Του Αρχιμ. Ιωακείμ Οικονομίκου. Ιεροκήρυξ Ι. Μ. Κίτρους
Το ημερολόγιο έγραφε Κυριακή 11 Μαρτίου 843 μ. Χ. όταν μέσα στον Περίλαμπρο Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, ο Πατριάρχης Μεθόδιος Α’ (842 – 846), η Αυτοκράτειρα Θεοδώρα, ο ανήλικος γιός της Μιχαήλ Γ’ και ο αδελφός της Καίσαρ Βάρδας, επικύρωσαν τις αποφάσεις της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου του 787 επί Αυτοκράτειρας Ειρήνης της Αθηναίας, τοποθετώντας και πάλι τις Άγιες Εικόνες στην θέση πού τις άξιζαν. Από τότε, η Πρώτη Κυριακή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής καθιερώθηκε ως η Κυριακή της Ορθοδοξίας, δια της οποίας εορτάζεται η νίκη κατά των εικονομάχων και εναντίον όλων των αιρέσεων. Από τότε, καθιερώθηκε η λιτανεία των Αγίων Εικόνων εντός του Ιερού Ναού και η ανάγνωση τμήματος του Συνοδικού της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου, στο οποίο προστέθηκαν τα ονόματα της Αυτοκράτειρας Θεοδώρας και του Υιού της Μιχαήλ.
Η Ορθοδοξία από τότε πορεύεται τον δρόμο της, σκορπώντας σε κάθε άνθρωπο αφειδώς όλο τον πλούτο και το μεγαλείο τον οποίο έχει αποθησαυρίσει εντός του πολυτίμου θησαυοφυλακίου της, τον οποίο δεν κρατά κλεισμένο μόνο για τον εαυτό της, αλλά τον προσφέρει απλόχερα.
Η Ορθοδοξία προβάλλει την αξία του προσώπου. Ο Θεός ως Πρόσωπο, έπλασε τον άνθρωπο πρόσωπο και όχι νούμερο ή αριθμό. “Και είναι Πρόσωπο ο Θεός, διότι η παρουσία του Θεού εδράζεται στην προσωπική σχέση πού υπάρχει μεταξύ των Τριών Προσώπων της Αγίας Τριάδος” (Μητροπολίτου Γέροντος Περγάμου Ιωάννου. Μαθήματα Χριστιανικής Δογματικής. Τόμος Α’ σελ. 31). Σήμερα η έννοια του προσώπου κοντεύει να εκλείψει. Όλοι μας τείνουμε να γίνουμε νούμερα και αριθμοί χωρίς χαρακτηριστικά και ιδιότητες. Κλεισμένοι σε ένα δωμάτιο μπροστά σε ένα υπολογιστή περνούμε ατελείωτες ώρες, χάνοντας την επαφή και την επικοινωνία με τους ανθρώπους, κι από πρόσωπα να γινόμαστε άτομα, μονάδες.
Η Ορθοδοξία προβάλλει σήμερα το πρόβλημα του περιβάλλοντος. Για την Εκκλησία, το Περιβάλλον είναι ο τόπος και χώρος μέσα στον οποίο ζή και κινείται ο άνθρωπος, δοξάζοντας το όνομα του Θεού. Το περιβάλλον είναι δημιούργημα του Θεού, και ο άνθρωπος καλείται να το διαχειριστεί, να το προστατεύσει και να το αυξήσει. Η πτώση και η διάρρηξη των σχέσεων ανθρώπου και Θεού, έφερε και την διάρρηξη των σχέσεων ανθρώπου και κτίσεως. Η Σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού, δεν ήταν μόνο για την αποκατάσταση των σχέσεων του ανθρώπου με τον Θεό, αλλά και του ανθρώπου με την φύση. Η Εκκλησία χρησιμοποιεί υλικά πράγματα, τα οποία καθαγιάζει και τα προσφέρει ως θυσία στον Θεό. Τον άρτο και τον οίνο, το νερό, το λάδι και διάφορα άλλα υλικά, με τα οποία παρασκευάζει το Άγιο Μύρο.
Η Ορθοδοξία, δεν είναι ένας ανθρώπινος οργανισμός, όπως όλοι οι άλλοι. “Η Ορθοδοξία, δεν είναι στατική, ούτε και η Εκκλησία του Χριστού είναι επαγγελματικόν σωματείον ιεροτελεστών ή σύστημα τύπων και διατάξεων λατρείας εξωτερικής, χωρίς δυναμισμόν και χωρίς προφητικήν πνοήν. Η Εκκλησία – Ορθοδοξία είναι δύναμις εξόχως δημιουργική και αγιαστική, διαπλάττουσα και ανακαινίζουσα ταςψυχάς εις βασιλείαν πνευματικήν. Είναι ζύμη, η ζυμούσα το κοινωνικόν φύραμα ” (Μητροπολίτου Πριγκηποννήσων Συμεών. Λόγος Πανηγυρικός εις την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Πνευματικό Τρίπτυχο. Εκδόσεις Δόμος. Σελ. 66).
Η Ορθοδοξία, είναι αυτή πού σέβεται την διαφορετικότητα και την ιδιαιτερότητα των λαών. Η Ορθοδοξία, δεν προσπάθησε και δεν προσπαθεί να κλωνοποιήσει τους ανθρώπους, αλλά να τους κάνει Μέλη της Βασιλείας του Θεού. Για την Ορθοδοξία, δεν υπάρχουν Ιερές γλώσσες, όπως συνέβαινε στην Δυτική Εκκλησία. Η Ορθοδοξία μεταφράζει σε όλες τις γλώσσες τα Ιερά Κείμενα, την Λειτουργία και την διδασκαλία της. Για την Ορθοδοξία, ο Εθνοφυλετισμός, όπως αυτός εμφανίστηκε στην Βαλκανική τον 19ο αιώνα και παρά την καταδίκη του από την Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, δυστυχώς συνεχίζει να υπάρχει, είναι αίρεση και ξένος πρός την ιδιότητα και την ουσία της.
“Αι αισθήσεις της Ορθοδοξίας είναι ηλλιωμέναι υπό της χάριτος της θείας πνοής. Η Ορθοδοξία δεν βλέπει, ορματίζεται, προφητεύει. Δεν ακούει, ακροάται, ενωτίζεται. Δεν στοχάζεται, εκστασιάζεται. Δεν αισθάνεται, διαισθάνεται…..”(ο.π. Μητροπολίτου Συμεών).
Αυτό έχουσα ως γνώμονα η Ορθοδοξία, συγκάλεσε το περασμένο καλοκαίρι στην Κρήτη, την Αγία και Μεγάλη Σύνοδό της, υπό την προεδρία του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κυρίου Βαρθολομαίου και την συμμετοχή δέκα, εκ των δεκά τεσσάρων κατά Τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Μια Σύνοδος με πολλές παραμέτρους. Μια Σύνοδος, πού κατάφερε ύστερα από δεκαετίες και χρόνια, να καθίσει, να συζητήσει, να ασχοληθεί και να αποφασίσει. Γιατί η Ορθοδοξία οραματίζεται, ακροάται και ενωτίζεται τα προβλήματα πού σήμερα απασχολούν τον άνθρωπο, και δεν μπορεί, η κατεξοχήν Εκκλησία του Χριστού, εντός της οποίας τα πάντα φέρουν έντονη την σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος, να μένει αμέτοχη και απόμακρυ από την σύγχρονη κοινωνία και τα προβλήματα. Η Σύνοδος της Κρήτης, έδειξε οτι η Ορθοδοξία, όχι μόνο δεν φοβάται το σήμερα, αλλά με βάση την παράδοση και την διδασκαλία μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους προσεγγίζοντας τον άνθρωπο, τον κουρασμένο, το απελπισμένο, τον μοναχικό, τον απόμακρο, τον ξένο με την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού.
Ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι θα ομολογήσει: Βεβαίως υπάρχει σημαντικός αριθμός δογμάτων τα οποία όλοι μας παραδεχόμαστε, υπάρχουν και ορισμένα άλλα πράγματα τα οποία άλλοι από εμάς τα αποδέχονται και άλλοι τα απορρίπτουν. Συγκρίνετε αυτό τον τρόπο σκέψεως με την Ορθοδοξία. Εκεί θα βρείτε μια πλήρη και ωραία εικόνα, η οποία προκαλεί ενιαίον σύνολον. Εάν αφαιρέσετε οποιοδήποτε στοιχείο, θα καταστρέψετε το όλον. Η Ορθοδοξία συνίσταται ακριβώς σε αυτήν την ολότητα, η οποία αγκαλιάζει το θείον και το ανθρώπινον.”
χρόνια πολλά.
Αρχιμ. Ιωακείμ Οικονομίκος.
Ιεροκήρυξ Ι. Μ. Κίτρους.
