Του Γιάννη Κορομήλη
Το κρισιμότερο και βασανιστικότερο ερώτημα που ταλαιπωρεί τη μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων είναι: Πότε, επιτέλους και πώς θα απαλλαγούμε από τον εφιάλτη της εξαθλίωσης της αβεβαιότητας και της ανεργίας; Αν συνεκτιμήσει κανείς τα σημερινά δεδομένα- οικονομικά στοιχεία, κυβερνητικό, πολιτικό γενικά, προσωπικό διαθέσεις και επιδιώξεις των δανειστών μας, δύσκολη εθνική και διεθνής συγκυρία- θα οδηγηθεί στο συμπέρασμα πως θα απαλλαγούμε… κάποτε. Όμως αυτό το κάποτε μετριέται σε αρκετές δεκαετίες. Και πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να φτάσουμε σε χειρότερες, ακραίες καταστάσεις.
Μας προβληματίζει και συνάμα μας προσβάλλει το γεγονός ότι οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες που μπήκαν σε μνημόνια μετά από μας έχουν ήδη απαλλαγεί από αυτά και επέστρεψαν στον ομαλό πολιτικό βιο, ενώ εμείς όχι μόνο δεν βγήκαμε από την κρίση και τα «παρελκόμενα» της αλλά βουλιάζουμε συνεχώς και περισσότερο. Ας όψονται η ανικανότητα των πολιτικών μας, αλλά και οι «πατροπαράδοτες» διαχρονικές: διχόνοια και εγωπάθεια.
Πρόσφατα, από τους Δελφούς, ο γνωστός Σκοτσέζος Ακαδημαϊκός, καθηγητής σε αρκετά πανεπιστήμια και μεγάλη προσωπικότητα στο χώρο των οικονομικών Νιλ Φέργκιουσον, μας υπέδειξε τι πρέπει να κάνουμε για να βγούμε από το τέλμα. Συγκεκριμένα μίλησε για τις «έξι εφαρμογές της ευημερίας» και το παράδειγμα της Βρετανίας που θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε. Οι έξι αρχές της ευημερίας, πάνω στις οποίες εδράστηκε η οικονομική άνοδος της Δύσης και τα τελευταία χρόνια ακολουθούν και οι αναδυόμενες χώρες της Ανατολής ( παρά τις ελλείψεις τους) είναι οι εξής: Ανταγωνισμός, επιστημονική επανάσταση, δικαιώματα ιδιοκτησίας, σύγχρονη ιατρική, καταναλωτική κοινωνία, εργατικότητα.
Μ΄αυτές τις αρχές προόδευσαν οι χώρες της Δύσης και αναπτύσσονται γρήγορα οι χώρες της Ανατολής (Κίνα, Ινδία κυρίως). Υπάρχει καμία από αυτές τις αρχές στην οποία να διακρίνεται η χώρα μας; Μάλλον όχι. Κατά τα άλλα μιλούμε για … ανάπτυξη, για … έξοδο στις αγορές ( προπάντων πολλοί κυβερνητικοί παράγοντες) και άλλα ευχάριστα στα αυτιά πλην ανέφικτα παρόμοια.
Και με τις ιδεοληψίες των κυβερνώντων και τις κρατικίστικες παρωχημένες πολιτικές που ακολουθούν, ανάπτυξη και έξοδος από την κρίση μόνο όνειρα καλοκαιρινής νυχτός θυμίζουν.
Ο Νιλ Φέργκιουσον είπε επίσης ότι η Ελλάδα καλά θα κάνει να διδαχθεί από την βρετανική εμπειρία της δεκαετίας του 1970, οπότε ήταν υπό διάλυση. «Το 1979 είχε συσσωρευτεί τόσο εκνευρισμός και αηδία με την κατάσταση που ήταν εφικτό να γίνουν ριζοσπαστικές αλλαγές. Και έγιναν στη συνέχεια», τόνισε. Για να προσθέσει: «Όταν μια χώρα, όπως η Ελλάδα, χρειάζεται βαθιές θεσμικές αλλαγές, χρειάζεται να προηγηθεί μια κρίση ώστε να δημιουργηθεί, η πολιτική συναίνεση που απαιτείται ώστε να προωθηθούν οι βαθιές αυτές αλλαγές». Είπε επίσης: « Ο Κυριάκος Μητσοτάκη, τηρουμένων των αναλογιών, βρίσκεται σε παρόμοια θέση με τη Μαρ. Θάτσερ. Ήταν μειοψηφία μέσα στο κόμμα, όμως πέτυχε. Πέτυχε κυρίως να επιβάλλει την πειθαρχία μέσα στο κόμμα, της με το «απόλυτο όπλο», τη νίκη στις εκλογές. Το ίδιο μπορεί να κάνει κι ο Μητσοτάκης».
Αν δεχθούμε ως ορθές και απαραίτητες για την πρόοδο της χώρας μας τις απόψεις του Νιλ Φέργκιουσον τότε θα πρέπει α) να απομακρυνθεί το συντομότερο η σημερινή κυβέρνηση η οποία αντιμάχεται σαφώς τις «εφτά εφαρμογές της ευημερίας» και τις μεγάλες θεσμικές αλλαγές που η χώρα μας επειγόντως χρειάζεται. Κατά συνέπεια, αντικειμενικά, όχι μόνο δεν μπορεί να βγάλει την Ελλάδα από το τέλμα αλλά τη σπρώχνει (σκόπιμα ή όχι, άλλο θέμα) πιο βαθιά σ΄αυτό. β) Στο χώρο των δημοκρατικών και φιλοευρωπαϊκών κομμάτων πρέπει, ΤΩΡΑ ει δυνατόν, να προετοιμαστούν και να συμφωνηθούν προγραμματικές συγκλίσεις, ώστε τα κόμματα αυτά να κατέβουν στις επικείμενες εκλογές ως Μέτωπο κατά των αριστεροδεξιών εθνικολαικιστών των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Να κερδίσουν (και θα κερδίσουν σίγουρα) τις εκλογές και να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα βαθιών ριζοσπαστικών θεσμικών αλλαγών που θα επαναφέρουν τη χώρα στη δημοκρατική της πορεία ανάπτυξης και ανέλιξης.
Ας ξυπνήσουμε επιτέλους – κυρίως οι πολιτικοί μας- κι ας δούμε λίγο πιο πέρα από τη μύτη μας: Πώς οι άλλες χώρες βγήκαν από τα μνημόνια, πώς το Ισραήλ που τη δεκαετία του 1990 εξήγαγε (σαν και εμάς περίπου) μόνο πορτοκάλια και μέτριο τουριστικό προϊόν σήμερα έγινε «πρωταθλητής» σε ζητήματα νέων τεχνολογιών, πράσινης ανάπτυξης, έρευνας και καινοτομίας. Αφού αυτοί έγιναν μπορούμε σίγουρα κι εμείς. Αρκεί να ξυπνήσουν οι φιλοευρωπαϊκές (πραγματικά, όχι σκόπιμα στα λόγια) πολιτικοί μας.
