Οι τουρίστες κάνουν κρατήσεις για πιο δροσερές, πιο ήσυχες και λιγότερο πολυσύχναστες διακοπές φέτος, απομακρυνόμενοι από τα παραδοσιακά καλοκαιρινά hotspots της Ευρώπης εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για καύσωνα και μαινόμενες πυρκαγιές. Η τάση επιβεβαιώνει το φαινόμενο «coolcation» – ένα συνδυασμός των λέξεων «cool» και «vacations», που αναφέρεται σε τουρίστες που αναζητούν πιο δροσερά κλίματα αντί για έναν ζεστό, καλοκαιρινό προορισμό αιχμής.
Ρεκόρ ζέστης έχει σαρώσει την Ευρώπη τις τελευταίες ημέρες, ανεβάζοντας τις θερμοκρασίες σε ορισμένες περιοχές πολύ πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου και τροφοδοτώντας περιφερειακές πυρκαγιές.
Η Τζένι Σάουθαν, Διευθύνουσα Σύμβουλος του πρακτορείου πρόβλεψης τάσεων ταξιδιών Globetrender, περιέγραψε το καλοκαίρι του 2025 ως «σημείο καμπής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό, υπογραμμίζοντας ότι κανένας προορισμός δεν είναι πραγματικά άτρωτος στην κλιματική αστάθεια».
Τα κύματα καύσωνα και οι πυρκαγιές σε δημοφιλείς προορισμούς διακοπών στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα έχουν επηρεάσει τις τοπικές υποδομές τις τελευταίες εβδομάδες, προκαλώντας μαζικές εκκενώσεις και κλείσιμο παραλιών.
Ανησυχητικά υψηλές θερμοκρασίες έχουν καταγραφεί επίσης σε σκανδιναβικές χώρες όπως η Νορβηγία, η Σουηδία και η Φινλανδία, θέτοντας μια άμεση αμφισβήτηση στην ιδέα ότι η βόρεια Ευρώπη «προσφέρει εγγυημένη ανακούφιση» στην κορύφωση του καλοκαιριού, δήλωσε η Σάουθαν στο CNBC.
«Αυτό το διπλό πλήγμα έχει επιταχύνει μια αλλαγή συμπεριφοράς που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη: οι ταξιδιώτες αποφεύγουν τις πιο έντονες περιόδους καύσωνα, προτιμούν πιο δροσερές παράκτιες ή αλπικές τοποθεσίες, μεταφέρουν τα ταξίδια στην άνοιξη και το φθινόπωρο και πειραματίζονται με προορισμούς σε υψηλότερο γεωγραφικό πλάτος από τη Βαλτική μέχρι τα Σκωτικά Υψίπεδα», δήλωσε η Σάουθαν.
Ασυνήθιστες διαδρομές
Τα δεδομένα που δημοσιεύθηκαν τον περασμένο μήνα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδιών (ETC) έδειξαν ότι τα ταξίδια παραμένουν κορυφαία προτεραιότητα για τους Ευρωπαίους παρά την οικονομική αβεβαιότητα.
Η ETC διαπίστωσε ότι η αυξημένη ανησυχία για τον υπερπληθυσμό ώθησε τους τουρίστες να περάσουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές του 2025 σε λιγότερο δημοφιλείς ή ασυνήθιστους προορισμούς, ενώ το ενδιαφέρον για τα παραδοσιακά hotspots έχει μειωθεί.
«Τα τελευταία μας δεδομένα δείχνουν ότι, ακόμη και εν μέσω μεταβαλλόμενων οικονομικών και κοινωνικών πραγματικοτήτων, οι Ευρωπαίοι δεν είναι διατεθειμένοι να κάνουν συμβιβασμούς στα ταξίδια και προτιμούν όλο και περισσότερο πιο ήσυχους προορισμούς και ταξίδια εκτός των περιόδων αιχμής», δήλωσε στο CNBC ο πρόεδρος της ETC, Miguel Sanz.
Το παγκόσμιο ταξιδιωτικό δίκτυο Virtuoso δήλωσε στην τελευταία του έρευνα συμβούλων ότι το 79% των ερωτηθέντων συμφώνησε ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρέασαν τον προγραμματισμό ταξιδιών, ενώ το 55% ανέφερε ότι οι πελάτες τους επέλεγαν να ταξιδέψουν σε ώρες εκτός αιχμής λόγω της κλιματικής κρίσης.
Ο Νίκολας Σμιθ, διευθυντής ψηφιακών διακοπών στην Thomas Cook και στο διαδικτυακό ταξιδιωτικό πρακτορείο eSky Group, δήλωσε ότι υπήρξε μια αύξηση στις εναλλακτικές εποχιακές επιλογές φέτος.
«Μία από τις ταχύτερα αυξανόμενες τάσεις μεταξύ των Βρετανών ταξιδιωτών είναι η «coolcation» – η αντικατάσταση της μέγιστης ζέστης με πιο εύκρατους προορισμούς», δήλωσε ο Σμιθ στο CNBC.
Ευρωπαϊκοί προορισμοί όπως η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ελβετία και ολοένα και περισσότερο η Πολωνία ήταν μεταξύ εκείνων που προσέλκυσαν τουρίστες που επιθυμούν δραστήριες διακοπές, άνετο καιρό «και εμπειρίες με πραγματικό βάθος», είπε ο Σμιθ.
Ένας άλλος από τους νικητές που αναδύθηκαν από την τάση των ψυχρών τουριστικών θερινών διακοπών ήταν η Σλοβενία.
«Λόγω των ολοένα και υψηλότερων καλοκαιρινών θερμοκρασιών και της αυξανόμενης ζήτησης για ποιοτικό χρόνο αναψυχής στη φύση, οι επισκέπτες επιλέγουν όλο και περισσότερο προορισμούς σε μεγαλύτερα υψόμετρα, οι οποίοι προσφέρουν ποικίλες εμπειρίες και ευκαιρίες για δραστηριότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Επίσης, οι λίμνες και τα ποτάμια είναι ευνοϊκοί προορισμοί», δήλωσε στο CNBC εκπρόσωπος του Σλοβενικού Τουριστικού Συμβουλίου.
Τουριστικές προκλήσεις
Ενώ μια μετατόπιση στις ταξιδιωτικές προτιμήσεις μπορεί να βοηθήσει στην άμβλυνση του υπερτουρισμού στα παραδοσιακά hotspots της Ευρώπης, η τάση των ψυχρών τουριστικών θερινών διακοπών (coolcation) θα μπορούσε να έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες.
Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, εξαρτώνται όλες σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία να δείχνουν ότι ο τομέας αντιπροσώπευε το 18%, 12,3% και 11,9% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, αντίστοιχα.
Η Λίντα Γιόντσικ, εκπρόσωπος της TUI, του μεγαλύτερου ταξιδιωτικού πράκτορα της Ευρώπης, δήλωσε ότι η εταιρεία βλέπει αυξανόμενο ενδιαφέρον για σκανδιναβικούς προορισμούς όπως η Ισλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία λόγω της τάσης των coolcations. Ωστόσο, οι κρατήσεις ήταν ακόμη σχετικά χαμηλές σε σύγκριση με άλλα παραδοσιακά καλοκαιρινά hotspots.
Από την πλευρά της, η εθνική τουριστική αρχή της Πορτογαλίας δήλωσε ότι η ζήτηση το καλοκαίρι σε βασικές περιοχές παραμένει ισχυρή.
Μια «ζώνη κλιματικού κινδύνου»
Η Σάουθαν της Globetrender δήλωσε ότι αναμένει ότι η τάση των «coolcation» θα εδραιωθεί τα επόμενα χρόνια.
Προέβλεψε ότι μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2020, η περίοδος αιχμής των ταξιδιών στη Μεσόγειο θα μπορούσε να μετατοπιστεί σε Μάιο-Ιούνιο και Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, με τον Ιούλιο-Αύγουστο «να γίνει μια “ζώνη κλιματικού κινδύνου” για τον μαζικό τουρισμό».
Πηγή: ΟΤ
