Ανακούφιση προκάλεσε το πακέτο μέτρων στήριξης που ανακοίνωσε η κυβέρνηση αναφορικά με τους φουσκωμένους λογαριασμούς ρεύματος που παραλαμβάνουν οι πολίτες τους τελευταίους μήνες.
Σε μία προσπάθεια να «αποφορτίσει» την κατάσταση που οδηγεί σε αδιέξοδο τους καταναλωτές, αλλά και να «διορθώσει» την αδικία, όπως είπε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η κυβέρνηση παρέκαμψε την ευρωπαϊκή κωλυσιεργία και προχώρησε σε άμεσες λύσεις που αναμένεται να δώσουν βαθιά ανάσα στους πολίτες.
Ο πρωθυπουργός επιχείρησε, επίσης, να αποδυναμώσει την έντονη κριτική που δέχεται όλο το τελευταίο διάστημα από την αντιπολίτευση, ανακοινώνοντας το νέο εθνικό σχέδιο, 4 σημείων, για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Παρ’ ότι αναμένεται η εξειδίκευσή τους από τους συναρμόδιους υπουργούς το πρωί της Παρασκευής (08:30), τα μέτρα εκτιμάται ότι είναι σημαντικά υψηλότερου κόστους από τα 2,5 δις ευρώ που είχε αφήσει η κυβέρνηση να εννοηθεί ότι θα κοστίζουν, καθώς η έκπληξη στις χθεσινές ανακοινώσεις αφορούσε όχι μόνο την αναδρομικότητα, αλλά κυρίως το εξάμηνο βάθος αυτής.
Αποζημίωση 600 ευρώ: Επιστρέφουν στους λογαριασμούς οι επιβαρύνσεις
«Η πολιτεία επιστρέφει στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας το 60% όλων των πρόσθετων επιβαρύνσεων που έχει υποστεί, αναδρομικά από τον Δεκέμβριο έως και τον Μάιο. Το όριο της έκτακτης αυτής αποζημίωσης θα είναι τα 600 ευρώ και θα αφορά όλους τους συμπολίτες μας με ετήσιο εισόδημα έως και 45.000 ευρώ. Ταυτόχρονα, για τον Μάιο και τον Ιούνιο θα καλύπτεται κατά 50% η όποια αύξηση στην κατανάλωση και πέραν των 300 KWh. Ενώ, επιπλέον, η νέα έκπτωση θα αφορά και τις μη κύριες κατοικίες, και μάλιστα για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης» ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για το ζήτημα των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ως πρόσθετη επιβάρυνση, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, θεωρείται η κατανάλωση πάνω από τις 300 kWh που δεν καλυπτόταν έως σήμερα από επιδότηση.
Επίσης, ο πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι οι επιχειρήσεις παραγωγής ρεύματος θα κληθούν να καταβάλουν το δικό τους μέρισμα αλληλεγγύης στην κοινωνία, που δοκιμάζεται από την ακρίβεια. «Με βάση, λοιπόν, το τελικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που αναμένεται τις αμέσως επόμενες μέρες, τα πρόσθετα συγκυριακά έσοδά τους θα φορολογηθούν με ένα ειδικό τέλος ύψους 90%» είπε.
Τέλος η ρήτρα αναπροσαρμογής
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός γνωστοποίησε την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής. Συγκεκριμένα, ανακοίνωσε τον μηχανισμό με τον οποίο η κυβέρνηση θα καταργήσει έμμεσα και προσωρινά τη «ρήτρα αναπροσαρμογής» στους λογαριασμούς ρεύματος.
Σε μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοίνωσε τον τρόπο με τον οποίο θα καταργηθεί προσωρινά και έμμεσα η ρήτρα αναπροσαρμογής που έχει οδηγήσει σε «φουσκωμένους» λογαριασμούς ρεύματος ενώ έχουν ήδη γίνει νομικές κινήσεις για την κατάργησή του. Από τον Ιούλιο λοιπόν, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις Μητσοτάκη, οι διεθνείς αυξήσεις του φυσικού αερίου αποσυνδέονται από τους λογαριασμούς ρεύματος της χώρας.
Η διάρκεια αυτού του σχήματος θα έχει ορίζοντα έως και ένα χρόνο.
Με μια διπλή κρατική παρέμβαση, τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγορά ενέργειας, μπαίνει στην ουσία ένα έμμεσο πλαφόν. Σταθεροποιούνται οι τιμές που φτάνουν στους καταναλωτές και σύμφωνα με την κυβέρνηση «κόβονται μαχαίρι τα υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας».
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, η συγκεκριμένη παρέμβαση είναι τεκμηριωμένη και κοστολογημένη, ενώ δεν δημιουργεί προβλήματα ανταγωνισμού «που θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν νομικά τα θετικά αποτελέσματά της για τους καταναλωτές».
Τα 4 μέτρα στήριξης
Αναλυτικά, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι: «Πρώτον, η πολιτεία επιστρέφει στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας το 60% όλων των πρόσθετων επιβαρύνσεων που έχει υποστεί, αναδρομικά από τον Δεκέμβριο έως και τον Μάιο. Το όριο της έκτακτης αυτής αποζημίωσης θα είναι τα 600 ευρώ και θα αφορά όλους τους συμπολίτες μας με ετήσιο εισόδημα έως και 45.000 ευρώ.
Ταυτόχρονα, για τον Μάιο και τον Ιούνιο θα καλύπτεται κατά 50% η όποια αύξηση στην κατανάλωση και πέραν των 300 KWh. Ενώ, επιπλέον, η νέα έκπτωση θα αφορά και τις μη κύριες κατοικίες, και μάλιστα για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης.
Δεύτερον, όπως έχω δηλώσει, οι επιχειρήσεις παραγωγής ρεύματος θα κληθούν να καταβάλουν το δικό τους μέρισμα αλληλεγγύης στην κοινωνία, που δοκιμάζεται από την ακρίβεια. Με βάση, λοιπόν, το τελικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που αναμένεται τις αμέσως επόμενες μέρες, τα πρόσθετα συγκυριακά έσοδά τους θα φορολογηθούν με ένα ειδικό τέλος ύψους 90%.
Πρόκειται, άλλωστε, για ποσά τα οποία θα διατεθούν για να ανακουφίσουν ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Γιατί είναι ώρες δράσης της πολιτείας αλλά και ώρες ευθύνης όλων μας.
Τρίτον, ανεξάρτητα από τις ευρωπαϊκές αποφάσεις, η ελληνική κυβέρνηση, με δική της πρωτοβουλία, δρομολογεί από τον Ιούλιο ένα σύστημα που αποσυνδέει τις διεθνείς αυξήσεις του φυσικού αερίου από τους λογαριασμούς ρεύματος στη χώρα. Η διάρκεια αυτού του σχήματος θα έχει ορίζοντα έως και ένα χρόνο. Με απλά λόγια, και με μία διπλή κρατική παρέμβαση τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγορά ενέργειας, θέτουμε ένα έμμεσο πλαφόν. Και, ταυτόχρονα, σταθεροποιούμε τις τιμές που φτάνουν στον καταναλωτή. Αναστέλλεται έτσι ουσιαστικά η ρήτρα αναπροσαρμογής. Και «κόβονται μαχαίρι» τα υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας.
Η πρωτοβουλία είναι δίκαιη, τεκμηριωμένη και κοστολογημένη. Και, το κυριότερο, δεν δημιουργεί προβλήματα ανταγωνισμού που θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν νομικά τα θετικά αποτελέσματά της για τους καταναλωτές.
Τέλος, μετατρέπουμε την εξοικονόμηση ενέργειας σε «ασπίδα» κάθε πολίτη και κάθε επιχείρησης απέναντι στους εκβιασμούς όσων ποντάρουν στην άσκοπη σπατάλη της. Τις επόμενες εβδομάδες ξεκινά το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – αλλάζω συσκευή», που πριμοδοτεί γενναία την απόσυρση των παλιών, ενεργοβόρων κλιματιστικών και ψυγείων. Ενώ το φθινόπωρο, παράλληλα με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» των κατοικιών, δρομολογείται και το «Εξοικονομώ για Επιχειρήσεις». Ένα σχέδιο που θα επιτρέπει, μεταξύ άλλων, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων στις στέγες των κτηρίων τους.
Η φθηνότερη ενέργεια όμως είναι αυτή που δεν καταναλώνεται ποτέ. Συνεπώς, μικρές αλλαγές στις συνήθειες μας, όπως μικρές αλλαγές στις ρυθμίσεις των κλιματιστικών μας, θα φέρουν αμέσως και χαμηλότερους λογαριασμούς. Ετσι βοηθούμε και το περιβάλλον αλλά και το πορτοφόλι μας».
Παραδείγματα
Εάν κάποιος έχει ετήσιο εισόδημα έως και 45.000 ευρώ και είναι ιδιοκτήτης ή ενοικιαστής πρώτης κατοικίας, τότε θα λάβει το 60% όλων των πρόσθετων επιβαρύνσεων που έχει υποστεί, αναδρομικά από το Δεκέμβριο 2021 έως και τον Μάιο 2022.
Για ένα τετραμελές νοικοκυριό που διαμένει σε διαμέρισμα 95 τ.μ. είχε πρόσθετη επιβάρυνση 60 ευρώ το μήνα στο λογαριασμό ρεύματος, η Πολιτεία έρχεται να καλύψει το 60% της επιβάρυνσης, ήτοι τα 36 ευρώ. Αυτό σημαίνει πως για όλο το διάστημα κατανάλωσης από το Δεκέμβριο 2021 έως το Μάιο 2022, στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή, στο όνομα του οποίου εκδίδεται ο λογαριασμός, θα πιστωθούν 216 ευρώ (36×6).
Το όριο της έκτακτης αυτής αποζημίωσης θα είναι τα 600 ευρώ και θα αφορά σε όλους όσους έχουν ατομικό ετήσιο εισόδημα έως και 45.000 ευρώ.
Έτσι, εάν ένα νοικοκυριό που διαμένει σε μεζονέτα είχε το διάστημα από το Δεκέμβριο 2021 έως και τον Μάιο 2022 πρόσθετη επιβάρυνση 220 ευρώ το μήνα στο λογαριασμό ρεύματος, δεν θα αποζημιωθεί για τα 792 ευρώ, που είναι το 60% της συνολικής επιβάρυνσης του για το εν λόγω διάστημα, αλλά θα λάβει τα 600 ευρώ που είναι το πλαφόν που έθεσε η κυβέρνηση.
Για να γίνει ακόμη πιο ευδιάκριτο, η κυβέρνηση έθεσε ως «οροφή» για την αποζημίωση που θα δώσει τα 165,5 ευρώ πρόσθετης μηνιαίας επιβάρυνσης για κάθε λογαριασμό ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας. Στο επίπεδο αυτό, το 60% της καλυπτόμενης επιβάρυνσης διαμορφώνεται στα 100 ευρώ τον μήνα, ήτοι η εξαμηνιαία αποζημίωση φτάνει στο πλαφόν των 600 ευρώ. Οι μεγάλοι χαμένοι του κρατικού σχήματος αποζημίωσης είναι όσοι έχουν ατομικό εισόδημα που ξεπερνάει τις 45.000 ευρώ.
Πώς και πότε θα καταβληθεί το επίδομα ενέργειας
Με εισοδηματικά κριτήρια και με αυτόματες διαδικασίες, σύμφωνα με το OPEN, θα δοθεί το αναδρομικό επίδομα ενέργειας στα νοικοκυριά που θα αποσβέσει μέρος των επιβαρύνσεων που έχουν υποστεί από τις ανατιμήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρονικού ρεύματος από τον Δεκέμβριο έως τον Μάιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επίδομα θα είναι κλιμακωτό ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και αντιστρόφως ανάλογο δηλαδή όσο πιο χαμηλό είναι το εισόδημα τόσο υψηλότερο θα είναι το ποσό της ενίσχυσης. Παράλληλα ένα από τα κριτήρια θα είναι η σύνθεση του νοικοκυριού δηλαδή θα λαμβάνονται υπόψη και ο αριθμός των μελών του.
Αρμόδιοι παράγοντες επισημαίνουν ότι ο προσδιορισμός του εισοδήματος θα γίνεται αυτόματα από τις φορολογικές αρχές με βάση τις δηλώσεις στο Taxisnet και αφήνουν να εννοηθεί ότι η βάση υπολογισμού θα είναι τα περυσινά εισοδήματα. Σχετικά με την καταβολή του επιδόματος διευκρινίζουν ότι για όσους πληρούν τα κριτήρια το ποσό θα πιστωθεί στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Για το χρόνο πληρωμής το επικρατέστερο σενάριο είναι η καταβολή του επιδόματος να γίνει έως τις αρχές Ιουνίου.
