Οικονομικά κουμπωμένοι και επιφυλακτικοί παραμένουν οι Έλληνες καταναλωτές, οι οποίοι ωστόσο φαίνεται να προσαρμόζονται σταδιακά στο περιβάλλον της ακρίβειας, αναπτύσσοντας προσωπικές στρατηγικές διαχείρισης των δαπανών τους. Αυτό προκύπτει από την έρευνα EY Ελλάδος – Future Consumer Index 2025, η οποία καταγράφει μικρή βελτίωση στο καταναλωτικό κλίμα, χωρίς όμως να αλλάζει ουσιαστικά η γενική εικόνα.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 64% των καταναλωτών ανησυχεί για το αυξημένο κόστος ζωής, ενώ το 56% έχει περιορίσει τις δαπάνες σε μη απαραίτητα αγαθά. Το 43% δηλώνει ότι αγοράζει μόνο τα απολύτως αναγκαία και το 51% δυσκολεύεται στις αγορές του λόγω της αύξησης των τιμών. Παράλληλα, σχεδόν ένας στους τέσσερις (23%) δεν μπορεί να καλύψει έκτακτες δαπάνες ύψους 500 ευρώ χωρίς να καταφύγει σε δανεισμό.
Αρνητική αποταμίευση στα νοικοκυριά
Σε σύγκριση με το 2024, η εικόνα εμφανίζεται οριακά βελτιωμένη. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται εν μέρει στην αύξηση του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος, όπως καταγράφηκε από την ΕΛΣΤΑΤ για το δεύτερο τρίμηνο του 2025. Ωστόσο, η αύξηση αυτή δεν επαρκεί για να στηρίξει την κατανάλωση, η οποία εξακολουθεί να υπερβαίνει το εισόδημα, με αποτέλεσμα τα ελληνικά νοικοκυριά να εμφανίζουν αρνητική αποταμίευση της τάξης του 3%.
Στροφή στο σπίτι
Η έρευνα καταγράφει ενίσχυση της τάσης παραμονής στο σπίτι. Το 47% των καταναλωτών εκτιμά ότι το επόμενο διάστημα θα περνά περισσότερο χρόνο στο σπίτι, ενώ το 40% δηλώνει ότι θα διασκεδάζει περισσότερο εντός αυτού. Παράλληλα, το 49% αναφέρει ότι σκοπεύει να μαγειρεύει πιο συχνά στο σπίτι, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με προηγούμενα έτη.
Αλλαγή καταναλωτικών προτεραιοτήτων
Το 27% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται τι είναι πραγματικά απαραίτητο, ποσοστό μειωμένο σε σχέση με το 2024. Αντίθετα, αυξάνεται το ποσοστό όσων επιλέγουν φθηνότερες μάρκες (33%), ενώ το 26% στρέφεται σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Συνολικά, το 46% των καταναλωτών έχει προχωρήσει σε «trade down», επιλέγοντας πιο οικονομικές λύσεις.
Το 15% δηλώνει ότι δυσκολεύεται να καλύψει βασικές ανάγκες όπως τρόφιμα, στέγαση και υγειονομική περίθαλψη, κυρίως εκτός μεγάλων αστικών κέντρων. Μειωμένο εμφανίζεται και το ποσοστό όσων βασίζονται σε κρατική στήριξη ή επιδόματα, το οποίο διαμορφώνεται στο 4%.
Από πού κόβουν δαπάνες οι καταναλωτές
Η EY χαρακτηρίζει τη στάση των καταναλωτών ως «επιλεκτική λιτότητα». Το 69% σκοπεύει να μειώσει τις δαπάνες για φαγητό εκτός σπιτιού και το 67% για διαρκή αγαθά. Σημαντικές περικοπές προβλέπονται επίσης σε δώρα, ψυχαγωγία εκτός σπιτιού, αλκοολούχα ποτά και σνακ.
Περιορισμοί καταγράφονται και σε ταξίδια αναψυχής, ηλεκτρονικά είδη, γυμναστήρια και αναβαθμίσεις κατοικίας, ενώ πάνω από τους μισούς θα μειώσουν δαπάνες σε καλλυντικά, προσωπική φροντίδα, ρούχα και παπούτσια.
Τα τρόφιμα βρίσκονται χαμηλότερα στη λίστα περικοπών, ωστόσο το 40% δηλώνει ότι θα περιορίσει αγορές συσκευασμένων και κατεψυγμένων τροφίμων, ενώ το 28% αναφέρει ότι θα μειώσει ακόμη και τα φρέσκα τρόφιμα.
Τέλος, αν και όσοι σκοπεύουν να αυξήσουν τις δαπάνες τους παραμένουν μειοψηφία, καταγράφεται άνοδος σε κατηγορίες που σχετίζονται με τη σωματική και ψυχική υγεία, όπως η άθληση, τα ρούχα και τα φρέσκα τρόφιμα.
