Αλυσιδωτές αντιδράσεις αναμένεται να φέρει η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής που ανακοίνωσε, στη σύνοδο κορυφής της Cop28, μια σημαντική μείωση των εκπομπών μεθανίου που αναμένεται να οδηγήσει στον περιορισμό του «υπερ-ρυπογόνου» αερίου που ευθύνεται για την επιτάχυνση της κλιματικής κρίσης.
Οι ΗΠΑ, εκμεταλλευόμενες τη διάσκεψη για το κλίμα, η οποία τελεί υπό τη σφραγίδα του ΟΗΕ και διεξάγεται στο Ντουμπάι, παρουσίασαν νέα μέτρα που θα μειώσουν (μέχρι το 2038) τις εκπομπές μεθανίου -από την βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου- κατά 80% σε σχέση με τα επίπεδα προ των μέτρων.
Το μεθάνιο είναι 80 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα και παίζει μεγάλο ρόλο στη θέρμανση της Γης.
Ο σχεδιασμός μπαίνει στο επίκεντρο μιας σειράς δράσεων των χωρών που συμμετέχουν στη Cop28 για τον περιορισμό του μεθανίου το οποίο έχει μεν πολύ μικρότερη διάρκεια ζωής στην ατμόσφαιρα από ό,τι το διοξείδιο του άνθρακα όμως είναι έως και 80 φορές πιο ισχυρό στη θέρμανση της Γης.
Το μεθάνιο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι υπεύθυνο για το ένα τρίτο περίπου της αύξησης της θερμοκρασίας που ήδη υφίσταται ο πλανήτης με τις ΗΠΑ να είναι ένας από τους μεγαλύτερους «ρυπαντές» παγκοσμίως.
Τι αποκαλύπτουν οι αριθμοί
«Η μείωση στις εκπομπές μεθανίου είναι από τις πιο κρίσιμες ενέργειες που μπορούν να λάβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες βραχυπρόθεσμα για να επιβραδύνουν το ρυθμό της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Michael Regan, διαχειριστής της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ.
Ο Regan δήλωσε ότι τα νέα μέτρα θα μειώσουν, ισοδύναμα, 1,5 δισ. μετρικών τόνων διοξειδίου του άνθρακα δηλαδή, σχεδόν την ποσότητα ρύπανσης που εκπέμπεται από ολόκληρο τον τομέα της ενέργειας των ΗΠΑ ή από 28 εκατ. αυτοκίνητα που κινούνται με ορυκτά καύσιμα, μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.
Τα μέτρα θα απαιτήσουν από τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου να καλύψουν τις διαρροές από τις εγκαταστάσεις τους, να εξαλείψουν τη συνήθη καύση αερίου από τα πηγάδια εξόρυξης και να παρακολουθούν καλύτερα το μεθάνιο που διαφεύγει στην ατμόσφαιρα.
«Ο αντίκτυπος αυτού του ιστορικού μέτρου δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί», δήλωσε ο Regan.
Η δράση για το μεθάνιο
Χώρες, επιχειρήσεις και δωρητές συγκέντρωσαν 1 δισ. δολάρια για να συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών μεθανίου σε όλο τον κόσμο, όπως αποκαλύφθηκε από την ενημέρωση στη Cop28. Η Αγκόλα, η Κένυα, η Ρουμανία, το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν προσχώρησαν στην παγκόσμια δέσμευση για τη μείωση του μεθανίου, μια πρωτοβουλία που εμπνεύστηκαν οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Σκωτία στη Cop26 με στόχο τη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% έως το 2030.
Ο John Kerry, πρώην υπουργός Εξωτερικών και απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα, δήλωσε ότι «οι χώρες έχουν μέχρι τώρα παραμελήσει το μεθάνιο και άλλους κλιματικούς ρύπους για να επικεντρωθούν στο διοξείδιο του άνθρακα. Η δράση για το μεθάνιο θα είναι ο «ευκολότερος, γρηγορότερος, ταχύτερος και φθηνότερος τρόπος για να αρχίσουμε να έχουμε οφέλη έναντι της υπερθέρμανσης».
Μεγάλη συμφωνία για τις ΑΠΕ
Άλλες σημαντικές εξελίξεις κατά την τρίτη ημέρα της Cop28 περιλαμβάνουν την ένταξη των ΗΠΑ σε μια ομάδα χωρών που έχουν υποσχεθεί να μην κατασκευάσουν νέα εργοστάσια άνθρακα και την Κολομβία να γίνεται η 10η χώρα και μία από τις μοναδικές πετρελαιοπαραγωγούς, που προσχώρησε σε μια συνθήκη μη διάδοσης ορυκτών καυσίμων.
Στο μεταξύ, περίπου 117 κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να τριπλασιάσουν την παγκόσμια ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030 στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα (COP28).
Η δέσμευση ήταν μεταξύ μιας σειράς ανακοινώσεων που έκανε σήμερα η COP28 και είχαν στόχο την απανθρακοποίηση του ενεργειακού τομέα – πηγή περίπου των τριών τέταρτων των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου – και η οποία περιελάμβανε επέκταση της πυρηνικής ενέργειας, μείωση των εκπομπών μεθανίου και περιορισμό της ιδιωτικής χρηματοδότησης για την ενέργεια από άνθρακα.
Με επικεφαλής την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η δέσμευση ανέφερε επίσης ότι ο τριπλασιασμός της ανανεώσιμης ενέργειας θα βοηθήσει στην απομάκρυνση των ορυκτών καυσίμων που εκπέμπουν CO2 από το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα έως το 2050 το αργότερο.
Υποστηρικτές ήταν η Βραζιλία, η Νιγηρία, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, ο Καναδάς, η Χιλή και τα Μπαρμπέιντος.
Να σημειώσουμε πως ενώ η Κίνα και η Ινδία έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι θα υποστηρίξουν τον τριπλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030, καμία δεν υποστήριξε τη συνολική δέσμευση- η οποία συνδυάζει την αύξηση της καθαρής ενέργειας με τη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων.
Οι υποστηρικτές, συμπεριλαμβανομένων της ΕΕ και των ΗΑΕ, θέλουν η υπόσχεση για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να περιλαμβάνεται στην τελική απόφαση της συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, ώστε να γίνει παγκόσμιος στόχος. Αυτό θα απαιτούσε συναίνεση μεταξύ των σχεδόν 200 χωρών που είναι παρούσες.
