Του Ξενοφώντα Ελ. Μπαραλιάκου
Μεγάλη κουβέντα έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια για το χρέος της χώρας στους δανειστές
Άλλος το ονομάζει επονείδιστο , άλλος βιώσιμο άλλος μη βιώσιμο άλλος προτείνει κούρεμα, άλλος επιμήκυνση και άλλες πολλές θεωρίες και μη (θα αναλύσουμε το χρέος σε επόμενο σχόλιο). Και ο πρωθυπουργός αν θυμάστε καλά, πριν λίγο καιρό, έβαλε στην πρώτη γραμμή της ρητορικής του το χρέος, λίγο πριν ψηφίσουν τα νέα αχρείαστα μέτρα αλλά τελικά δεν πήρα τίποτα για το χρέος παρά μόνο νέα μέτρα!
Το χρέος είναι συνολικά αυτά που χρεωστάει η χώρα μας (δάνεια, ομόλογα, κτλ) και το ΑΕΠ είναι με απλά λόγια ο «ετήσιος τζίρος» της χώρας δηλαδή το άθροισμα της αξίας όλων των αγαθών και υπηρεσιών που παράγει μια χώρα μέσα σε ένα έτος.
ΧΡΕΟΣ/ΑΕΠ =Χ %
Ένας από τους δείκτες μέτρησης της ικανότητας ή μη αποπληρωμής του χρέους (που προσδιορίζει και το επιτόκιο δανεισμού) είναι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ.
Το χρέος είναι ο αριθμητής του κλάσματος ΧΡΕΟΣ /ΑΕΠ που μας δίνει (σε ποσοστό ) πόσο παραπάνω ή παρακάτω από το ακαθάριστο εθνικό μας προϊόν βρίσκεται το σύνολο των χρεών μας. Πχ αν το χρέος μας είναι 250 € και το ΑΕΠ μας είναι 200 το αποτέλεσμα αυτού του λόγου είναι 125% και δηλώνει ότι χρωστάμε 25% παραπάνω από αυτά που παράγουμε. Αν σε άλλο παράδειγμα το χρέος είναι πάλι 250 € αλλά το ΑΕΠ μας έχει αυξηθεί στα 300 € τότε ο αντίστοιχος λόγος είναι περίπου 83% που σημαίνει ότι αυτά που χρωστάμε είναι το 83% του πλούτου μας, αυτών που παράγουμε οπότε έχουμε και περίσσευμα.
Για το ελληνικό χρέος οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ τον Ιούνιο του 2014 ήταν ότι το 2060 σαν ποσοστό του ΑΕΠ θα ήταν στο 60%. Οι εκτιμήσεις του ίδιο οργανισμού (ΔΝΤ) τον Φεβρουάριο του 2017 ήταν για το 2060 στο 275% ! Στην τριετία που μεσολάβησε είναι εμφανές ότι έχει προκληθεί βαθύ τραύμα στην ελληνική οικονομία που δύσκολα επουλώνεται. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ελληνικό χρέος ήταν στα 319 δις το 2013 μειώθηκε στα 317 δις το 2014 και σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης στις 31.03.2017 ανήλθε στα €326,5 δις. Αυξημένα κατά 10 δις € τα τελευταία 2 και κάτι χρόνια αντί να μειωθεί ! Πως ; με τις αποκρατικοποιήσεις που δεν έκαναν για παράδειγμα .
ΑΕΠ
Ας εξετάσουμε τον παρανομαστή του κλάσματος, το ΑΕΠ, και επιτέλους ας ρίξουμε το βάρος και ας ασχοληθούνε με την αύξηση του. Με την παραγωγή μας, με τις δουλειές μας , με τις επενδύσεις μας και με την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) !!!
Είναι κατανοητό σε όλους ότι πρωταρχικός στόχος είναι η μείωση του αποτελέσματος (Χ) του κλάσματος (ΧΡΕΟΣ/ΑΕΠ =Χ % ) .
Οι τρόποι για να επιτευχθεί αυτό είναι:
α. η αύξηση του παρανομαστή (δηλαδή του ΑΕΠ)
β. ή η μείωση του αριθμητή
γ. και το μεγαλύτερο αποτέλεσμα θα πετύχουμε βέβαια να ταυτόχρονα μειώνεται ο αριθμητής (το χρέος) και αυξάνεται ο παρανομαστής (το ΑΕΠ). Πράγμα εκ των μέχρι τώρα αποτελεσμάτων ανέφικτο, με την παρούσα κυβέρνηση.
Βασική και απαραίτητη προϋπόθεση για τα παραπάνω είναι η πολιτική αλλαγή, για να αλλάξει την πολιτική που εφαρμόζεται σήμερα. Επιβάλλοντας άμεσα μειώσεις φόρων, μειώσεις δαπανών, τολμηρές αλλαγές που θα τονώσουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Σχέδιο, πρόγραμμα, προτεραιότητες και αποφασιστικότητα που θα «ξυπνήσουν» την αγορά, θα διώξουν την αβεβαιότητα και θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη. Μείωση της γραφειοκρατίας, με ενθάρρυνση της επενδυτικής πρωτοβουλίας, με ίσες ευκαιρίες για όλους και δεύτερη ευκαιρία για όσους «στραβοπάτησαν» στα χρόνια της κρίσης. Με την επιχειρηματικότητα σύμμαχο και όχι εχθρό. Με επανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το πολιτικό σύστημα. Ώστε να μπορέσουμε να μιλήσουμε για την λογική και το αυτονόητο.
Μόνο έτσι θα βγούμε από το φαύλο κύκλο της λιτότητας που μας ξαναέβαλε η σημερινή κυβέρνηση και θα μας κρατήσει εκεί για πολλά ακόμη χρόνια με την διατήρηση των εξοντωτικών πρωτογενών πλεονασμάτων, για τη οποία έχει δεσμευτεί .
Με ανοικτή τη συζήτηση, με συγκεκριμένες και εφικτές προτάσεις για τη ελάφρυνση του χρέους (επιμήκυνση της περιόδου χάριτος και αποπληρωμής των δανείων, “πάγωμα” των επιτοκίων, με μετατροπή των κυμαινόμενων, σε σταθερά, χαμηλά, επιτόκια προτάσεις που κατέθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τις 9 Μαΐου 2016) πρέπει επιτέλους να επικεντρωθούμε στην αύξηση του ΑΕΠ.
Να «πάρει μπροστά» η οικονομία, να μπορέσουν να «κρατηθούν» οι ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις και να διαμορφωθεί ένα τέτοιο επιχειρηματικό περιβάλλον ώστε να μπορούν να προσελκύσουν νέες επενδύσεις, να ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας.
Ένα είναι το σίγουρο. Χρόνος δεν υπάρχει …
*Ο Ξενοφών Μπαραλιάκος είναι Οικονομολόγος – Σύμβουλος Επιχειρήσεων
