Στην τελική ευθεία μπαίνει η δημιουργία της νέας συνοριακής διάβασης στην περιοχή του Λαιμού Πρεσπών, που θα συνδέει την Ελλάδα με τη Βόρεια Μακεδονία.
Ένα χρόνιο αίτημα των κατοίκων και των επιχειρηματιών της Φλώρινας έχει πλέον δρομολογηθεί, καθώς άρθηκαν και τα τελευταία εμπόδια που σχετίζονταν με το οδικό δίκτυο και τη χρηματοδότηση. Μετά την οριστική λύση για τη χάραξη της οδικής σύνδεσης περίπου 2,5 χλμ. από τον Λαιμό προς τη συνοριακή διάβαση, ζήτημα το οποίο συνάντησε πολλά εμπόδια, καθώς υπήρξαν αντιδράσεις από ιδιώτες, αλλά και περιβαλλοντικές οργανώσεις, εκδόθηκε και η σχετική πρόσκληση του υπουργείου Εσωτερικών για χρηματοδότηση ύψους 5,5 εκ. ευρώ με δυνητικό δικαιούχο την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Στο επόμενο διάστημα αναμένεται η οριστική ένταξη χρηματοδότησης στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (Ε.Π.Α.) και η έναρξη των διαδικασιών υλοποίησης των έργων.
Το έργο και τα χρονοδιαγράμματα
Η πρόταση για την υλοποίηση του έργου, το οποίο εντάσσεται στη συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας που υπεγράφη στις 08/03/2019, έχει δύο στάδια. Το πρώτο περιλαμβάνει την ωρίμανση των αναγκαίων μελετών που απαιτούνται για την υλοποίηση των παρεμβάσεων εκατέρωθεν της συνοριακής διάβασης με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα INTERREG IPA CBC «Greece – Republic of North Macedonia 2014 – 2020». Το σύνολο των μελετών του σταδίου αυτού μαζί με πρόσθετες εργασίες προετοιμασίας αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το τέλος Ιουλίου 2024.
Κατά την πρώτη αυτή φάση του έργου οι εταίροι που συμμετείχαν στην υποβολή του φακέλου για χρηματοδότηση στο Πρόγραμμα INTERREG ήταν από την ελληνική πλευρά η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, το υπουργείο Εσωτερικών/Τομέας Μακεδονίας–Θράκης και η ΑΝΚΟ Δυτικής Μακεδονίας Α.Ε. – ΑΟΤΑ, η οποία εκπόνησε το σύνολο των απαιτούμενων μελετών ωρίμανσης του έργου, ενώ από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας.
Στο δεύτερο στάδιο περιλαμβάνεται η κατασκευή των έργων εκατέρωθεν της συνοριακής διάβασης με χρηματοδότηση ως Στρατηγικό Έργο από το νέο διασυνοριακό πρόγραμμα INTERREG IPA CBC Programme «Greece – North Macedonia 2021 – 2027», το οποίο αναμένεται να προκηρυχθεί από την Ειδική Υπηρεσία INTERREG 2021-2027 εντός του 2024.
Το συνολικό έργο τόσο από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας όσο και από την πλευρά της Ελλάδας περιλαμβάνει την ανάπτυξη κτηριακών εγκαταστάσεων ελέγχου των διερχόμενων οχημάτων από τις αρμόδιες για τον σκοπό αυτό υπηρεσίες (Αστυνομία, Τελωνείο). Ειδικότερα στο ελληνικό τμήμα της συνοριακής διέλευσης θα υπάρχουν τόσο από την πλευρά εξόδου όσο και από την πλευρά εισόδου στην χώρα:
- Counders ελέγχου (4 για την Αστυνομία και 4 για το Τελωνείο)
- Κεντρικό διώροφο κτήριο, στο ισόγειο του οποίου θα λειτουργούν οι δύο προαναφερόμενες υπηρεσίες ελέγχου (αστυνομία και τελωνείο) και στον όροφο θα υπάρχουν χώροι για την διευκόλυνση της διαμονής των εργαζομένων (όταν αυτό απαιτείται από τις καιρικές συνθήκες ή τις συνθήκες λειτουργίας της συνοριακής διάβασης).
- Ισόγειο κτήριο κοινοχρήστων WC, χωροθετημένο ένα στην πλευρά εξόδου από την χώρα και ένα στην πλευρά εισόδου στην χώρα.
- Χώρος προσωρινής στάθμευσης των αυτοκινήτων πλησίον των κοινοχρήστων WC, τόσο στην πλευρά εισόδου όσο και στην πλευρά εξόδου από την χώρα
Σε παράλληλο χρόνο εκπονείται η μελέτη για την διασύνδεση της συνοριακής διάβασης με το υφιστάμενο οδικό δίκτυο του δήμου Πρεσπών.
Το σύνολο των παρεμβάσεων αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του χρονικού διαστήματος όπως αυτό ορίζεται από το προγραμματικό πλαίσιο χρηματοδότησης της περιόδου 2021-2027.
Πολλαπλά οφέλη
Πέρα από τη νέα συνοριακή διάβαση, με τη χρηματοδότηση των 5,5 εκ. ευρώ θα γίνει διαμόρφωση και αναβάθμιση του περιβάλλοντος χώρου των δύο υφιστάμενων μεθοριακών σταθμών της Φλώρινας, της Νίκης, που επίσης συνδέει τη χώρα με τη Βόρεια Μακεδονία και της Κρυσταλλοπηγής, που αποτελεί την πύλη εισόδου στην Αλβανία. Το σύνολο των έργων αυτών αναμένεται να έχει πολλαπλά περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη για την ευρύτερη περιοχή των Πρεσπών, της Φλώρινας και της Καστοριάς.
«Η νέα αυτή συνοριακή διάβαση, που είχε σταματήσει την περίοδο της επταετίας, είναι κάτι που ζητούσαμε, ώστε να έχουμε σύνδεση με τη Βόρεια Μακεδονία και την Οχρίδα, η οποία έχει περίπου 250.000 Βορειοευρωπαίους τουρίστες, ιδιαίτερα από Γερμανία, που θα μπορούν μέσα σε 15 λεπτά να έρχονται στην Πρέσπα. Επίσης, η αναβάθμιση των τελωνείων είναι σημαντική για μας, γιατί δημιουργεί προϋποθέσεις εμπορικές ίσως και διαμετακομιστικό κέντρο ή χερσαίο λιμένα ιδιαίτερα στην περιοχή της Φλώρινας της βιομηχανικής περιοχής προς τη Βόρεια Μακεδονία. Είναι δράσεις και ενέργειες που έχουν στόχο να επανεκκινήσουν την οικονομία, γιατί χωρίς οργανωμένα σύνορα χωρίς τουριστικό προϊόν, χωρίς δρόμους, διαμετακομιστικούς σταθμούς, είναι αδύνατον να υπάρχει ανάπτυξη και επενδύσεις», είπε στη Voria.gr ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φλώρινας, Σάββας Σαπαλίδης.
Ο πρόεδρος του επιμελητηρίου τόνισε πως κομβικής σημασίας είναι επίσης η σύνδεση με τον κάθετο άξονα της Εγνατίας Οδού, για την οποία ολοκληρώνεται η μελέτη, αλλά και η σιδηροδρομική σύνδεση της Φλώρινας, που σήμερα διακόπτεται στην περιοχή της Άρνισσας, λόγω προβλημάτων του δικτύου.
«Το να έχεις μία τρίτη πύλη εισόδου στα βόρεια της Ελλάδος είναι πολύ σημαντικό. Μπορεί να φέρει το τουριστικό προϊόν πιο κοντά και να προσελκύσει επενδύσεις. Επίσης, θα γίνει εξωραϊσμός του περιβάλλοντος χώρου στους άλλους δύο σταθμούς, όπου ειδικά τα ασφαλτικά είναι σε κακή κατάσταση και η εικόνα που παρουσιάζουν είναι λίγο ως πολύ απαράδεκτη για τα δεδομένα μιας ευρωπαϊκής χώρας. Εμείς στερούμαστε τα πάντα σε επίπεδο συνδέσεων κι όταν λέμε δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση πρέπει να το εννοούμε», σημείωσε από την πλευρά του ο αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας, Θανάσης Τάσκας, ο οποίος εξέφρασε την εκτίμηση ότι το έργο θα ολοκληρωθεί πιθανότατα στο τέλος του 2025.
