Ελληνική οικονομία: Έγινε το μεγάλο «βήμα» – Η Moody’s έδωσε την επενδυτική βαθμίδα – Χατζηδάκης: H Ελλάδα αφήνει πίσω το παρελθόν, εφαλτήριο για περαιτέρω άνοδο – Παπαθανάσης: Αναγνωρίζονται οι μεταρρυθμίσεις και ο αναπτυξιακός χαρακτήρας της πολιτικής της κυβέρνησης
Στις 14 Ιουνίου του 2010 ο Moody’s έσπευδε -τελευταίος από όλους τους Οίκους αξιολόγησης και ένα μήνα αφότου είχε μπει σε Μνημόνιο– να ρίξει τη βαθμολογία της Ελλάδας στην κατηγορία “junk” (“σκουπίδια”). Δεκαπέντε χρόνια «το φύσαγε αλλά δεν κρύωνε» που εκτέθηκε διεθνώς, γιατί διατηρούσε εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία όταν δεν έπρεπε.
Το σοκ αξιοπιστίας για την Moody’s ήταν τεράστιο. Από τα μεσάνυχτα χθες όμως, ακόμα και ο πλέον δύσπιστος -και δικαίως- αξιολογητής της χώραςμας, αναβάθμισε την ελληνική οικονομία και επισήμως στην επενδυτική βαθμίδα. Δεν υπάρχει έτσι πλέον κανένας διεθνής Οίκος αξιολόγησης που να κατατάσσει την Ελλάδα στην κατηγορία «junk» (“σκουπίδια”). Αυτό είχε να συμβεί από το 2009, όταν δηλαδή ένας σημερινός μαθητής Λυκείου δεν είχε ίσως γεννηθεί ακόμα!
Έκλεισε έτσι η πιο «μαύρη» και δραματική περίοδος στην μεταπολεμική οικονομική ιστορία της χώρας, με την ανεργία στα ύψη και τα εισοδήματα “στα Τάρταρα”.
Αυτά είναι παρελθόν όμως. Το πιο σημαντικό όλων σήμερα είναι ότι, ακόμα και μέσα στην διεθνή παραζάλη όπου οι αγορές αναζητούν ασφαλές καταφύγιο (πχ στον χρυσό με αστρονομικές τιμές έως 3.000$/ουγγιά) άλλη μια Έκθεση μεγάλου ξένου Οίκου κάνει λόγο -και δίνει ώθηση- για περαιτέρω άνοδο της οικονομίας.
Όπως τονίζεται στην Έκθεση του Moody’s:
- «η Ελλάδα έχει πλέον μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε πιθανούς μελλοντικούς κλυδωνισμούς»
- «τα δημόσια οικονομικά βελτιώθηκαν πιο γρήγορα από ό,τι περιμέναμε»
- «με βάση την πολιτική της κυβέρνησης, τις θεσμικές βελτιώσεις που αποδίδουν καρπούς και το σταθερό πολιτικό περιβάλλον, αναμένουμε από την Ελλάδα να συνεχίσει να έχει σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα που θα μειώνουν σταθερά το υψηλό χρέος της».
Από τι κινδυνεύει η Ελλάδα, σύμφωνα με την Έκθεση;
Μόνο αν η χώρα κάνει βήματα πίσω στις μεταρρυθμίσεις ή, αν γκρεμιστούν όσα ξέραμε και η ΕΕ βρεθεί σε κρίση ή πόλεμο χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ.
«Δίψα» για Ελλάδα
Αν και αναμενόμενη, η νέα αναβάθμιση ήταν πολύ σημαντική γιατί ανοίγει τον δρόμο σε νέο «χρήμα» τρισεκατομμυρίων δολαρίων το οποίο ακολουθεί τη Moody’s, όπως πχ για τα μεγαλύτερα ασφαλιστικά funds του κόσμου, στα οποία το αυστηρό καταστατικό τους απαγορεύει επενδύσεις χαμηλής αξιολόγησης.
Η εμπιστοσύνη της αγοράς ήταν πάντως δεδομένη και πριν τον Moody’s:
- Scope και DBRS ανέβασαν λίαν προσφάτως ακόμα ψηλότερα την Ελλάδα (με δεύτερη αναβάθμιση «εντός» επενδυτικής βαθμίδας),
- μόλις την περασμένη Τετάρτη οι αγορές «τίμησαν» την επανέκδοση ομολόγων του ελληνικού δημοσίου (15ετές και 30ετές μάλιστα) με προσφορές-ρεκόρ, ύψους άνω των 56 δισ. ευρώ (!) από τις οποίες το δημόσιο τελικά ικανοποίησε την ζήτηση για μόλις… 3 δισ. τελικά.
«Τι είδε ο Αμερικάνος»
Η δυσκολία πλέον για την Ελλάδα είναι να κρατηθεί και να αποφύγει πισωγυρίσματα.
Ο αμερικανικός Οίκος Moody’s προειδοποιεί ότι θα μπορούσε να υποβαθμίσει εκ νέου την Ελλάδα στην κατηγορία «σκουπίδια»:
- εάν υπάρξει αντιστροφή της πολιτικής που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια,
- αν προκύψει οπισθοδρόμηση στις διαρθρωτικές μακροοικονομικές ή δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις,
- αν σημειωθεί επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας, της υγείας του τραπεζικού τομέα,
- εάν βρεθούν ενδείξεις ότι οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται, δεν αποφέρουν την ανάπτυξη και τα δημοσιονομικά οφέλη που επί του παρόντος ο Οίκος αναμένει.
Αυτά τα έλεγαν πάντως ως τώρα στις Εκθέσεις τους σαν αυτονόητα, όλοι οι Οίκοι Αξιολόγησης.
Για πρώτη φορά όμως ο Moody’s προειδοποιεί πλέον και για άλλον κίνδυνο παραπάνω, δείχνοντας πώς και πόσο όλα τριγύρω αλλάζουνε:
- να προκύψει μια αξιοσημείωτη επιδείνωση των γεωπολιτικών κινδύνων στην Ευρώπη και
- να υπάρξουν ενδείξεις αποδυναμωμένης υποστήριξης από βασικούς στρατιωτικούς συμμάχους, ιδίως όμως από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μπορεί και καλύτερα
Ο Moody’s σηματοδοτεί την επιστροφή στην σταθερότητα, κατατάσσοντας την Ελλάδα σε Baa3 με σταθερή προοπτική. Δείχνει όμως και τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει για να ανέβει ακόμα ψηλότερα, αφήνοντας πίσω χώρες όπως Βουλγαρία ή Ρουμανία -πού μόλις τώρα ξανά τις έφτασε>
Σύμφωνα με τον Moody’s αναβάθμιση εκ νέου της Ελλάδας «θα μπορούσε να προκύψει» εάν έβλεπε:
- πιθανότητα αύξησης της αναπτυξιακής δυναμικής μεσοπρόθεσμα, πάνω από τις τρέχουσες προσδοκίες του
- βελτιώσεις σε τομείς όπως στην αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος
- επιτάχυνση της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων
- ταχύτερη μείωση του χρέους που να υπερβαίνουν σημαντικά τις τρέχουσες προσδοκίες του.
