Πάρτι σε κλαμπ μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Παρακολούθηση ταινιών στον κινηματογράφο ο ένας δίπλα στον άλλο. Περπάτημα χωρίς μάσκες σε δημόσιους χώρους – ειδικά στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Βήμα-βήμα, πολλές χώρες χαλαρώνουν τους περιορισμούς τους για τον κορονοϊό εν μέσω ελπίδων ότι το κύμα της Όμικρον μπορεί να έχει περάσει το απόγειό του.
Οι πρώιμες κινήσεις χαλάρωσης των προληπτικών μέτρων, με βάση τη μείωση ή την ισοπέδωση του αριθμού των κρουσμάτων τις τελευταίες ημέρες, αντιπροσωπεύουν αυτό που θα μπορούσε να είναι ένα ακόμη σημείο καμπής σε μια πανδημία σχεδόν δύο ετών που είναι γεμάτη από τέτοια σημεία.
Η εξαιρετικά μεταδοτική Όμικρον έχει προκαλέσει περισσότερα κρούσματα παγκοσμίως τις τελευταίες 10 εβδομάδες – 90 εκατομμύρια – από ό,τι όλο το 2020, το πρώτο έτος της πανδημίας.
Ωστόσο, αυτή την εβδομάδα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είπε ότι ορισμένες χώρες μπορούν τώρα να εξετάσουν προσεκτικά τη χαλάρωση των μέτρων εφόσον έχουν υψηλά ποσοστά ανοσίας, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψής τους είναι ισχυρά και οι επιδημιολογικές τάσεις πηγαίνουν προς τη σωστή κατεύθυνση.
Τα νέα κρούσματα παγκοσμίως για την εβδομάδα 24-30 Ιανουαρίου ήταν παρόμοια με τα επίπεδα της προηγούμενης εβδομάδας, αν και ο αριθμός των νέων θανάτων αυξήθηκε κατά 9% σε περισσότερους από 59.000, αντανακλώντας τη συνήθη καθυστέρηση μεταξύ μόλυνσης και θανάτου.
Οι πιο έντονες άρσεις στους περιορισμούς καταγράφονται στην Ευρώπη – το επίκεντρο της πανδημίας στον κόσμο για πολλούς μήνες – και στη Νότια Αφρική, όπου πρωτοεντοπίστηκε η Όμικρον, όπως και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, όπως και στη Νότια Αφρική αρχικά, τα κρούσματα εκτοξεύθηκαν στα ύψη στην αρχή, αλλά τώρα μειώνονται γρήγορα.
Στις Η.Π.Α., η πόλη του Ντένβερ ανακοίνωσε τα σχέδιά της να τερματίσει την υποχρεωτική χρήση μάσκας σε επιχειρήσεις και δημόσιους χώρους, διατηρώντας τη στα σχολεία και στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Στη Νέα Υόρκη εξετάζεται μια παρόμοια απόφαση, μιας και τα κρούσματα έχουν πέσει κατακόρυφα.
Η Αγγλία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ολλανδία και αρκετές σκανδιναβικές χώρες έχουν λάβει μέτρα για να τερματίσουν ή να χαλαρώσουν τους περιορισμούς τους. Σε ορισμένα μέρη, όπως η Νορβηγία και η Δανία, η χαλάρωση έρχεται παρόλο που ο αριθμός των κρουσμάτων εξακολουθεί να κυμαίνεται κοντά σε επίπεδα ρεκόρ. Ορισμένες κυβερνήσεις ουσιαστικά ποντάρουν ότι η πανδημία υποχωρεί.
«Να είστε βέβαιοι ότι οι χειρότερες μέρες είναι πίσω μας», δήλωσε ο υπουργός Υγείας της Τουρκίας, Φαχρετίν Κότζα της, όπου ο αριθμός των ημερήσιων μολύνσεων ξεπέρασε τις 100.000 την Τετάρτη, το υψηλότερο ρεκόρ στη γειτονική χώρα.
Την περασμένη εβδομάδα, η Αγγλία τερμάτισε σχεδόν όλους τους εσωτερικούς περιορισμούς. Δεν απαιτούνται μάσκες σε δημόσιους χώρους, δεν χρειάζονται πλέον πιστοποιητικά εμβολιασμού για την είσοδο σε δημόσιες εγκαταστάσεις και η εντολή τηλεργασίας έχει επίσης αρθεί.
Την Τρίτη, η Νορβηγία ήρε την απαγόρευσή της στο σερβίρισμα αλκοόλ μετά τις 23:00 και το ανώτατο όριο στις ιδιωτικές συγκεντρώσεις μέχρι 10 άτομα. Οι άνθρωποι μπορούν να κάθονται πλάι-πλάι σε εκδηλώσεις και τα αθλητικά γεγονότα μπορούν να πραγματοποιούνται όπως πριν από την πανδημία.
«Τώρα είναι ώρα να πάρουμε πίσω τις ζωές μας», δήλωσε την υπουργός Υγείας της χώρας, Ινγκβιλντ Κιερκόλ. «Απόψε, καταργούμε τα περισσότερα μέτρα, ώστε να είμαστε πιο κοντά στο να ζήσουμε μια κανονική ζωή» ανακοίνωσε.
Στην πρωτεύουσα της Δανίας, η οποία την Τρίτη έγινε η πρώτη μεταξύ των μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που κατήργησε τους περιορισμούς, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούσαν να φορούν μάσκες στους δρόμους και στα καταστήματα μια μέρα μετά.
«Εξακολουθώ να φοράω μάσκα γιατί θέλω να προστατεύσω τον εαυτό μου και άλλους, των οποίων η υγεία δεν είναι τόσο καλή ή που έχουν προβλήματα υγείας», είπε ο συνταξιούχος Κιελτν Ράσμουσεν, 86 ετών, στην Κοπεγχάγη. «Έχω πολλά θέματα υγείας και έτσι για μένα είναι επίσης ένας καλός τρόπος να λέω στους άλλους: ″Κρατήστε αποστάσεις″».
Και στην Ελλάδα, άλλωστε, πρόσφατα ανακοινώθηκε μια πρώτη χαλάρωση, με απελευθέρωση του ωραρίου και την επαναφορά της μουσικής στην εστίαση.
Περισσότερα από 370 εκατομμύρια κρούσματα και πάνω από 5,6 εκατομμύρια θάνατοι που συνδέονται με τον COVID-19 έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας παγκοσμίως.
Η χαλάρωση των μέτρων, που αυστηροποιήθηκαν ξανά λόγω της Όμικρον, σε πολλά μέρη δημιούργησε ελπίδες ότι η επιδημία πρόκειται να εισέλθει σε μια νέα φάση, στην οποία ο ιός θα γίνει, όπως η γρίπη, μια επίμονη αλλά γενικά διαχειρίσιμη απειλή με την οποία μπορούν να ζήσουν οι άνθρωποι.
Ενώ η Ομικρον έχει αποδειχθεί ότι είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσει σοβαρή νόσηση σε σχέση την παραλλαγή δέλτα, οι ειδικοί προειδοποιούν να μην την υποτιμήσουμε ή να έχουν στην άκρη του μυαλού τους το ενδεχόμενο εμφάνμισης νέων πιο επικίνδυνων παραλλαγών και μεταλλάξεων.
«Ανησυχούμε ότι σε ορισμένες χώρες έχει επικρατήσει το αφήγημα ότι λόγω των εμβολίων – και λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας και της χαμηλότερης σοβαρότητας της Ομικρον – η πρόληψη δεν είναι πλέον απαραίτητη», δήλωσε την Τρίτη ο επικεφαλής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσσους.
Ο επικεφαλής έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ, Δρ. Μάικλ Ράιαν, προειδοποίησε ότι η πολιτική πίεση θα μπορούσε να οδηγήσει ορισμένες χώρες σε πρόωρο άνοιγμα – και «αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα άσκοπη μετάδοση, περιττές σοβαρές ασθένειες και περιττούς θανάτους».
Οπως σε όλη την πανδημία, πολλές χώρες ακολουθούν τον δικό τους δρόμο: η Ιταλία έχει αυστηροποιήσει τις απαιτήσεις της για τα πιστοποιητικά Covid. Από τη Δευτέρα, άρχισε να απαιτεί τουλάχιστον ένα αρνητικό τεστ εντός 48 ωρών για την είσοδο σε τράπεζες και ταχυδρομεία και όποιος άνω των 50 ετών δεν έχει εμβολιαστεί κινδυνεύει με πρόστιμο 100 ευρώ.
Η Αυστρία, η οποία ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που επέβαλε υποχρεωτικό εμβολιασμό, σχεδιάζει να χαλαρώσει τους περιορισμούς αυτόν τον μήνα. Η χώρα μας έχει επιβάλλει πρόστιμα για τα άτομα 60 ετών και άνω που αρνούνται να εμβολιαστούν.
Στη Γερμανία, όπου οι λοιμώξεις εξακολουθούν να σημειώνουν καθημερινά ρεκόρ, οι περιορισμοί στις ιδιωτικές συγκεντρώσεις και οι απαιτήσεις επίδειξης αποδεικτικών εμβολιασμού ή νόσησης για την είσοδο σε «μη απαραίτητα» καταστήματα παραμένουν σε ισχύ.
Αλλες ήπειροι είναι ακόμη πιο προσεκτικές. Μερικά από τα υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στον κόσμο έχει η Ασία και οι ηγέτες της επιμένουν σε σκληρά μέτρα περιορισμού ή προσανατολίζονται ακόμη και σε περαιτέρω αυστηροποίησή τους για την ώρα.
Η απομακρυσμένη νησιωτική χώρα του Ειρηνικού, Τόνγκα, μπήκε σε lockdown την Τετάρτη, αφού εντόπισε κρούσματα σε δύο λιμενικούς, που συμμετείχαν στη διανομή βοήθειας στον απόηχο της καταστροφικής ηφαιστειακής έκρηξης και του τσουνάμι που ακολούθησε. Η χώρα μέχρι τώρα ήταν απαλλαγμένη από τον ιό.
Λίγες μέρες πριν από τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, η Κίνα εμμένει στην πολιτική της για μηδενική COVID-19. Επιβάλλει αυστηρά lockdown και καραντίνες γρήγορα όταν εντοπίζονται κρούσματα, διατηρεί την υποχρεωτική χρήση μάσκας στα μέσα μαζικής μεταφοράς και απαιτεί από τους ανθρώπους να δείχνουν «πράσινη» κατάσταση σε μια εφαρμογή υγείας για να εισέλθουν στα περισσότερα εστιατόρια και καταστήματα.
Η Νότια Αφρική ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι βγήκε από το τέταρτο κύμα, λέγοντας ότι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η ανοσία έχει φτάσει από 60% έως 80%. Οι μάσκες εξακολουθούν να είναι υποχρεωτικές, αλλά η απαγόρευση κυκλοφορίας έχει αρθεί και τα σχολεία μπορούν να ανοίξουν πλήρως – όχι μόνο εν μέρει – για πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 2020.
Η Δρ. Ατίγια Μόσαμ της Ενωσης Δημόσιας Υγείας στη Νότιας Αφρικής είπε ότι τέτοια βήματα είναι μια «πρακτική κίνηση προς την αναγνώριση ότι η COVID-19 είναι εδώ για να μείνει».
