Σε αντίθεση με τα προηγούμενα αξιολογικά συστήματα, στο νέο δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στους προϊσταμένους, αντί για τους υπαλλήλους και γίνεται για επιδόσεις με βάση προκαθορισμένη στοχοθεσία σε επίπεδο οργανικής μονάδας. Η βαθμολογία για τους υπαλλήλους έχει καταργηθεί, ενώ οι προϊστάμενοι θα βαθμολογούνται από το 1 έως το 5.
Η διαδικασία εφαρμόζεται για πρώτη φορά και υλοποιείται σε τρία διαδοχικά στάδια ανά έτος με αντίστοιχες συναντήσεις αξιολογητή και αξιολογούμενου κάθε Ιανουάριο, Μάιο και Δεκέμβριο.
Το συγκεκριμένο σύστημα αφορά περίπου 200.000 μονίμους υπαλλήλους και υπαλλήλους αορίστου χρόνου και 15.000 προϊσταμένους σε Δημόσιο, Αυτοδιοίκηση, ΝΠΔΔ και Ανεξάρτητες Αρχές.
Ο τύπος και το περιεχόμενο των εντύπων που θα συμπληρωθούν κατά τη διαδικασία έχουν καθοριστεί με απόφαση που υπέγραψε πρόσφατα ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης.
Για την αξιολόγηση των προϊσταμένων συντάσσονται τα έντυπα «Επίτευξης Στόχων Προϊσταμένου», «Αποτύπωσης Δεξιοτήτων Προϊσταμένου», «Σφυγμού Ομάδας» και «Ενιαίου Σφυγμού Ομάδας», τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της «Έκθεσης Αξιολόγησης Προϊσταμένου».
Για την αξιολόγηση των υπαλλήλων όλων των κατηγοριών/εκπαιδευτικών βαθμίδων, προβλέπεται το έντυπο «Αποτύπωσης Δεξιοτήτων Υπαλλήλου», το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της «Έκθεσης Αξιολόγησης Υπαλλήλου».
Επιπλέον, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, συντάσσεται τόσο για τους προϊσταμένους όσο και για τους υπαλλήλους το έντυπο «Σχεδίου Ανάπτυξης».
Στο έντυπο επίτευξης στόχων προϊσταμένου, ο αξιολογητής, που είναι ο άμεσα ιεραρχικά προϊστάμενος του αξιολογούμενου, καταχωρεί την κατηγορία και την περιγραφή του κάθε στόχου που είχε ανατεθεί στον αξιολογούμενο. Εν συνεχεία, αποτυπώνει το επίπεδο επίτευξης κάθε στόχου με βάση την πενταβάθμια περιγραφική κλίμακα, στην οποία ο βαθμός 1 αντιστοιχεί σε «πολύ χαμηλή επίτευξη του στόχου» και ο αριθμός 5 σε «σημαντική υπέρβαση στόχου». Οι επιδόσεις που βαθμολογούνται είναι για την γενικότερη εικόνα της υπηρεσίας και συγκεκριμένα για την εσωτερική οργάνωση και λειτουργία, τις παρεχόμενες υπηρεσίες, καθώς και για τις δεξιότητες και ικανότητες των υπαλλήλων της.
Στο έντυπο αποτύπωσης δεξιοτήτων προϊσταμένου αποτυπώνεται το επίπεδο εμφάνισης στοιχείων της δεξιότητας το οποίο επιδεικνύει ο αξιολογούμενος για κάθε μία από τις εννέα δεξιότητες από τις οποίες αποτελείται το λεγόμενο Ενιαίο Πλαίσιο Δεξιοτήτων.
Αυτές είναι οι ακόλουθες:
- α) προσανατολισμός στον πολίτη,
- β) ομαδικότητα,
- γ) προσαρμοστικότητα,
- δ) προσανατολισμός στο αποτέλεσμα,
- ε) οργάνωση και προγραμματισμός,
- στ) επίλυση προβλημάτων και δημιουργικότητα,
- ζ) επαγγελματισμός και ακεραιότητα,
- η) διαχείριση γνώσης και
- θ) ηγετικότητα.
Η έκθεση αξιολόγησης προϊσταμένου συντάσσεται με βάση τα δύο αυτά έντυπα, από τα οποία προκύπτει ο μέσος όρος της επίτευξης στόχων και της αποτύπωσης δεξιοτήτων. Καταγράφονται επίσης μία έως τρεις «αναπτυγμένες» δεξιότητες για τις οποίες ο προϊστάμενος έλαβε βαθμολογία 5 και τρεις «προς ανάπτυξη», κατά την κρίση του αξιολογητή, για τις οποίες ο αξιολογούμενος έλαβε βαθμολογία από 1 έως και 4.
Η συνολική βαθμολογία του αξιολογούμενου προϊσταμένου προκύπτει από το άθροισμα της σταθμισμένης βαθμολογίας της επίτευξης στόχων (βαρύτητα 50%), της αποτύπωσης δεξιοτήτων προϊσταμένου (40%) και του σφυγμού ομάδας (10%).
Με βάση τις εννέα δεξιότητες αξιολογούνται και οι υπάλληλοι με τη διαφορά ότι το επίπεδο της καθεμιάς δεξιότητας θα κρίνεται αναλόγως ως «αναπτυγμένη» εάν είναι υψηλού επιπέδου ή «προς ανάπτυξη» σε περίπτωση που λίγο έως πολύ υστερεί. Στη συνέχεια ο αξιολογητής θα πρέπει να επιλέξει από μία έως τρεις δεξιότητες οι οποίες αξιολογούνται ως «αναπτυγμένες» και άλλες τρεις «προς ανάπτυξη» του υπαλλήλου, τις οποίες καλείται να επιλέξει υποχρεωτικά ο αξιολογητής καθώς, κατά την κρίση του επιδέχονται κατά προτεραιότητα βελτίωση.
Για τους λιγότερο αποδοτικούς υπαλλήλους υπάρχει πρόβλεψη για περαιτέρω εκπαίδευση, μέσω παρακολούθησης σεμιναρίων που θα οργανώνει το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Αντίστοιχα για τους υπαλλήλους με εξαιρετική απόδοση, η οποία θα πρέπει να αιτιολογείται επαρκώς, αναμένεται να θεσπιστούν ανταμοιβές χρηματικού χαρακτήρα, με τη μορφή μπόνους παραγωγικότητας, χορήγηση επιπλέον ημερών αδείας ή τηλεργασίας, ενώ δυνητικά μπορούν να έχουν ταχύτερη επαγγελματική εξέλιξη.
Η γνώμη των άμεσα ιεραρχικά υφισταμένων για τον προϊστάμενό τους καταγράφεται επώνυμα μέσα από εννέα ερωτήσεις στο έντυπο σφυγμού ομάδας. Οι υπάλληλοι καλούνται να αξιολογήσουν…τον αξιολογητή τους για το επίπεδο δεξιοτήτων του σε σχέση με τον τρόπο λειτουργίας της υπηρεσίας καθώς και τις σχέσεις και τη συνεργασία μεταξύ των μελών της.
Σύμφωνα με την νομοθεσία, κατά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης, που πραγματοποιείται τον Ιανουάριο, ο αξιολογητής καλεί τον αξιολογούμενο σε συζήτηση, στην οποία καθορίζονται τα πλάνα ανάπτυξης για όλο το έτος τόσο για την υπηρεσία όσο και για τον υπάλληλο.
Στο δεύτερο στάδιο, που πραγματοποιείται τον Μάιο, αξιολογητής και αξιολογούμενος πραγματοποιούν από κοινού επισκόπηση της πορείας υλοποίησης και τον βαθμό επίτευξης των στόχων που τέθηκαν στο πρώτο στάδιο και αν κριθεί σκόπιμο προβαίνουν σε επικαιροποίηση.
Τον Δεκέμβριο, κατά το τρίτο στάδιο, οι άμεσα ιεραρχικά υφιστάμενοι του αξιολογούμενου προϊσταμένου συμπληρώνουν και υποβάλουν το έντυπο σφυγμού ομάδας για το έτος που διανύθηκε. Ακολούθως, ο αξιολογητής καλεί τον αξιολογούμενο για τη συνολική αξιολόγηση της απόδοσής του τελευταίου.
Οι συζητήσεις μεταξύ αξιολογητή και αξιολογούμενου διενεργούνται με κάθε πρόσφορο τρόπο, είτε δια ζώσης, είτε μέσω τηλεδιάσκεψης.
Απόστολος Μιχαλούδης
