Η 1613 Πανήγυρις (τηρείται η αρίθμηση από την δοξολογούμενη ως πρώτη πανήγυρη από την ίδρυση της ιστορικής Μονής Σουμελά στον Πόντο) προσέλκυσε πλήθος πιστών που ήρθαν να προσκυνήσουν την Σουμελιώτισσα. Τις ιερές ακολουθίες την παραμονή Πέμπτη 14 Αυγούστου και ανήμερα του Δεκαπενταυγούστου ακολούθησε λιτανεία της Σεπτής Εικόνας, επιμνημόσυνος Δέηση και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
Ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κκ. Παντελεήμων υποδέχθηκε τον σεβασμιώτατο κκ Θεοδώρητο, Μητροπολίτη Λαοδικείας και επίσκοπο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, τον σεβασμιώταο Μητροπολίτη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Στέφανο και τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομο. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων κήρυξε και τον πανηγυρικό θείο λόγο. Κατά την επιστροφή της ιεράς Λιτανείας τον Δεκαππενταύγουστο στον ιερό Ναό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης κ. Πρόδρομος, εκπληρώνοντας προσωπικό του τάμα προς την Παναγία Σουμελά εναπόθεσε στην ιερά Εικόνα ένα αρχιερατικό εγκόλπιο που φέρει παράσταση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και απηύθυνε πρόσκληση για επίσκεψη της Σεπτής Εικόνας στην Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου για την επέτειο των 160 ετών από το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου.
Όπως κάθε χρόνο, μετά τη Θεία Λειτουργία δόθηκαν υποτροφίες σε αριστούχους μαθητές του Μακροχωρίου, στη μνήμη των παιδιών που χάθηκαν στο τραγικό ατύχημα των Τεμπών το 2003. Φέτος βραβεύτηκαν οι αριστούχοι Χρήστος Κακάτσης και η Κολέτσα Σταυρούλα. Και οι δύο μαθητές απηύθυναν ευχαριστήριο λόγο στον οποίο μνημόνευσαν με σεβασμό και συγκίνηση τα παιδιά του Μακροχωρίου που χάθηκαν τόσο άδικα.
Στην θεία Λειτουργία στο δεξί αναλόγιο έψαλε ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης κ. Δημήτριος Χριστοδούλου με χορό ιεροψαλτών, ενώ στο αριστερό αναλόγιο έψαλε ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Προσκυνήματος Παναγίας Σουμελά κ. Βασίλειος Μαυράγκανος με χορωδία.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ιερά Λιτανεία της εικόνας της Παναγίας Σουμελά, το τρισάγιο και την κατάθεση στεφάνων μπροστά στο μνημείο του -ποντιακής καταγωγής- Αρχηγού της Ελληνικής Επανάστασης Αλεξάνδρου Υψηλάντη. Κατέθεσαν στέφανο εκπροσωπώντας: τον Πρωθυπουργό ο Υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Λάζαρος Τσαβδαρίδης , την βουλή των Ελλήνων και Πρόεδρο κ. Νικήτα Κακλαμάνη, ο βουλευτής Ημαθίας κ. Αναστάσιος Μπαρτζώκας, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ο κ. Παπαστεργίου Χρήστος, Υποψήφιος Περιφερειάρχης Κ. Μακεδονίας, τον ΣΥΡΙΖΑ ο βουλευτής κ. Χ. Γιαννούλης, την Ελληνική Λύση ο κ. Κοτίδης Βασίλειος, ο Υφυπουργός Μακεδονίας Θράκης κ. Κ. Γκιουλέκας, ο βουλευτής κ. Α. Βεσυρόπουλος, όπως επίσης και η Γενικός Πρόξενος Σερβίας κ. Jelena Vujic Obradovic, ο Γενικός Πρόξενος Γεωργίας κ. Gela Japaridze. Από πλευράς των Ενόπλων Δυνάμεων κατέθεσε στεφάνι ο ποντιακής καταγωγής Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Γεώργιος Κωστίδης. Την τοπική Αυτοδιοίκηση εκπροσώπησαν ο Αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας κ. Κώστας Καλαϊτζίδης, ο Δήμαρχος Βεροίας κ. Κ. Βοργιατζίδης, ο Δήμαρχος Νεάπολης- Συκεων κ. Σίμος Δανιηλίδης, η κ. Κ. Γιαννακίδου εκπροσωπώντας τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης και ο κοινοτάρχης Καστανιάς κ. Π. Χειμωνίδης.
Παραβρέθηκαν στις εορταστικές εκδηλώσεις η Κυριακή Μάλαμα, Ανεξάρτητη βουλεύτρια και ο κ. Παπαδόπουλος Νικόλαος, Ανεξάρτητος βουλευτής. Επίσης τις εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους ο αντιστράτηγος Στ. Παπασταθόπουλος, ο διοικητής της Α’ Στρατιάς, ο Αντιστράτηγος κ. Αθανάσιος Γαρίνης Διοικητής του Γ΄ΣΣ/NRDC-GR, ο Πλοίαρχος Δημήτριος Πάτσικας ΠΝ, Διοικητής ΝΑΣΒΕ, ο Ταξίαρχος Νίκος Παπαδόπουλος, Διοικητής της 71ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας Πόντος, ο Ταξίαρχος Αναστάσιος Βασιλείου Διοικητής της 9ης Ταξιαρχίας Κοζάνης, ο Αντιστράτηγος Γ. Παπαδόπουλος Γενικός Επιθεωρητής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος, ο Ταξίαρχος Η. Σκανδάλης Γενικός Περιφερειακός Αστυνομικός Διευθυντής Κεντρικής Μακεδονίας, ο Αντιστράτηγος Θ. Κοσμίδης Γενικός Επιθεωρητής Πυροσβεστικού Σώματος Βορείου Ελλάδος, ο Συνταγματάρχης Α. Καλογερόπουλος Διευθυντής στην Αστυνομική Διεύθυνση Ημαθίας.
Η συμμετοχή του κόσμου στη θεία λειτουργία, στην ιερά λιτανεία της θαυματουργού εικόνας και στις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις προσέφερε έναν ξεχωριστό τόνο στην εορτή. Εθελοντές και μέλη του Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων στην Παναγία Σουμελά κατάρτισαν τις επιτροπές που επιμελήθηκαν με μεγάλη φροντίδα όλες τις απαραίτητες προετοιμασίες και εργασίες για την υποδοχή και εξυπηρέτηση των πιστών. Εκπρόσωποι και μέλη Ποντιακών Συλλόγων συγκεντρώθηκαν από όλη την Ελλάδα ήρθαν για να εκπληρώσουν το ετήσιο προσκύνημα τους.
Στις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις έλαβαν μέρος τα χορευτικά συγκροτήματα του Συλλόγου Ποντίων Διαβατών (χοροδιδάσκαλος: Βασίλης Σικαλίδης, Λύρα Δημήτρης Ορφανίδης, νταούλι Νίκος Φιλιππίδης), του Συλλόγου «Ποντιακά Νιάτα» Ζεβροχωρίου μαζί με τον Σύλλογο Ποντίων «Θεόδωρος Γαβράς» Έδεσσας (χοροδιδάσκαλος Ηρακλής Σουμελίδης, λύρα Χριστόφορος Κυριακίδης, Νταούλι Αλέξανδρος Ζουντουρίδης), ο Σύλλογος Ποντίων Αξιούπολης Τραντέλλενες (χοροδιδάσκαλος Ιωάννης Σαχταρίδης, Λύρα Γιώργος Τιφτικίδης, Νταούλι Χρήστος Τιφτικίδης), ο Σύλλογος Ποντίων Λεβαίας (χοροδιδάσκαλος Γ. Μπασούρης, Τραγούδι Ηλιάνα Σιώλη, Λύρα Σωκράτης Ιορδανίδης, νταούλι Δαμιανός Εμμανουηλίδης) και η Εύξεινος Λέσχη Νάουσας- Εθνική Βιβλιοθήκη Αργυρουπόλεως «Κυριακίδης» με δύο τμήματα, το τμήμα Πανελληνίων χορών που παρουσίασε Θρακιώτικους χορούς και το τμήμα Ποντιακών Χορών (χοροδιδάσκαλος Βασίλης Ασβεστάς, Λύρα Παπαδόπουλος Παναγιώτης, νταούλι Χρήστος Τσανακτσίδης). Όπως πάντα οι παραδοσιακοί χοροί γνώρισαν θερμή υποδοχή από τους παραβρισκόμενους, προσφέροντας στιγμές που μάγεψαν συγκίνησαν και ζωντάνεψαν τις μνήμες και τα έθιμα στην πλατεία. Συνοδευόμενοι από ζωντανή μουσική οι χορευτές μετέφεραν αυθεντικά το κλίμα και την ψυχή του Πόντου
Η Θεομητορική Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Παναγία Σουμελά, εορτάστηκε με μεγαλοπρέπεια στην Καστανιά του Βερμίου και το εορταστικό κλίμα παραμένει και για το ακόλουθο Σαββατοκύριακο, οπότε και την Κυριακή 17 Αυγούστου θα τελεστεί το Κτητορικό Μνημόσυνο εις μνήμην των ιδρυτών της παλαιάς Ι. Μονής στον Πόντο αλλά και της νέας στον Ελλαδικό χώρο.
Πέρα από την θρησκευτική εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στα υψώματα του φιλόξενου Βερμίου οι Έλληνες Ποντιακής καταγωγής έδωσαν βροντερά το παρών, δηλώνοντας «Είμαστε παρόντες και συνεχίζουμε ως απόγονοι εκείνων των Ελλήνων που διεύρυναν τον ελληνισμό πριν 3000 χρόνια στα παράλια του Εύξεινου Πόντου και κάθε Δεκαπενταύγουστο με την παρουσία της Εκκλησίας, της Πολιτείας, των Εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης, των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και των εκπροσώπων Ποντιακών Σωματείων, ένα μήνυμα ενότητας φεύγει από το καμπαναριό της Σουμελιώτισσας και καταφθάνει στις πλαγιές του αλησμόνητου Πόντου σπάζοντας την εκκωφαντική σιωπή των Καμπάνων του Πόντου.
