Κατά τη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης, το καλώδιο Κρήτης-Κύπρου, Great Sea Interconnector δεν αντιμετωπίζει κανένα θέμα οικονομικής σκοπιμότητας, από πλευράς ωφελειών που παρέχει, προπαντός στους Κυπρίους καταναλωτές, ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, ενόψει της αυριανής συνάντησης στη Λευκωσία υπό τον Κύπριο πρόεδρο, η οποία αναμένεται να κρίνει εν πολλοίς το αν τελικά θα υλοποιηθεί το μεγάλο έργο ύψους 2 δισ. ευρώ, μετά το βραχυκύκλωμα των προηγούμενων ημερών.
Όπως εξήγησε, με βάση τα στοιχεία της μελέτης και του μοντέλου του ΑΔΜΗΕ και τα δημόσια διαθέσιμα στοιχεία για τη λειτουργία των δύο αγορών, οι διαφορές τιμών μεταξύ Ελλάδας Κύπρου είναι τόσο μεγάλες (ακριβότερη κατά 72 ευρώ η κυπριακή αγορά από την ελληνική το 2024), που σε όλα τα πιθανώς ρεαλιστικά σενάρια το καλώδιο έχει σημαντικά κέρδη από πλευράς Κυπρίων καταναλωτών.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει οικονομική βιωσιμότητα του έργου από πλευράς ρυθμιστικού πλαισίου (να μπορεί, δηλαδή, να κάνει το έργο ο κατασκευαστής, ο ΑΔΜΗΕ, που ανήκει κατά 51% στον Έλληνα φορολογούμενο χωρίς να έχει ζημία, κάτι που δεν επιτρέπεται και νομικά).
Η οικονομική βιωσιμότητα δεν έχει επιτευχθεί αν και αποτελεί υποχρέωση των ρυθμιστικών αρχών με βάση τους σχετικούς ευρωπαϊκούς κανονισμούς, προπαντός μετά από την απόφαση της ΡΑΕΚ τον περασμένο Ιούλιο και παρά το γεγονός ότι παρήλθαν οι σχετικές συμβατικές προθεσμίες με τον κατασκευαστή του καλωδίου.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την ανακοίνωση της κυπριακής κυβέρνησης, «στη σύσκεψη της επόμενης Τρίτης αναμένεται να συμμετάσχουν οι υπουργοί Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Οικονομικών και υφυπουργός παρά τω Προέδρω εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο υπουργός Ενέργειας εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), της εταιρείας Nexans και η Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Στο στούντιο του ΟΤ
Αναφερόμενος στη συνάντηση αυτή ο κ. Σκυλακάκης, από το στούντιο του ΟΤ, υπογράμμισε την σπουδαιότητα των συζητήσεων, τονίζοντας ωστόσο ότι τα πράγματα «σε αυτό το θέμα δεν έγιναν, όπως τα περιμέναμε» Ερωτηθείς αν υπάρχει κάποιος κίνδυνος να μην γίνει τελικά το έργο, αρνήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ανέφερε πάντως, ότι από πλευράς διεθνούς δικαίου δεν υπάρχει πρόβλημα, «έτσι όπως είναι το συγκεκριμένο έργο, το οποίο έχει τη στήριξη της ΕΕ αλλά και της Κύπρου».
Πρωτοβουλία για τις τιμές
Ο κ. Σκυλακάκης μιλώντας σήμερα σε ραδιοφωνικό σταθμό αναφέρθηκε επίσης στην κοινή πρωτοβουλία κινητοποίησης της Ευρώπης που αναλαμβάνει η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Βουλγαρία για την αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας.
Ειδικότερα, σε ερώτημα αναφορικά με το κόστος της ενέργειας για τον καταναλωτή σημείωσε πως σε πρώτη φάση η κυβέρνηση παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά. Παράλληλα, λαμβάνεται μία κοινή πρωτοβουλία από τους Υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, με σκοπό τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού παρέμβασης, κάθε φορά που θα καταγράφονται ακραίες τιμές, που οφείλονται στην αποκοπή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή, ενεργειακή αγορά.
«Συμβαίνει το εξής παράδοξο: Δεν επαρκούν οι διασυνδέσεις, ώστε να μεταφέρεται ρεύμα από την Κεντρική Ευρωπαϊκή αγορά στην Νοτιοανατολική. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε ακραίες τιμές κάποιες ημέρες, οι οποίες δεν μπορεί να γίνονται αποδεκτές κατά τη γνώμη μας και είναι προβληματική -στην ειδική αυτή περίπτωση- και η λειτουργία του λεγόμενου target model» υπογράμμισε ο κ. Σκυλακάκης.
Όπως εξήγησε ο Υπουργός: «ενώ το πρόβλημα είναι ότι δημιουργείται ένα “ενεργειακό νησί” στην περιοχή -δηλαδή δεν υπάρχουν αρκετές διασυνδέσεις, το “σήμα” της αγοράς είναι να παίρνουν πιο πολλά χρήματα οι παραγωγοί. Δεν έχει νόημα να δίνουμε χρήματα στους παραγωγούς, όταν χρειάζονται επενδύσεις διασυνδέσεων (καλώδια) που θα έπρεπε να κάνουν οι διαχειριστές των δικτύων. Πόσο μάλλον όταν οι διαχειριστές παίρνουν τα λεφτά των επενδύσεων από τους ίδιους τους καταναλωτές. Αυτό είναι ένα θεμελιώδες επιχείρημα. Και έχουμε μία καλή αιτιολόγηση, για να επιδιώξουμε μία μόνιμη λύση, ένα σωστό εργαλείο, σε αυτά τα ενδημικά φαινόμενα. Ασχέτως από αυτή την πρωτοβουλία, η κυβέρνηση όποτε χρειάζεται παρεμβαίνει και αυτό το έχουμε αποδείξει, επανειλημμένως, κατά το παρελθόν».
Σημειώνεται πως ο Έλληνας Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας συζήτησε το θέμα και με τον Ομοσπονδιακό Υπουργό Οικονομικών Υποθέσεων και Δράσης για το Κλίμα της Γερμανίας, Dr Robert Habeck, στο περιθώριο των εκδηλώσεων της 88ης ΔΕΘ.
Λειψυδρία
Αναφερόμενος στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας, ο κ. Σκυλακάκης δήλωσε πως την Τετάρτη (11/9) θα παρουσιαστεί το σύνολο των μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση γι’ αυτό τον σκοπό. Επισήμανε πως υπάρχουν περιοχές που είναι σε άμεση πίεση, όπως τα νησιά του Αιγαίου και προπαντός οι Κυκλάδες, περιοχές της Ανατολικής Πελοποννήσου, της Κρήτης κ.λπ., αλλά και περιοχές, όπως η Αττική, για την οποία θα παρουσιαστεί το μακροχρόνιο σχέδιο, προκειμένου να μην την απειλήσει η λειψυδρία. Το σχέδιο, όπως είπε ο Υπουργός, περιλαμβάνει την υλοποίηση των αναγκαίων ενεργειών, με μεγάλη ταχύτητα.
Πηγή: ΟΤ
