Του Γιάννη Κορομήλη
«Μη αντιστήναι το πονηρώ·», μας δίδαξε ο Θεάνθρωπος . Σίγουρα είναι απόλυτα σωστή η διδαχή. Όμως δύσκολη για μας τους ατελείς κι αδύναμους ανθρώπους. Δεν είναι ωστόσο αδύνατο να την εφαρμόσουμε. Αν ήταν αδύνατο δεν θα μας συμβούλευε να την εφαρμόζουμε. Εξάλλου πολλές παροιμίες κι όχι μόνο ελληνικές, κινούνται στο ίδιο πλαίσιο. Λέμε π.χ. «δώσε τόπο στην οργή».
Μελετώντας την ιστορία θα διαπιστώσουμε ότι υπήρξαν κατά καιρούς και ηγέτες – όχι απαραίτητα μόνο Χριστιανοί – που έκαναν τη μη βία αποστολή τους. Μεγάλο παράδειγμα ο Μαχάτμα Γκάντι. Που κατόρθωσε να απελευθερώσει τη μεγάλη χώρα του από την κατοχή μιας αυτοκρατορίας, της βρετανικής, με την προσήλωση του στη μη βία. Το ίδιο σε γενικές γραμμές κατάφερε κι ο Νέλσον Μαντέλα.
Ο Ν. Μαντέλα έγραψε (στο βιβλίο του: Η Μακρά Πορεία για την Ελευθερία): «Για να συνάψει κανείς ειρήνη με τον εχθρό, πρέπει να συνεργασθεί μαζί του και τότε αυτός ο εχθρός θα γίνει συνεργάτης». Πριν αρκετά χρόνια ο μοναχός και νυν Άγιος Παϊσιος όταν ρωτήθηκε από έναν προσκυνητή στο Άγιο Όρος τι πρέπει να κάνει εάν κάποιος άνθρωπος τον κατηγορήσει άδικα, ή του επιτεθεί και χειροδικήσει εις βάρος του, απάντησε: «Σίγουρα βράζεις μέσα σου κι από την αδικία κι από την επίθεση εναντίον σου. Έχεις τέσσερις τρόπους να αντιδράσεις.
Ο Πρώτος: Να ανταποδώσεις. «Οφθαλόν αντί οφθαλμού», που λέμε. Εκτός εαυτού κι εσύ να χειροδικήσεις σε βάρος του. Αποτέλεσμα να οδηγηθεί ο ένας σας ή και οι δύο στο νοσοκομείο και να δημιουργηθεί ένα μίσος άγνωστης διάρκειας μεταξύ σας ή και των οικογενειών σας.
Ο δεύτερος: Να βράζεις μέσα σου όμως να μην εκτραπείς σε βρισιές και άσχημα λόγια ούτε και να χειροδικήσεις.
Ο τρίτος: Να μην ταραχθείς, να διατηρήσεις την ψυχική σου γαλήνη. Και βέβαια να μην κάνεις τίποτα κακό ( σκέψει, λόγω ή έργω) κατά του συνανθρώπου σου.
Ο τέταρτος και φυσικά ο σωστός, ο χριστιανικός: Να ανέβεις ένα βήμα ψηλότερα από τον τρίτο. Να αντιδράσεις με αγάπη και καλοσύνη στον συνάνθρωπο σου που σε επιτέθηκε. Και, αν χρειασθεί, να του ζητήσεις και συγνώμη, για ό,τι, κατά την κρίση του, προκάλεσε τον θυμό και την οργή του.»
Κάτι ανάλογο έγραψε ο Γ. Δροσίνης σε ποίημά του με τίτλο «Καλοσύνη»: «Πολύ μεγάλη η καλοσύνη σου/ κακό δεν κάνεις σε κανένα/ κι ό,τι κακό απ’ τους άλλους γίνεται/ τρέμεις μη γίνεται από σένα.
Κι αν το κακό σ’ εσένα γίνηκε/ να συγχωρέσεις δεν σου φτάνει/ πας και ζητάς εσύ συγχώρεση/ για το κακό που σούχουν κάνει..»
Πολύ καλά τα λεν όλοι τους- θα πείτε-. Έχουν δίκιο. Όμως εμείς ως άνθρωποι που να βρούμε το κουράγιο και τη δύναμη να τα κατακτήσουμε. Ασφαλώς και χρειάζονται και καλή καρδιά και πολύ κουράγιο και αυταπάρνηση. Κυρίως απάρνηση του μεγάλου εχθρού μας, της εγωπάθειας, του εγωκεντρισμού. Απαιτείται σίγουρα προσπάθεια.
Όμως αξίζει τον κόπο. Γιατί αν δούμε και την άλλη πλευρά, αν σκεφτούμε δηλαδή πόσο ακριβά πληρώνουμε ως ανθρωπότητα, αλλά ακόμα και ως άτομα, την παράβαση αυτής της εντολής του Θεού («μη αντιστήναι το πονηρώ») που δεν είναι παρά μια έμφαση, μια επί μέρους εκδήλωση της μεγάλης εντολής «Αγαπάτε αλλήλους», αν σκεφτούμε πόσο αίμα χύθηκε, πόσα χρήματα δαπανήθηκαν, πόσοι άνθρωποι, ακόμα και παιδάκια, έχασαν και χάνουν τη ζωή τους στο βωμό της πλεονεξίας ( για χρήματα και δύναμη) η προσπάθεια αυτή είναι υποχρέωση μας, είναι καθήκον ιερό. Αξίζει, να προστεθεί εδώ κάτι σπουδαίο, που επισήμανε κάποτε ο πρ. Πρόεδρος των ΗΠΑ και Διοικητής των συμμαχικών στρατευμάτων κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο Ντουάιτ (Άϊκ) Αϊζενχάουερ:
«Κάθε όπλο που κατασκευάζεται, κάθε πολεμικό πλοίο που καθέλκεται, κάθε πύραυλος που εκτοξεύεται, σε τελική ανάλυση υποδηλώνει μια κλοπή από εκείνους που πεινούν και δεν τρέφονται, εκείνους που κρυώνουν και δεν τους παρέχονται ρούχα. Αυτό ο ένοπλος κόσμος δεν ξοδεύει απλώς χρήματα. Ξοδεύει τον ιδρώτα των εργαζομένων του, την ιδιοφυΐα των επιστημόνων του, τις ελπίδες των παιδιών του. Αυτός δεν είναι τρόπος να ζει κανείς αληθινά.»
