Γιατί η εικόνα είναι καλύτερη στις νότιες χώρες
Ζοφερές προβλέψεις σε ό,τι αφορά την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη κάνει η Moody’s, υποστηρίζοντας ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα πέσουν σύντομα από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα, καθώς ο εφοδιασμός για όλες τις πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι περιορισμένος και πιθανόν να παραμείνει έτσι μεσοπρόθεσμα.
Ο διεθνής οίκος σε νέα του έκθεση διαπιστώνει ότι «οι τιμές χονδρικής ενέργειας στην Ευρώπη αναμένεται να παραμείνουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα μεσοπρόθεσμα».
Ειδικότερα, τονίζει ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι περιορισμένη αυτόν τον χειμώνα, ειδικά στη βορειοδυτική Ευρώπη, λόγω της χαμηλής διαθεσιμότητας της γαλλικής πυρηνικής ενέργειας και της χαμηλότερης υδροηλεκτρικής παροχής.
Δύσκολος χειμώνας
«Το ισοζύγιο προσφοράς/ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας αυτό το χειμώνα θα είναι στενό στις περισσότερες αγορές της βορειοδυτικής Ευρώπης λόγω της χαμηλής πυρηνικής διαθεσιμότητας στη Γαλλία, των χαμηλών επιπέδων υδροηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη και των κινδύνων για την παροχή φυσικού αερίου», δήλωσε ο Πολ Μάρτι, Ανώτερος Αντιπρόεδρος της Moody’s.
Στον νότο καλύτερα
Σύμφωνα με τον Πολ Μάρτι, η Νότια Ευρώπη θα μπορούσε να γλιτώσει τα χειρότερα επειδή έχει περισσότερη παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και περισσότερες εγκαταστάσεις εισαγωγής LNG.
Ο οίκος αξιολόγησης ανέφερε επίσης ότι οι ιστορικά υψηλές τιμές χονδρικής ενέργειας θα συνεχιστούν, «αν και με έντονες διαφορές μεταξύ των χωρών».
«Αυτό συμβαίνει παρά την προσδοκία μας για χαμηλότερη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας το 2022-23 λόγω της καταστροφής της βιομηχανικής ζήτησης, η οποία προκλήθηκε από τις υψηλές τιμές ενέργειας και τα εθελοντικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας».
Ο επόμενος χειμώνας είναι η πραγματική ανησυχία
Η Ευρώπη είναι λίγο πολύ έτοιμη να αντιμετωπίσει αυτόν τον χειμώνα με γεμάτες τις αποθήκες φυσικού αερίου και μια σταθερή ροή εισαγωγών LNG. Η πραγματική ανησυχία για την προμήθεια φυσικού αερίου είναι για τον επόμενο χειμώνα, εκτιμούν τα κορυφαία στελέχη των μεγαλύτερων εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ευρώπης λίγο πριν ξεκινήσει η περίοδος θέρμανσης.
Ενόψει του χειμώνα του 2023/2024, το χάσμα στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο στην Ευρώπη θα είναι πολύ μεγαλύτερο χωρίς ρωσικό αέριο. Η Ευρώπη δεν θα εισάγει πολύ ρωσικό φυσικό αέριο, ή και καθόλου, αν η Ρωσία διακόψει τις παραδόσεις μέσω της μίας σύνδεσης που έχει απομείνει σε λειτουργία μέσω της Ουκρανίας και μέσω του TurkStream.
Η παροχή φυσικού αερίου είναι μόνο μία από τις ανησυχίες για την ευρωπαϊκή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τις τιμές αυτού του χειμώνα και όλων των άλλων χειμώνων που θα ακολουθήσουν. Η παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στη Γαλλία έχει υποστεί οπισθοδρομήσεις φέτος και επί του παρόντος, λίγο περισσότερο από το 50% του γαλλικού στόλου πυρηνικής ενέργειας είναι διαθέσιμο.
Χαμηλότερη παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας
Η χαμηλότερη παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας λόγω των συνθηκών ξηρασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη μείωσε επίσης την παροχή ρεύματος φέτος. Μόλις αυτόν τον μήνα, ο ισπανικός κολοσσός κοινής ωφελείας Endesa δήλωσε ότι θα κλείσει τον πέμπτο μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό σταθμό στη χώρα από τα μέσα Νοεμβρίου, αφού η ξηρασία και ο ζεστός καιρός τις τελευταίες εβδομάδες μείωσαν το νερό στους ταμιευτήρες σε μη βιώσιμα χαμηλά επίπεδα.
Όλα αυτά τα λειτουργικά ζητήματα, σε συνδυασμό με τη μείωση της προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία, έχουν οδηγήσει τις ευρωπαϊκές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε υψηλά ρεκόρ φέτος.
Και σύμφωνα με την Moody’s, δεν θα υπάρξει άμεση ανάπαυλα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΕΕ εξετάζει τρόπους για να αναδιαρθρώσει τον καθορισμό των τιμών στις ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και ενέργειας.
«Μακροπρόθεσμα, η αναθεώρηση του τρέχοντος μηχανισμού καθορισμού των τιμών θα μπορούσε να οδηγήσει σε θεμελιώδη αναδιάρθρωση των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ ή/και στο Ηνωμένο Βασίλειο», ανέφερε στην έκθεσή της η Moody’s.
Ενεργειακός Αρμαγεδδών
Η Ευρώπη βρίσκεται στη δίνη της ενεργειακής κρίσης, με τους αναλυτές να προειδοποιούν ότι η οικονομική ζημιά από την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο μπορεί να προκαλέσει μια κρίση που θα επισκιάσει ακόμα και την χρηματοπιστωτική κρίση του 2009.
Τονίζουν μάλιστα, ότι παρά τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις, η ύφεση σε ολόκληρη την ήπειρο είναι πλέον φαινομενικά αναπόφευκτη, προσθέτοντας ότι έρχεται ένας δύσκολος χειμώνας για τις βιομηχανίες που αναζητούν βασικές πρώτες ύλες, οι οποίες μαζί με τα νοικοκυριά κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους λογαριασμούς ενέργειας που είναι στα ύψη.
Το δύσκολο σενάριο του χειμώνα
Προσφάτως, βασιζόμενο σε ένα μοντέλο της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας και οικονομίας, το βασικό σενάριο του Bloomberg Economics κάνει λόγο για πτώση 1% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, με την ύφεση να ξεκινά το τέταρτο τρίμηνο. Κι αν ο χειμώνας είναι δριμύς και τα 27 μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν καταφέρουν να μοιραστούν αποτελεσματικά τις προμήθειες καυσίμων, η συρρίκνωση θα μπορούσε να φτάσει το 5%. Είναι περίπου τόσο βαθιά όσο η ύφεση του 2009.
Κι όπως τονίζει το Bloomberg, ακόμη κι αν αυτή η μοίρα αποφευχθεί, η οικονομία της ευρωζώνης αναμένεται να εισέλθει στο 2023 βιώνοντας την τρίτη μεγαλύτερη συρρίκνωση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο — με τη Γερμανία να είναι μεταξύ εκείνων που θα υποφέρουν περισσότερο.
«Η Ευρώπη οδεύει ξεκάθαρα σε μια αρκετά βαθιά ύφεση», δήλωσε ο Maurice Obstfeld, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο ΔΝΤ, ο οποίος είναι τώρα ανώτερος συνεργάτης στο Peterson Institute for International Economics στην Ουάσιγκτον.
Η ζοφερή προοπτική σημαίνει ήδη ότι, μήνες μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, οι κυβερνήσεις μοιράζουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε οικογένειες την ίδια στιγμή που διασώζουν εταιρείες και μιλούν για περιορισμούς στη χρήση ενέργειας. Αλλά και αυτές οι προσπάθειες μπορεί να αποτύχουν.
