τη γνώμη ότι η Χώρα δεν πάσχει από θεσμούς, διότι και το συνταγματικό πλαίσιο λειτουργίας της είναι σαφές και το θεσμικό της ‘‘οργανόγραμμα” ορισμένο. Ωστόσο, το ζήτημα της πολιτικής δυσλειτουργίας της είναι οφθαλμοφανώς υπαρκτό και εντοπίζεται στην πράξη, δηλαδή στον τρόπο που έμπρακτα ‘‘πολιτεύονται” τα πρόσωπα που εκπροσωπούν τους ‘‘θεσμούς”. Ζούμε, αναντίρρητα, ειδικά τα τελευταία χρόνια, σε εποχή ‘‘πολλαπλών θεσμικών εκτροπών”, όμως αυτό το γεγονός δεν οφείλεται στην ‘‘ανυπαρξία” ή ‘‘ανεπάρκεια” των θεσμών, αλλά προεξεχόντως στην αντίληψη και τη γενικότερη κουλτούρα περί του θεσμικού τους ρόλου συγκεκριμένων ανθρώπων που υπηρετούν τους θεσμούς και στο ήθος και ύφος της πολιτικής τους συμπεριφοράς.
Θητεύσατε ως νέος δικηγόρος δίπλα στον πατέρα σας. Αυτό έκανε πιο εύκολη ή πιο δύσκολη την επαγγελματική σας πορεία;
Τα επαγγελματικά βιώματα ενός ατόμου στην ουσία γίνονται συν τω χρόνω κομμάτι από τα δομικά στοιχεία της προσωπικότητας του. Δεν είναι, λοιπόν, απλά ευτυχές γεγονός, αλλά αληθινή ‘‘ευλογία” να ξεκινά κάποιος την επαγγελματική του σταδιοδρομία ‘‘υπό τη σκέπη” ενός ανθρώπου που όχι μόνο μπορούσε με την πολύτιμη εμπειρία του να τον καθοδηγήσει και να τον ωθήσει στην εμβάθυνση της ουσίας του λειτουργήματος του δικηγόρου, αλλά τον αγαπά, ως αληθινός πατέρας, και του ‘‘μετέδωσε” αρχές και αξίες.
Απέναντι στον πατέρα μου δηλώνω ευγνώμων και αυτό, νομίζω, είναι απολύτως κατανοητό. Θα ήθελα πάντως να τονίσω ότι σε μια επαγγελματική πορεία, που έχει τις ιδιάζουσες πτυχές της δικής μου, καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η χρονική περίοδος που ο νεαρότερος δικηγόρος αναπτύσσει πλέον αυτόνομα και με ίδια πρωτοβουλία το δικό του προφίλ και τη δική του επιστημονική στάση. Πιστεύω ότι στην περίπτωση μου η άνω εξέλιξη υπήρξε φυσιολογική και ομαλή.
Η νεολαία της Πιερίας, όπως και όλης της Ελλάδας δεν βλέπει μέλλον στη χώρα μας, όπως πολύ εύστοχα σατιρίζει ο Αρκάς, και όχι μόνο. Μπορεί αυτό να αντιστραφεί; Και ποια μπορεί να είναι η συμβολή των τοπικών κοινωνιών προς αυτή την κατεύθυνση;
Αυτός που θέλει να είναι ρεαλιστής και αντικειμενικός δεν μπορεί να μην παραδεχθεί ότι η Χώρα βρίσκεται σε ένα ιδιαιτέρως κρίσιμο ‘‘σταυροδρόμι” της εθνικής και ιστορικής της πορείας. Δεν είναι μόνο η οικονομική της κατάσταση, τη σφοδρή χειροτέρευση της οποίας επέτεινε η από το 2015 και μετά ‘‘δευτερογενής” κρίση, αλλά και ο κοινωνικός αναβρασμός, η έντονη αμφισβήτηση του ‘‘πολιτικού συστήματος” και κυρίως, στο επίπεδο της διεθνούς πολιτικής ‘‘σκακιέρας”, οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας και οι σχέσεις μας με τους όμορους λαούς.
Τις συνέπειες όλου αυτού του προβληματικού status τις βιώνουν, δυστυχώς, περισσότερο οι νέοι άνθρωποι, οι οποίοι απογοητευμένοι αναζητούν λύσεις στα αδιέξοδα τους. Η συζήτηση, επομένως, περί της αναστροφής του κλίματος ανάγεται αυτομάτως σε συζήτηση εθνικής επιβίωσης, πολιτικο-οικονομικής στρατηγικής και άκρας σπουδαιότητας προταγμάτων, και, κατά τη γνώμη μου, υποστυλώνεται σε δύο καίριους πυλώνες: 1) Στην αλλαγή νοοτροπίας των πολιτικών, αλλά και των πολιτών αυτής της Χώρας και 2) Στην ταχεία μετάβαση σε ένα καινούργιο οικονομικό μοντέλο, στο οποίο πρωταρχικό ρόλο θα έχουν η παραγωγή, η εξωστρέφεια, οι επενδύσεις, η ιδιωτική πρωτοβουλία, η καινοτομία. Είναι καιρός και ιστορική επιταγή συνάμα να αλλάξουμε. Και αυτό μπορεί να γίνει και μέσα από ένα domino μικρών αλλά ουσιωδών αλλαγών, που μπορεί να ξεκινήσει κάτωθεν, ήτοι από τις τοπικές κοινωνίες.
Η υπόθεση NOVARTIS είναι ένα φαινόμενο που έχει πλήξει πολλές χώρες. Πού η αντίσταση στη διαφθορά ήταν ισχυρότερη, και που κατατάσσετε τη χώρα μας;
Η υπόθεση Novartis είναι αναμφισβήτητα μια υπόθεση διαφθοράς, η οποία εμφανίζει διεθνείς διαστάσεις και έχει να κάνει με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, τις εμπίπτουσες μάλιστα και στην ύλη του κοινού ποινικού δικαίου, της συγκεκριμένης φαρμακευτικής εταιρίας. Η διαφθορά είναι ένα γενικότερο πρόβλημα, και πολιτικό και κοινωνικό-ηθικό και ‘‘ανθρωπολογικό”, το οποίο ‘‘πλήττει” και τη δική μας Χώρα. Σύμφωνα με τον οικείο Δείκτη (Corruption Perceptions Index) της Διεθνούς Διαφάνειας (International Transparency) η Ελλάδα κατατάσσεται 69η παγκοσμίως, όσον αφορά τον διαφανή τρόπο λειτουργίας της, πράγμα που είναι εξαιρετικώς ανησυχητικό.
Ωστόσο, η ιδιαιτερότητα του φαινομένου Novartis στη Χώρα μας εστιάζεται στη φερόμενη εμπλοκή σ’ αυτό και υψηλά ιστάμενων πολιτικών προσώπων. Δυστυχώς, στον καμβά ενός διεθνούς οικονομικού σκανδάλου φαίνεται να επιλέχθηκε από τους Κυβερνώντες, δια της πλοκής μιας πρωτοφανούς για τα πραγματικά δεδομένα της σύγχρονης πολιτικής Ιστορίας μας ‘‘σκευωρίας”, ο δρόμος της ‘‘απόπειρας εξόντωσης αντιπάλων” στα πλαίσια επηρεασμού των πολιτικών συσχετισμών και αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης. Και αυτό είναι κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο για την πολιτική ζωή της Χώρας.
Ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς κατέθεσε μήνυση κατά του σημερινού Πρωθυπουργού. Ως νομικός ποια πιστεύετε ότι θα είναι η πορεία της υπόθεσης και που πιθανώς θα καταλήξει;
Καταρχήν, ο κ. Σαμαράς κατέθεσε μήνυση και κατά του Πρωθυπουργού, και κατά του Αναπληρωτή Υπουργού Δικαιοσύνης, και κατά δικαστικών λειτουργών, αλλά και κατά των ‘‘προστατευόμενων” μαρτύρων της υπόθεσης. Αυτό δείχνει εύγλωττα τις πολύπλευρες διαστάσεις της και το μέγεθος της σοβαρότητας της. Βέβαια, η συμπερίληψη και του ονόματος του Πρωθυπουργού στους εγκαλουμένους της εν λόγω μήνυσης προσδίδει στην υπόθεση το χαρακτήρα πολιτικο-δικαστικής αντιμαχίας μέγιστου βεληνεκούς.
Αυτό που αναμένεται, συνεπώς, με έντονο ενδιαφέρον για τον πολιτικό βίο της Πατρίδας είναι η εξέλιξη της και κυρίως η νομική της τροπή. Διάβασα τη μήνυση του κ. Σαμαρά, είναι ένα στιβαρό και αναλυτικό νομικό κείμενο, που δομεί κατηγορίες για αδικήματα εντονότατης ποινικής απαξίας. Ωστόσο, η πορεία της υπόθεσης, ειδικά δεδομένου του γεγονότος ότι η Βουλή έχει ήδη ψηφίσει για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής, πρέπει να λάβει χώρα όπως συνταγματικά ορίζεται και υπό το πλέγμα των προβλεπόμενων θεσμικών εγγυήσεων. Επομένως, θα δούμε που θα καταλήξει και δεν μπορούμε να προδικάσουμε κάτι. Πάντως, ως πολίτης πάνω απ’ όλα, επιθυμώ να διαχυθεί άπλετο φως, καθ’ ότι η αλήθεια επί της υπόθεσης αυτής είναι ζωτική για τα πολιτικά πράγματα στη Χώρα και περιμένω σύντομα να αναδειχθεί.
Βόρειοι και Ανατολικοί γείτονες βρίσκονται σε κινητικότητα αυτό το διάστημα. Πιστεύετε ότι για να κλείσουμε το ένα μέτωπο είναι υποχρεωτικοί οι συμβιβασμοί και ενδεχόμενα κάποιες υποχωρήσεις από τις θέσεις μας;
Στο ερώτημα σας αυτό επί της ουσίας απάντησα με πρόσφατο άρθρο μου για το ‘‘Σκοπιανό”. Διατύπωσα τη θέση και συνεχίζω να πιστεύω ότι η στιβαρή διπλωματία και η αξιοπρεπής ελληνική φωνή στα διεθνή fora πρέπει να στηρίζεται στο Δίκαιο, στο ιστορικό παρελθόν, να συνταυτίζεται με τις εθνολογικές ρίζες και να εγκολπώνει τον ‘‘Μέγα και Βαθύ Χωρόχρονο” άπαντος του Ελληνισμού. Συνεπώς, η εθνική γραμμή και διπλωματική στρατηγική στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής πρέπει να σέβεται τα άνω προτάγματα και να υλοποιείται βάσει αυτών, μια που αυτά στην ουσία συγκεκριμενοποιούν και ερμηνεύουν κάθε φορά την έννοια του ‘‘εθνικού συμφέροντος”.
Υποστηρίζεται, εντούτοις, ότι οι απαιτήσεις της λεγόμενης ‘‘Real Politik” συμπεριλαμβάνουν ή έστω υπονοούν υποχωρήσεις και συμβιβασμούς. Συμφωνώ, λοιπόν, ότι τα ζητήματα εθνικού ενδιαφέροντος, καθώς ούτε μονοδιάστατα, ούτε μονοσήμαντα είναι, προτάσσουν την αναγκαιότητα κάποιων ελιγμών ή ευέλικτων τακτικών, όμως σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα, ως μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ως Χώρα με την πλουσιότερη εθνική και πολιτιστική κληρονομιά στην ευρύτερη περιοχή και ως σοβαρός γεωπολιτικός ‘‘παίκτης”, οφείλει να ενεργεί με βάση την Ιστορία της, τη Διεθνή Νομιμότητα, τις βασικές Αρχές της αμοιβαιότητας και της καλής γειτονιάς, διαφυλάσσοντας πάντως και μην εκχωρώντας επ’ ουδενί κυριαρχικά της δικαιώματα.
Ζούμε σε μια περίοδο μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης. Ο Έλληνας νιώθει αδικημένος και απροστάτευτος από την κρατική διαχείριση και παθητικά υπομένει. Τι θα μπορούσε νομικά να κάνει πάνω σ’ αυτό;
Θέλω να σας επισημάνω προπαντός τη χρονική διάσταση στο ζήτημα της οικονομικής Κρίσης, που είναι διάσταση πολιτικής ουσίας. Η Χώρα βρέθηκε στο στρόβιλο της και λόγω αποσταθεροποίησης του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και εξαιτίας των αρχικών δομικών ατελειών της Ευρωζώνης αλλά κυρίως λόγω των χρονιζουσών στρεβλώσεων στη πολιτική ζωή, το παραγωγικό μοντέλο και την κοινωνική βιοθεωρία της. Η Κρίση κόπαζε το 2014, αλλά από το 2015 ήρθε φουριόζα και ισοπεδωτική η κατά την οικονομική θεωρία και πολιτική ορολογία αποκαλούμενη ‘‘δευτερογενής” Κρίση. Και αυτή η επάλληλη Κρίση, βασισμένη στην πολιτική υποκρισία και το ωμό ψέμα των Κυβερνώντων δεν ήταν απλά ένα ‘‘πισωγύρισμα” για τον Τόπο, αλλά επέφερε την υπονόμευση του ίδιου του εθνικού μας μέλλοντος.
Επομένως, είναι φυσιολογικό οι πολίτες να δυσφορούν και να κυριαρχεί στην κοινωνία ένα ‘‘αρνητικό συλλογικό θυμικό”. Εξατομικευμένα ο καθένας, ανάλογα με τα προβλήματα που έχει, προστατεύεται βάσει των δυνατοτήτων και δικλείδων του Νόμου, συλλογικά όμως, πέραν των συνταγματικώς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του, όπως είναι αυτό του ‘‘συναθροίζεσθαι” ή του ‘‘απεργείν”, το κορυφαίο νόμιμο και δημοκρατικό του καθήκον είναι η ψήφος στις επόμενες εκλογές. Σ’ αυτές πρέπει να σταλεί επειγόντως το μήνυμα και της ‘‘αλλαγής” και της ‘‘εθνικής ανασυγκρότησης”.
Η ‘‘έξοδος” από τα γνωστά Μνημόνια φαίνεται να πλησιάζει. Τι θα σημάνει αυτό για την καθημερινότητα των Ελλήνων;
Το τρίτο και αχρείαστο Μνημόνιο, το αποκαλούμενο και ‘‘Μνημόνιο Τσίπρα” κοστίζει στη Χώρα, στην τωρινή και στις επόμενες γενεές, 100 δις ευρώ, ή και πολύ παραπάνω όπως δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Πρόεδρος του Euroworking Group, Thomas Wieser. Ακολουθούν η μείωση κατά 18% των κύριων και επικουρικών συντάξεων από το 2019 μέχρι το 2022 και η μείωση του αφορολόγητου, άρα και η ακόμα μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση των πολιτών, από το 2020 μέχρι και το 2022, μέτρα 5,2 δις ευρώ το 2019 και 2020, υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα 3,5 % επί του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και παραμένει η διατήρηση της υποχρέωσης επίτευξης υψηλών πλεονασμάτων από την Ελλάδα μέχρι το 2060. Η Χώρα, κατά συνέπεια, από το 2019 εισέρχεται σε ένα νέο, τέταρτο και ‘‘αριστερογενές” Μνημόνιο.
Επομένως, το Πρωθυπουργικό αφήγημα περί ‘‘εξόδου” από τα Μνημόνια, αυτά που η νυν Κυβέρνηση θα… ‘‘έσχιζε” με ένα άρθρο και ένα Νόμο, είναι όχι απλά θολό ή ατεκμηρίωτο, αλλά παντελώς αβάσιμο και αναληθές. Αυτό όμως που έχει κορυφαία σημασία και για την κοινωνία, και για την Οικονομία, για το έθνος ολάκερο θα έλεγα, είναι να ανακοπεί ο ‘‘κατήφορος” και να απαλλαγεί ο Τόπος από μια ανερμάτιστη, διπρόσωπη και ‘‘αματεριστική” Κυβέρνηση, που λειτουργεί ως συνθλιπτικό βαρίδι γι’ αυτόν. Η Χώρα θα πάρει μπρος με την ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή ενός δικού της Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου από σοβαρούς και άξιους ανθρώπους. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η πλησιάζει ο καιρός της ‘‘αλλαγής” και σε τούτο τον εθνικό αγώνα πρέπει να είμαστε όλοι παρόντες, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες μας.
