Τώρα που ο Γιώργος Χανδόλιας δεν είναι πια κοντά μας , θεωρώ χρέος μου να γράψω λίγα λόγια για να γνωρίσω στους πολίτες της Πιερίας τη συμβολή αυτού του διακριτικού ανθρώπου στην ανάδειξη της ιστορίας και του λαϊκού πολιτισμού της πατρίδας του Μηλιάς, αλλά και όλης της Πιερίας. Τον γνώρισα το 1980 , νεαρό δάσκαλο, στα γραφεία της Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στη Ροτόντα, όταν ήρθε να μας καλέσει να επισκεφθούμε τις αρχαιότητες της πατρίδας του Μηλιάς και του πύργου των Λαζαίων.
Περιοδεύσαμε τον τόπο και δρομολογήθηκε το 1983 η ανασκαφή στη θέση Βροντισμένη από τον αείμνηστο λαμπρό αρχαιολόγο Θανάση Παπαζώτο , που αποκάλυψε εκεί μια παλαιοχριστιανική βασιλική του 5ου μ. Χ. Το 1985 με κάλεσε να μιλήσω στο σχολείο της Κάτω Μηλιάς σε γιορτές που διοργάνωσε με αφορμή για την ανασκαφή, της οποίας ανέλαβα τη δημοσίευση, λόγω μετάθεσης του Παπαζώτου . Στη Μηλιά ανακάλυψα το αφιερωμένο σε έναν άγνωστο τοπικό μάρτυρα πρώτο εξαγωνικό μαρτύριο στην Πιερία , το οποίο μαζί με τη βασιλική στη θέση Βροντισμένη παρουσίασα στο Δίον , όπου ο αείμνηστος Δημήτρης Παντερμαλής διοργάνωνε κάθε καλοκαίρι τις εκδηλώσεις Οι αρχαιολόγοι μιλούν για την Πιερία.
Από τότε δημιουργήθηκε ανάμεσά μας μια ζεστή φιλία , που με έφερε σε επαφή με την ιστορία, την παράδοση και τη λαογραφία της Μηλιάς και μου έδωσε την ευκαιρία να παρακολουθήσω από κοντά τις προσπάθειες και τους αγώνες του Γιώργου να δημιουργήσει εκεί Λαογραφικό Μουσείο, πράγμα που κατόρθωσε, να αναδείξει τον πύργο των Λαζαίων, η αποχωμάτωση και η στέγαση του οποίου ξεκίνησε με κοινό έρανο όλων μας και με την γενναιόδωρη συμβολή του απογόνου της ηρωικής οικογένειας κ. Νίκου Ζουλιάμη από τα Σέρβια. Επίσης τις προσπάθειές του να αναδείξει τη μάχη της Μηλιάς στις 2 Απριλίου 1822 σε τοπική εθνική γιορτή όλης της Πιερίας, που δεν βρήκαν ανταπόκριση , την επιτυχία του να αδελφοποιήσει τον πολιτιστικό σύλλογο της Μηλιάς με τον αντίστοιχο των διωγμένων από τους Τούρκους συμπατριωτών του Μακεδόνων της Αταλάντης Βοιωτίας, πολλοί από τους οποίους συμμετείχαν στις γιορτές που διοργάνωνε κάθε Απρίλιο.
Ο Γιώργος, δημιουργός και πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Κάτω Μηλιάς οι Λαζαίοι, εξέδιδε μία από τις καλύτερες εφημερίδες της ελληνικής περιφέρειας, Τα δέοντα , που αποτελεί νομίζω την παρακαταθήκη του, μαζί με το διπλό CD με τα τραγούδια της πατρίδας του. Στη Μηλιά δημιούργησε χορωδία και χορευτικό και τελούσε τις γιορτές Μνήμες Λαζαίων κάθε Απρίλιο. Στα επιτεύγματά του καταγράφω το Συνέδριο με τίτλο Η Μηλιά στη διαδρομή των αιώνων και το βιβλίο των Πρακτικών που εξέδωσε, του οποίου ετοιμάζεται η επανέκδοση. Δυστυχώς η Πιερία και οι άρχοντές της δεν συμμερίστηκαν τα οράματά του.
Η μελέτη ανάδειξης του Πύργου των Λαζαίων που ετοίμασε, φιλίας χάριν η αείμνηστη συνεργάτης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης κ. Σαραφιανού, που του εγχειρίσαμε, για να εφαρμοσθεί από τον Δήμο Κατερίνης, δεν υιοθετήθηκε από κανέναν δήμαρχο. Οι τοπικοί άρχοντες αδιαφόρησαν στις εκκλήσεις του Γιώργου και δεν θέλησαν να προβάλουν τη συμμετοχή της Πιερίας στην επανάσταση του 1821, αναδεικνύοντας τον Πύργο των Λαζαίων σε ιστορικό τοπόσημο της συμμετοχής της Μακεδονίας στην επανάσταση. Τώρα που ο Γιώργος δεν είναι πια κοντά μας, είναι απαραίτητο να βρεθούν συνεχιστές του έργου του που θα απαιτήσουν και θα επιτύχουν την ανάδειξη του πύργου.
Ο θάνατος του Γιώργου Χαδόλια είναι μια μεγάλη απώλεια όχι μόνο για τη σύντροφο της ζωής του Βασιλική , τα παιδιά , τα εγγόνια του, τη Μηλιά, όπου γεννήθηκε, εργάσθηκε και αφοσιώθηκε στη διάσωση της λαογραφίας και του πολιτισμού της, αλλά και για όλους εμάς που υπήρξαμε φίλοι του. Τον ευχαριστούμε και δηλώνουμε περήφανοι που τον γνωρίσαμε και αγαπήσαμε μαζί του τη Μηλιά και τους Λαζαίους.
Δρ Αρχαιολόγος
Επίτιμης Έφορος Αρχαιοτήτων
