Ο Δεκέμβριος είναι παραδοσιακά ο καλύτερος μήνας για την αγορά και η «κορωνίδα» της ετήσιας κατανάλωσης, εύλογα λοιπόν κάθε χρόνο δημιουργεί προσδοκίες.
Όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης «η προσδοκία τους εμπορικού κόσμου είναι να κινηθεί η φετινή εορταστική περίοδος καλύτερα από την αντίστοιχη περίοδο του 2022, και ευχή όλων είναι ο τζίρος φέτος να ξεπεράσει τα περυσινά 3,83 δις και να κινηθεί πάνω από τα 4 δις ευρώ».
Ο ίδιος σημειώνει ότι, είναι σαφές, πως η αγορά «ζεστάθηκε» με το «δώρο» των Χριστουγέννων, αλλά και με το επιπρόσθετο βοήθημα που η κυβέρνηση έδωσε στα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν αυξημένες ανάγκες. «Το ποσό των 800 εκατ. ευρώ που καταβλήθηκε αθροιστικά πέρυσι αναμένεται να αυξηθεί σε πάνω από 1 δις ευρώ από την μείωση της ανεργίας και την αύξηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα» εκτιμά ο κ. Κορκίδης και προσθέτει: «Αναμένουμε λοιπόν να καλύψει τις οικογενειακές και κοινωνικές ανάγκες των εορτών, ενώ θα ενισχύσει εξίσου ουσιαστικά την καταναλωτική δαπάνη τις τελευταίες εργάσιμες μέρες της χρονιάς, ώστε να κλείσει με ισχυρό θετικό πρόσημο το ταμείο του 2023.
Με ανοικτά τα μαγαζιά και αυτή την Κυριακή, και με σύμμαχο τον καιρό, ο κόσμος θα βγει για τα ψώνια του, όπως σημείωσε μιλώντας σε δημοσιογράφους ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών Σταύρος Καφούνης.
Γενικότερα για τις τιμές ο κ. Κορκίδης σημείωσε: «Μακάρι στην ελληνική αγορά να συνδυαστούν και φέτος, τόσο η καλή αρχή της εμπορικής κίνησης από τις «Black Friday» προσφορές, όσο και η συνέχεια στις γιορτές, έως και τις χειμερινές εκπτώσεις. Με τη σκέψη στις πληθωριστικές δυσκολίες και το ενεργειακό κόστος, που δημιουργούν ένα αβέβαιο οικονομικό σκηνικό, πρέπει να καταλάβουμε ότι η διατήρηση χαμηλών τιμών στο λιανεμπόριο είναι προς το συμφέρον όλων μας.
Τα τελευταία στοιχεία της λιανικής από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα δείχνουν μια «πληθωριστική» μεν, αλλά ενθαρρυντική δε, αύξηση του τζίρου κατά τουλάχιστον 10% η οποία σε μια περίοδο παρατεταμένης ακρίβειας είναι ικανοποιητική. Ο εμπορικός κόσμος της χώρας ευελπιστεί ότι η φετινή εορταστική περίοδος μπορεί να «συμπληρώσει» σε κίνηση και τζίρο τους στόχους της φετινής χρονιάς. Παρά το γεγονός ότι το διάστημα μέχρι τέλος του έτους είναι μικρό, η ένταση της αγοραστικής κίνησης των εορτών πιστεύουμε να είναι ικανή, ώστε να ικανοποιήσει εκτός από τους μεγάλους και τους μικρούς της αγοράς».
Σχετικά με τις τιμές ο κ. Καφούνης ανέφερε ότι όπως φαίνεται από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, όχι για τρόφιμα, αλλά για τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά, την ένδυση και την υπόδηση ο δείκτης κινείται σε μονοψήφια χαμηλά ποσοστά αύξησης 1, 2 ή 3%. ‘Αρα, συνέχισε ο ίδιος, η αγορά έχει πολύ καλές τιμές και καταδεικνύεται, ξεκάθαρα, η προσπάθεια που καταβάλουν οι εμπορικές επιχειρήσεις.
Με προβληματισμό «διαβάζουν» τις έρευνες και τα πολυκαταστήματα και οι αλυσίδες καταστημάτων O Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος ολοκλήρωσε την 9η μελέτη καταγραφής των καταναλωτικών τάσεων στο λιανεμπόριο από όπου προκύπτει ότι, παρά την αισθητή βελτίωση στα ποσοστά, οι καταναλωτές θεωρούν ότι ακόμη δεν είναι μία ικανοποιητική περίοδος για να κάνουν μεγάλες αγορές για το σπίτι, τόσο οι ίδιοι, όσο και γενικά.
Χριστουγεννιάτικο τραπέζι
Για την πορεία του πληθωρισμού και ο κ. Κορκίδης σημειώνει ότι «μπορεί να παρουσίασε κάμψη τον Νοέμβριο στο 3%, αλλά η ακρίβεια στα τρόφιμα μαίνεται με 9% και αναζητούνται νέα «όπλα» για τον περιορισμό των αυξήσεων».
Τρόφιμα και στέγη, σημειώνει ο ίδιος, επιβαρύνουν τα νοικοκυριά, ενώ οι επιχειρήσεις πλήττονται από τα κόστη τω πρώτων υλών και τα μεταφορικά. Οι συνθήκες που διαμορφώνονται, καθιστούν σαφές, πρόσθεσε, ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις καταβάλουν προσπάθεια όχι μόνο να ανταπεξέλθουν στις συνήθεις ανελαστικές δαπάνες, αλλά και στις αυξήσεις, που βιώνουν από τους κλυδωνισμούς του πληθωρισμού.
«Μακάρι, το επίτευγμα της μείωσης του τιμάριθμου να συνεχιστεί όλο τον Δεκέμβριο και σε συνδυασμό με το εγχείρημα των «γιορτινών καλαθιών», αλλά και των μόνιμων αυξήσεων, των έκτακτων επιδομάτων, να αποτελέσουν αισιόδοξα στοιχεία ανακούφισης των καταναλωτών για τη τόνωση της αγοράς» όπως είπε.
Από την πλευρά του και ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, μιλώντας με δημοσιογράφους, ανέφερε ότι λόγω των χριστουγεννιάτικων αγορών – που οι πολίτες θα κάνουν στο μέτρο του δυνατού – αναμένεται να αυξηθεί η κατανάλωση στα καταστήματα. Ωστόσο, όπως ανέφερε, η ακρίβεια στα τρόφιμα εξακολουθεί να αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για τα νοικοκυριά, καθώς δαπανούν σχεδόν το 50% του εισοδήματός του για να αγοράσουν τα είδη πρώτης ανάγκης. Κι αυτό σημαίνει, συνέχισε ο ίδιος, ότι περιορίζεται το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών για αγορές άλλων ειδών (π.χ. ένδυσης και υπόδησης, δώρων).
Στο μεταξύ, σύμφωνα και με τις εκτιμήσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης, το “Καλάθι του Νοικοκυριού”, που μετατράπηκε σε «καλάθι Χριστουγέννων» και η πρωτοβουλία “Μόνιμης Μείωσης Τιμής” δίνουν τη δυνατότητα στα νοικοκυριά και στην ελληνική οικογένεια να έχουν πρόσβαση σε πιο χαμηλές τιμές καθώς στην “Μόνιμη Μείωση Τιμής” έχουν ενταχθεί σχεδόν 1.300 διαφορετικά επώνυμα προϊόντα από μεγάλους προμηθευτές.
Ταυτόχρονα υπογραμμίζεται ότι οι έλεγχοι για την αισχροκέρδεια έχουν ενταθεί και ιδιαίτερα κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. «Όπου χρειάζεται θα επιβάλλονται βαριά πρόστιμα τα οποία και θα ανακοινώνονται» όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας.
Πάντως, σχετικά με το κόστος του εορταστικού τραπεζιού (6-8 ατόμων), η ΕΣΕΕ εκτιμά το κόστος του ότι κυμαίνεται από 103,10 έως 140,76 ευρώ. Πρόκειται δηλαδή για μία μεταβολή της τάξης του 10,8% έως 11,4% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τραπέζι του 2022.
Με αλλαγές στην καταναλωτική τους συμπεριφορά αντιδρούν στον πληθωρισμό οι καταναλωτές
Με αλλαγές στην καταναλωτική τους συμπεριφορά αντιδρούν στον πληθωρισμό οι καταναλωτές, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας της Klarna. Το 84% των Ελλήνων καταναλωτών εκφράζει την ανησυχία του για τα οικονομικά του κατά τη διάρκεια των εορτών, με το 89% να προτιμά οικονομικές επιλογές. Στην έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών Nepa, συμμετείχαν περισσότεροι από 15.000 καταναλωτές από 15 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Η μελέτη της Klarna δείχνει σημαντική επίδραση του πληθωρισμού στη συμπεριφορά των καταναλωτών, με το 89% των Ελλήνων καταναλωτών να επηρεάζεται, ξεπερνώντας το 67% του μέσου όρου σε παγκόσμιο επίπεδο. Η μελέτη σημειώνει ότι το 64% των Ελλήνων αναζητά οικονομικά προϊόντα λόγω του πληθωρισμού. Καθώς πλησιάζει η περίοδος των εορτών, το 84% των Ελλήνων καταναλωτών εκφράζει ανησυχίες για τα οικονομικά του, σε αντίθεση με το 71% παγκοσμίως.
Στο checkout, το 67% των Ελλήνων καταναλωτών δυσκολεύεται να αποφασίσει ποια προϊόντα θα κρατήσει και ποια θα αφαιρέσει από το καλάθι. Επιπλέον, ένα 58% εκφράζει ανησυχία σχετικά με τις οφειλές από τις πιστωτικές κάρτες κατά την περίοδο των εορτών, και το 42% παραδέχεται ότι είναι απίθανο να εξοφλήσει ολόκληρο το χρέος της πιστωτικής του κάρτας μετά τις διακοπές.
Ως προς τον προϋπολογισμό για τις δαπάνες στις εορτές, η μελέτη υπογραμμίζει ότι το 39% των καταναλωτών σκοπεύει να δαπανήσει τα περισσότερα χρήματα για δώρα, και το 33% σε φαγητό. Όσον αφορά τις προσωπικές αγορές ενόψει των εορτών, το 44% των Ελλήνων σκοπεύει να αγοράσει νέα προϊόντα μόδας και ομορφιάς, ενώ από αυτούς το 47% εστιάζει σε παπούτσια, το 34% σε casual ρούχα και το 34% σε προϊόντα μακιγιάζ.
Περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες καταναλωτές έχουν πρόθεση να δώσουν προτεραιότητα σε πιο οικονομικά προϊόντα, να μειώσουν τις δαπάνες για μη απαραίτητα είδη και να αγοράσουν λιγότερα προϊόντα συγκριτικά με προηγούμενα έτη. Αυτό αντανακλά μια συνειδητή προσπάθεια προσαρμογής στις οικονομικές δυσκολίες και φανερώνει πως οι καταναλωτές ενημερώνονται πριν αποφασίσουν να αγοράσουν.
Από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει ότι το 52% των καταναλωτών στην Ελλάδα σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα οικονομικό πλάνο για τις δαπάνες των εορτών και δεσμεύεται να το τηρήσει. Επίσης, το 66% παρακολουθεί τις δαπάνες του καθ’ όλη τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου, καταγράφοντας όλα τα έξοδα που πραγματοποιεί.
Εφαρμόζοντας βιώσιμες πρακτικές αυτά τα Χριστούγεννα
Στο μεταξύ, φέτος, περισσότερο από το παρελθόν, οι καταναλωτές φαίνεται ότι είναι ευαισθητοποιημένοι να λειτουργήσουν πιο…βιώσιμα γιορτάζοντας «πράσινα» Χριστούγεννα. Στο πλαίσιο αυτό, η Samantha Upham, επικεφαλής Seasonal Sustainability της DS Smith μοιράζεται κορυφαίες συμβουλές για την ανακύκλωση των πιο συνηθισμένων εορταστικών αντικειμένων:
– Χριστουγεννιάτικα δέντρα: Για πόσους επέλεξαν να στολίσουν ένα αληθινό δέντρο , θα πρέπει να σκεφτούν και τι θα το κάνουν όταν τελειώσουν οι γιορτές. Οι τοπικές αρχές και άλλοι οργανισμοί προσφέρουν υπηρεσία ανακύκλωσης δέντρων μετά τα Χριστούγεννα. Ενημερωθείτε από το διαδίκτυο για το πλησιέστερο σημείο παράδοσης. Ή, αν έχετε αγοράσει ένα δέντρο με ρίζες και έχετε κήπο, μπορείτε να το φυτέψετε ώστε να το στολίσετε το επόμενο έτος.
– Χριστουγεννιάτικες κάρτες: Οι περισσότεροι καταναλωτές δεν γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να ανακυκλωθούν όλες οι χριστουγεννιάτικες κάρτες. Οι κάρτες με διακοσμητικό γκλίτερ δημιουργούν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Η βέλτιστη πρακτική είναι να αποφεύγετε να αγοράζετε κάρτες με γκλίτερ, πλαστικά ή ηλεκτρικά στοιχεία, καθώς αυτές είναι ιδιαίτερα δύσκολο να ανακυκλωθούν. Αλλά αν έχετε, ήδη, μερικές δοκιμάστε να αποσπάσετε το διακοσμητικό στοιχείο και να ανακυκλώστε το κομμάτι που δεν έχει γκλίτερ.
– Χαρτί περιτυλίγματος δώρου: Ακριβώς όπως οι κάρτες, δεν είναι όλα τα χαρτιά περιτυλίγματος ίδια. Ορισμένα χαρτιά περιτυλίγματος μπορεί να περιλαμβάνουν μεταλλικά στοιχεία, φύλλα αλουμινίου και πλαστικά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να ανακυκλωθούν. Δοκιμάστε να τσαλακώσετε το χαρτί περιτυλίγματος στο σχήμα μίας μπάλας πριν το πετάξετε. Εάν παραμείνει τσαλακωμένο, μπορεί να ανακυκλωθεί, οπότε πετάξτε το στον κάδο ανακύκλωσης. Αν έχετε αμφιβολίες, μπορείτε πάντα να ελέγξετε τις οδηγίες ανακύκλωσης. Εναλλακτικά, δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε παραδοσιακό καφέ χαρτί περιτυλίγματος – είναι μια πλήρως ανακυκλώσιμη, βιώσιμη επιλογή που φαίνεται επίσης υπέροχη κάτω από το δέντρο.
-Ταινία συσκευασίας: Δεν χρειάζεται να αφαιρέσετε όλη την ταινία από το χαρτόνι πριν τη βάλετε στον κάδο ανακύκλωσης. Είναι σημαντική βοήθεια για τους φορείς ανακύκλωσης να αφαιρέσετε όσο το δυνατόν περισσότερη ταινία από τη συσκευασία σας πριν την πετάξετε στον κάδο, αλλά δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για το αν θα βγάλετε και το τελευταίο κομματάκι.
– Χριστουγεννιάτικες κορδέλες: Δυστυχώς οι κορδέλες δεν μπορούν να ανακυκλωθούν, καθώς μπερδεύονται κατά τη διαδικασία ανακύκλωσης. Οι κορδέλες είναι μια όμορφη προσθήκη στα δώρα. Μπορείτε να κρατήσετε τις κορδέλες σας από τα δώρα που λαμβάνετε ή που δίνετε στο σπίτι σας και να τις επαναχρησιμοποιήσετε για ένα άλλο δώρο στο μέλλον.
– Συσκευασία τροφίμων και ποτών: Τι είναι τα Χριστούγεννα χωρίς το φαγητό; Η επιμόλυνση μπορεί να επηρεάσει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να ανακυκλωθεί, επομένως είναι σημαντικό να προσέχετε πώς πετάτε τις συσκευασίες τροφίμων και ποτών. Για να αποφύγετε τη διασταυρούμενη μόλυνση με στερεά τρόφιμα και υγρά, βεβαιωθείτε ότι ξεπλύνατε τα γυάλινα μπουκάλια και τα πλαστικά δοχεία σας (όπου γίνονται δεκτά) πριν τα τοποθετήσετε στον κάδο ανακύκλωσης. Για χαρτί και χαρτόνι, βεβαιωθείτε ότι αφαιρέσατε όσο το δυνατόν περισσότερα υπολείμματα τροφίμων και ότι τα χαρτιά δεν είναι εμποτισμένα σε μεγάλο βαθμό με λάδι ή λιπαρές ουσίες. Μην ξεχνάτε να ελέγχετε την ετικέτα ανακύκλωσης στη συσκευασία για να βεβαιωθείτε ότι πετάτε το αντικείμενο στον σωστό κάδο.
– Χριστουγεννιάτικα κράκερ: Δεδομένου ότι τα χριστουγεννιάτικα κράκερ είναι κατασκευασμένα από χαρτόνι, μπορούν να ανακυκλωθούν εφόσον δεν περιέχουν αλουμινόχαρτο ή γκλίτερ ή πλαστική επικάλυψη. Μπορείτε να το ελέγξετε σκίζοντας το χαρτί. Αν σκίζεται εύκολα μπορεί να ανακυκλωθεί, αλλά αν δεν σκίζεται και βλέπετε την πλαστική επένδυση δεν είναι ανακυκλώσιμο. Θυμηθείτε να το τοποθετήσετε στον σωστό κάδο. Για πιο βιώσιμα χριστουγεννιάτικα κράκερ, μπορείτε να επενδύσετε σε επαναχρησιμοποιήσιμα.
– Διακοσμημένα κουτιά: Σε όλους αρέσει να ανοίγουν ένα δώρο, αλλά συχνά τα κουτιά καταλήγουν στους σωρούς απορριμμάτων. Για μια ακόμη φορά η απάντηση είναι η επαναχρησιμοποίηση. Μπορείτε να δώσετε στα παλιά κουτιά «δεύτερη ζωή» πριν πάνε στην ανακύκλωση αξιοποιώντας τα. Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε για να βάλετε νέα δώρα ή να τα μεταμορφώσετε σε μια χειροτεχνία για τα παιδιά.
-«Ανεπιθύμητα» δώρα: Μην τα πετάξετε. Μπορείτε να τα προσφέρετε σε κάποιον άλλον είτε να τα δωρίστε σε ένα φιλανθρωπικό οργανισμό. Έτσι τα δώρα συμβάλλουν σε καλό σκοπό κι αυτή είναι η πιο βιώσιμη πρακτική.
Ε. Παπαδοσηφάκη – Μ. Τσιβγέλη
