Πολλοί πιστεύουν ότι ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως καλός και τις κακές συνήθειες τις αποκτά από τη διεφθαρμένη κοινωνία. Ο απόστολος Παύλος γράφει: «…δι’ ενός ανθρώπου η αμαρτία εισήλθεν εις τον κόσμον …» (Ρωμαίους 5:12). Ο άνθρωπος γεννιέται αμαρτωλός εξαιτίας της ανυπακοής των πρωτόπλαστων στην εντολή του Θεού.
του Γεωργίου Σ. Κανταρτζή
Κανένας δεν εξαιρείται από την αμαρτία της αυταρέσκειας. Βέβαια, κάποιοι την έχουν σε υπερθετικό βαθμό. Αυτό οι ψυχολόγοι το ονομάζουν ναρκισσισμό. Οι ναρκισσιστές έχουν την αίσθηση του αυτοθαυμασμού και του μεγαλείου.
Ο όρος ναρκισσισμός προέρχεται από έναν αρχαίο μύθο. Ο Νάρκισσος ήταν ένας ωραίος νέος. Κάποια μέρα η Ηχώ, καθώς περιπλανιόταν στα δάση, είδε τον Νάρκισσο και τον ερωτεύτηκε. Προσπάθησε να τον κατακτήσει. Δεν κατάφερε, γιατί ο άνδρας ήταν απορροφημένος με τη δική του ομορφιά. Ο Νάρκισσος ερωτεύτηκε την εικόνα του που καθρεφτιζόταν στο νερό της πηγής. Βύθισε τον βραχίονά του στο νερό, να την αιχμαλωτίσει. Επειδή, παρά τις προσπάθειές του, δεν το κατόρθωνε, παρέμεινε στη θέση αυτή αυτοθαυμαζόμενος μέχρι που μαράζωσε και πέθανε!
Ο γνωστός συγγραφέας Δ. Ψαθάς παρουσιάζει τον ναρκισσιστή με τον δικό του σατιρικό τρόπο στο μυθιστόρημά του «Μαντάμ Σουσού». Πρόκειται για μια φαντασιόπληκτη γυναίκα που θέλει να ανέβει κοινωνικά, να εγκαταλείψει τη φτωχογειτονιά του Κολωνού για να εγκατασταθεί στο αριστοκρατικό Κολονάκι.
Οι ναρκισσιστές υποφέρουν εξαιτίας της ανάγκης τους για συνεχείς «δόσεις» θαυμασμού. Ακόμη, νιώθουν μοναξιά, κατάθλιψη και απομόνωση, καθώς πολλοί φίλοι τούς εγκαταλείπουν.
Ο ναρκισσιστής είναι ατομικιστής, εγωκεντρικός, μεγαλομανής κι αλαζόνας. Επιθυμία του είναι, να έχει τα «φώτα» της δημοσιότητας πάνω του. Με κάθε τρόπο επιδιώκει την αναγνωρισιμότητα, θέλοντας οι άλλοι να τον θαυμάζουν για τα χαρίσματα και τις δεξιότητές του, και μελαγχολεί, όταν δεν τον προσέχουν, και αρρωσταίνει, όταν καμαρώνουν και χειροκροτούν άλλους κι όχι αυτόν.
Η αρρώστια του ναρκισσισμού δεν περιορίζεται μόνο στους σταρ του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, στους αθλητές, τους πολιτικούς … Προσβάλλει ακόμα ηγέτες και μέλη της Εκκλησίας, άσχετα σε ποια χριστιανικά δόγματα ανήκουν. ΄Εχει προκαλέσει πολλά κακά στην Εκκλησία: διαιρέσεις, φατρίες κι άλλες διχαστικές και καταστροφικές καταστάσεις, με αρνητικό αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία.
Πρόσφατα έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο του Chuck DeGroat του , καθηγητή Ποιμαντικής Φροντίδας σε Θεολογικό Σεμινάριο στην Αμερική, «Όταν ο ναρκισσισμός έρχεται στην Εκκλησία». Το περιεχόμενό του είναι κυριολεκτικά ριζοσπαστικό.
Γράφει ότι ο ναρκισσιστής ηγέτης, για να χειραγωγήσει τους ανθρώπους του, χρησιμοποιεί τον Θεό. Ο ηγέτης ή μέλος μιας εκκλησίας υιοθετεί και χρησιμοποιεί πολλές φορές μια στάση «αγιοσύνης». Το λέει ή το δείχνει ότι «είμαι αγιότερος από σένα» (Ησαΐας 65:5). Αποφεύγει να συναναστρέφεται με όσους δεν συμφωνούν μαζί του, επειδή θεωρεί ότι οι απόψεις του είναι οι απόψεις του Θεού! Θεωρεί τον εαυτό του αλάθητο και παντογνώστη
Η Βίβλος αναφέρει ότι οι άνθρωποι των εσχάτων ημερών, αλλά και κάθε εποχής, χωρίς να εξαιρούνται οι χριστιανοί, είναι «…φίλαυτοι, φιλάργυροι, αλαζόνες, υπερήφανοι …τυφλωμένοι από εγωισμό, περισσότερο φιλήδονοι παρά φιλόθεοι…» (Β΄ Τιμόθεου 3:2-5). Ο απ. Παύλος διαπιστώνοντας αυτό το πνεύμα σε μερικούς, γράφει: «λέω σε κάθε έναν που είναι ανάμεσά σας, να μη φρονεί ψηλότερα απ’ ό,τι πρέπει να φρονεί» (Ρωμαίους 12:3) . Ο δε απόστολος Ιωάννης αναφέρεται στον Διοτρεφή, «που του άρεσε να παριστάνει τον αρχηγό» (Επιστολή Γ΄ Ιωάννου, χωρίο 9).
Σύμφωνα με τη Βίβλο, η ταπεινοφροσύνη και η αγάπη είναι οι κορυφαίες των αρετών. Αποτελούν το στολίδι κάθε χριστιανού και ιδιαίτερα του υπηρέτη του Χριστού. Το πρώτιστο παράδειγμα ταπεινοφροσύνης είναι ο Χριστός, που αν και Θεός, «κένωσε τον εαυτό του και πήρε τη μορφή δούλου… ταπεινώθηκε αυτόβουλα υποτασσόμενος ως το σημείο να δεχθεί ακόμα και να πεθάνει, και μάλιστα να πεθάνει στον σταυρό» (Φιλιππησίους 2:7,8). Και το έδειξε, όταν πήρε τη λεκάνη και την πετσέτα και έπλυνε το πόδια των μαθητών Του (Ευαγγέλιο Ιωάννου 13:1-13). Άλλο παράδειγμα είναι ο απόστολος Παύλος. Ο Θεός, κατά θαυμαστό τρόπο, πήρε τον σκληρό διώκτη του Χριστού και τον έκανε ταπεινό δούλο Του. Θεωρούσε τον εαυτό του ως «πρώτο των αμαρτωλών» (Α΄ Τιμοθέου 1:15) και για ό,τι ήταν και έκανε, έδινε όλην τη δόξα στον Θεό!
Όλοι οι μεγάλοι άνθρωποι του Θεού, είτε στη Βίβλο είτε στην ιστορία, ήταν ταπεινοί. Για τη θεραπεία του ναρκισσιστή χρειάζεται να καλλιεργήσει συνήθειες και κίνητρα, που προωθούν την αυτογνωσία, την αυτορρύθμιση, την ενσυναίσθηση, την κοινωνική νοημοσύνη.
Κλείνουμε με ένα χωρίο της Βίβλου, με την ευχή να είναι το σύνθημα της ζωής μας: «Μην κάνετε τίποτε κινούμενοι από αντιζηλία ή ματαιοδοξία, αλλά με ταπεινοφροσύνη ο καθένας να βλέπει τον άλλο σαν ανώτερο από τον εαυτό του» (Φιλιππησίους 2:3).
