Πάνω από το 50% των νέων στην Ευρώπη παραδέχονται ότι έχουν πάρει μέρος σε περιστατικά body shaming στο διαδίκτυο. Στην Ελλάδα, οι νέοι βλέπουν στην εκπαίδευση το κλειδί για να σπάσει ο κύκλος του φαινομένου.
Μια νέα ευρωπαϊκή έρευνα για το φαινόμενο της έμφυλης ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο, και συγκεκριμένα του body shaming, δείχνει ότι περισσότεροι από τους μισούς νέους (53%) παραδέχονται ότι έχουν εμπλακεί σε τέτοιες πρακτικές, ενώ δύο στους δέκα (19% των γυναικών, 19% των ανδρών και 25% των μη-δυαδικών νέων) έχουν υπάρξει θύματα.
Η έρευνα αποτελεί μέρος του προγράμματος Elephant Talk, ενός ευρωπαϊκού εγχειρήματος με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενδυνάμωση των νέων απέναντι στην έμφυλη ρητορική μίσους. Στην Ελλάδα, το έργο υλοποιείται από το Impact Hub Athens, το οποίο ανέλαβε τη συλλογή και την ανάλυση των δεδομένων σε εθνικό επίπεδο και παρουσίασε τα αποτελέσματα σε ειδική εκδήλωση στο χώρο του.
Τα στοιχεία αναδεικνύουν έντονες έμφυλες διαφοροποιήσεις: οι άνδρες είναι πιο πιθανό να συμμετάσχουν σε πρακτικές body shaming (61% έναντι 50% των γυναικών), να υποτιμούν τη σοβαρότητα του φαινομένου και να αποφεύγουν να το καταγγείλουν, ενώ οι γυναίκες το αναγνωρίζουν πιο έντονα και εκδηλώνουν μεγαλύτερη ευαισθησία απέναντι στα θύματα.
Παράλληλα, το 41% των εφήβων 15–18 ετών θεωρεί το body shaming «αναπόφευκτη συνέπεια» της έκθεσης στο διαδίκτυο, γεγονός που δείχνει την ανάγκη για καλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των νεότερων ηλικιών. Επιπλέον, το 27% των αγοριών δήλωσε ότι οι plus-size influencers αποτελούν «κακό παράδειγμα» για τους συνομηλίκους τους, στοιχείο που αποκαλύπτει την ένταση των κοινωνικών στερεοτύπων.
Παρά τις αντιφάσεις και την έντονη διάθεση να κατηγορούν το θύμα –με χαρακτηριστικές απαντήσεις όπως «να χάσει βάρος» ή «είναι ευθύνη του θύματος να αλλάξει»– η πλειοψηφία των νέων (86%) δηλώνει ότι πρέπει να γίνουν δράσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Οι πιο δημοφιλείς λύσεις αφορούν την εκπαίδευση (72%) και τη συζήτηση με ειδικούς στα σχολεία (60%).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ελληνική συμμετοχή, καθώς οι νέοι στην Ελλάδα καταγράφουν το υψηλότερο ποσοστό αντίδρασης απέναντι στο διαδικτυακό στοχοποιημένο εξευτελισμό της σωματικής εικόνας, μιλώντας δημόσια περισσότερο από κάθε άλλη χώρα. Στον αντίποδα, σε χώρες όπως η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Ρουμανία οι νέοι δηλώνουν ότι δεν αισθάνονται άνετα να πάρουν θέση.
«Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι νέοι θέλουν να μιλήσουν, αλλά χρειάζονται τα εργαλεία και την υποστήριξη για να το κάνουν. Η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει θετικό παράδειγμα για την Ευρώπη» αναφέρει η Μαρίνα Παρασκευαΐδη από το Impact Hub Athens και υπεύθυνη υλοποίησης του προγράμματος στην Ελλάδα.
Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν σε μια προσβάσιμη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο χώρο του Impact Hub Athens, συγκεντρώνοντας νέους, εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες που αντάλλαξαν εμπειρίες και προβληματισμούς για το πώς μπορεί να καλλιεργηθεί κουλτούρα αλληλεγγύης και συλλογικής δράσης απέναντι στο φαινόμενο.
Το Elephant Talk δημιουργήθηκε από τον οργανισμό Maghweb, σε συνεργασία με το Impact Hub Lab, τον οργανισμό Polylogos και τους Young Educators. Χρηματοδοτείται από τον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης και Πολιτισμού (EACEA) στο πλαίσιο του προγράμματος CERV (Citizens, Equality, Rights and Values), στη θεματική γραμμή «Συμμετοχή και Ενεργοποίηση των Πολιτών».
Η πλήρης έρευνα για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες συμμετέχουσες χώρες είναι διαθέσιμη στο https://stophatespeech.eu/country-reports.
