Παρουσιάζοντας πέρυσι το τελευταίο βιβλίο του Κωνσταντίνου Δομηνίκ (Ολύμπιο Βήμα, 16.7.2024) τελείωνα με τα εξής: «Αποτιμώντας τα δώδεκα διηγήματα της συλλογής Κακό ανήλιο θα υποστηρίζαμε πως συγκροτούν ένα ξεχωριστό και πρωτότυπο βιβλίο, πηγαίνουν πιο πέρα τη γραφή, το ύφος γίνεται πιο στέρεο, η γραφή πιο σύνθετη σε σύγκριση με το ΄Ωπα-ώπα, μπλάτιμοι. Πρόκειται για τον Μηλιώτη πεζογράφο Κωνσταντίνο Δομηνίκ, τον πιο καλό διηγηματογράφο που έβγαλε επιτέλους η Πιερία και έναν από τους ποιοτικότερους —κάτω των σαράντα— σύγχρονους νέους λογοτέχνες της βόρειας Ελλάδας, εφάμιλλος με πεζογράφους όπως ο θεσσαλονικιός Γιώργος Σκαμπαρδώνης (Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό), ο βελβεντινός Γιάννης Παλαβός (Το παιδί), ο καστοριανός Ηλίας Παπαμόσχου (Η αλεπού της σκάλας), ο καβαλιώτης Διαμαντής Αξιώτης (Ξόβεργα με μέλι), ο λιτοχωρίτης Στάθης Κοψαχείλης (Η Δρακοντιά) ή ο βεροιώτης Γιάννης Καισαρίδης (Μισάντρα)».
Απόδειξη της αξίας του νεαρού συγγραφέα (γεν. 1988) είναι και η επιλογή του Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου (2025) να ζητηθεί από τον Κωνσταντίνο Δομηνίκ η συγγραφή ενός σκηνικού μονολόγου στηριγμένου σε δύο διηγήματα των συλλογών του. Τελικά προέκυψε το σκληρό αλλά ποιητικό Η σαρμάντζα (σκηνοθεσία Έλενα Παυλίδου, ερμηνεία Γιάννης Τσορτέκης) για τη θεατρική σκηνή Πειραιώς 260 (26-28.6.2025).
Το ανέβασμα του έργου εντάσσεται στον Κύκλο «Η σκηνή των Βιβλίων», όπου ο Θανάσης Δόβρης σκηνοθετεί την παράσταση «Σωτηρία», βασισμένη στη συλλογή διηγημάτων της Χαράς Ρόμβη, η Έλενα Μαυρίδου την παράσταση «Σαρμάντζα», εμπνευσμένη από διηγήματα του Κωνσταντίνου Δομηνίκ, η Σοφία Καραγιάννη το «Μπουμπουλίνας 18» βασισμένο στο βιβλίο της Κίττυς Αρσένη, ενώ η Έμιλυ Λουΐζου σκηνοθετεί «Η πόλη των τυφλών» του Ζοζέ Σαραμάγκου και η Ιώ Βουλγαράκη την παράσταση «Μητροφάγο» βασισμένη στο βιβλίο του Ρόκε Λαρράκι.
Η σκηνοθέτιδα Έλενα Μαυρίδου γράφει για την Σαρμάντζα:
«Στα βιβλία του Ώπα-ώπα, μπλάτιμοι και Κακό ανήλιο ο Κωνσταντίνος Δομηνίκ, νέος συγγραφέας με καταγωγή από την Πιερία, συνθέτει ποιητικά, στο γλωσσικό ιδίωμα του τόπου του, εικόνες μαγικού ρεαλισμού και λαογραφικού τρόμου σε ιστορίες όπου το υπερφυσικό και το φανταστικό συναντούν την παπαδιαμαντική παράδοση.
Ο σκηνικός μονόλογος με αφετηρία διηγήματα και από τις δύο συλλογές, που σκηνοθετεί η Έλενα Μαυρίδου, διαδραματίζεται σε έναν τελετουργικό χώρο, όπου το σώμα και η ύλη γίνονται φορείς μνήμης. Ο ήρωας σκαλίζει σύμβολα στον τάφο της μάνας του, σε μια άκρη του νεκροταφείου, του λεγόμενου και Σαρμάντζα (η βρεφική κούνια στην τοπική διάλεκτο), λόγω του ότι βρίσκεται σε ελαφρώς επικλινές έδαφος. Παλιό και σχεδόν παρατημένο, έχει ≪φάει≫ τόση σάρκα και κόκαλα μέσα στα χρόνια που πλέον τα περισσευούμενα οστά καταλήγουν να γκρεμίζονται.
Η δράση, τοποθετημένη σ’ ένα αφαιρετικό τοπίο αποσύνθεσης και λήθης, ακολουθεί μια πορεία κορύφωσης, ενώ ο ήρωας οδηγείται σταδιακά σε μια παραληρηματική εξιλέωση. Οι αναμνήσεις των παιδικών του χρόνων ζωντανεύουν: θραύσματα εικόνων, σκιές ανθρώπων, στιγμές που ανασκάπτονται μέσα από το χώμα.
Ο Γιάννης Τσορτέκης ενδύεται τα πάθη του ήρωα και επιχειρεί μια διαδρομή μνήμης και εξαγνισμού, ενώ η μουσική του Γιώργου Μαυρίδη τον συνοδεύει, με αρχετυπικά ακούσματα της απώλειας, σ’ αυτόν τον απόκοσμο σκηνικό τόπο του Πάρι Μέξη».
Ευχόμαστε στον καλό συγγραφέα και φίλο καλή επιτυχία όπως επίσης ευχόμαστε να δούμε και την παράσταση στη γη της Πιερίας – βασική πηγή έμπνευσης του έργου!
Μικροϊστορικά του Αντώνη Κάλφα
