Σήμερα, Παρασκευή 30 Μαΐου 2025, έκανε πρεμιέρα το πρόγραμμα των Πανελληνίων Εξετάσεων για τους μαθητές των Γενικών Λυκείων, με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας.
Στο olympiobima.gr, σε συνεργασία με τον Εκπαιδευτικό Όμιλο «Εν Τάξη», θα βρείτε τα θέματα της Έκθεσης για τις Πανελλήνιες 2025, μαζί με τις προτεινόμενες απαντήσεις τους.
Σχολιασμός θεμάτων από τα Φροντιστήρια εν τάξη: Ν.Γλώσσα & Λογοτεχνία ΓΕΛ
Οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών Εξετάσεων των Γενικών Λυκείων εξετάστηκαν στο μάθημα των Νέων Ελληνικών απαντώντας σε θέματα μη λογοτεχνικού και λογοτεχνικού κειμένου.
Το θεματικό πλαίσιο είναι ανθρωποκεντρικό κι αναμενόμενο για τις εξετάσεις, και αφορούσε τη δημιουργικότητα. Τα θέματα της θεωρίας ήταν εύστοχα, ποιοτικά και διαβαθμισμένης δυσκολίας. Απαιτούσαν πολύ καλή γνώση της ύλης όλων των τάξεων του Λυκείου. Απευθύνονταν σε καλά προετοιμασμένους μαθητές.
Το λογοτεχνικό κείμενο του Γ. Ιωάννου ήταν απαιτητικό συγκριτικά με τα περσινά θέματα, αλλά οι μαθητές μπορούσαν να εντοπίσουν αρκετούς κειμενικούς δείκτες. Το θέμα Δ αφορούσε άρθρο με σαφή διάκριση των δυο ζητουμένων. Συνοψίζοντας, τα θέματα απευθύνονταν σε καλά προετοιμασμένους μαθητές, οι οποίοι είχαν ασκηθεί σε διαγωνίσματα προσομοίωσης αντίστοιχου επιπέδου.
Θέματα – Απαντήσεις
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2025
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΘΕΜΑ Α
A1.
Σύμφωνα με τη νευροεπιστήμονα Δρ. Μπάρμπαρα Πομιεχόφσκα η δημιουργικότητα του ανθρώπου στηρίζεται στο συνδυασμό και στην πρωτοτυπία των σκέψεων, είναι αρχέγονη και εκδηλώνεται ήδη από τη βρεφική ηλικία, ακόμη και πριν την ανάπτυξη του λόγου, τον οποίο μάλιστα διευκολύνουν. Στόχος της έρευνάς της ήταν η ανεύρεση της “πηγής” αυτής της ικανότητας να συνδυάζονται γνωστές έννοιες για τη δημιουργία νέων ιδεών.Γι’ αυτό, καταλήγει πως είναι ανάγκη να εξεταστούν οι πολλαπλοί παράγοντες που μπορούν να την επηρεάσουν.
ΘΕΜΑ Β
Β1.
- ΣΩΣΤΟ
- ΣΩΣΤΟ
- ΛΑΘΟΣ
- ΛΑΘΟΣ
- ΣΩΣΤΟ
Β2. Το κείμενο 1 αποτελεί δείγμα επιστημονικού λόγου. Οι γλωσσικές επιλογές που επιβεβαιώνουν την επιστημονικότητα αφορούν την αξιοποίηση του γ ρηματικού προσώπου («η δημιουργικότητα νοείται») που προσδίδει αντικειμενικότητα και διαμορφώνει απρόσωπο ύφος, ταυτόχρονα γίνεται χρήση της παθητικής σύνταξης («Στο ίδιο πνεύμα, εντοπίζεται ισχυρή σχέση ανάμεσα στην ενασχόληση με τις τέχνες και στην ανάπτυξη της φαντασίας …. Καταστάσεις») που μεταθέτει την έμφαση από τα πρόσωπα στις ενέργειες και διαμορφώνει σύνθετο λόγο. Επιπλέον, γίνεται χρήση της αναφορικής λειτουργίας της γλώσσας, καθώς ο στόχος είναι η μετάδοση της πληροφορίας και η καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου του μηνύματος από τον αναγνώστη. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκει αντικειμενικότητα και όχι πρόκληση συναισθημάτων “Μπορεί να πει κανείς ότι η επίλυση προβλημάτων, η εξεύρεση λύσεων και η παροχή πολύτιμης εργασίας ….. δημιουργικό νου”
( οι μαθητές μπορούν να αναφερθούν σε ειδικούς όρους «αποκλίνουσα σκέψη», οριστική έγκλιση/ επιστημική τροπικότητα «εξασφαλίζει», «αδιαμφισβήτητα», ονοματοποίηση
«ενασχόληση»)
Β3.Α. Ο Τίτλος «Η δημιουργικότητα αρχίζει από την κούνια» είναι ρηματικός. Το ρήμα «αρχίζει» βρίσκεται σε οριστική ενεστώτα, δηλώνοντας ότι η δημιουργικότητα είναι βέβαιο ότι έχει ως αφετηρία της τη βρεφική ηλικία. Ο συνδυασμός του ρήματος «αρχίζει» και του εμπρόθετου προσδιορισμού της χρονικής αφετηρίας «από την κούνια» αποδεικνύει ότι η γλώσσα λειτουργεί συνυποδηλωτικά. Με παραστατικότητα, προβάλλεται ότι η δημιουργικότητα ξεκινά «από την κούνια», δηλαδή από τη βρεφική ηλικία. Τέλος, η λέξη «δημιουργικότητα» τίθεται ως η πρώτη λέξη του τίτλου, ώστε οι αναγνώστες/-τριες να πληροφορούνται άμεσα το γενικό θέμα του κειμένου, καθιστώντας το ύφος ζωντανό, άμεσο και παραστατικό. Συνεπώς, ο τίτλος είναι επικοινωνιακά αποτελεσματικός, καθώς κεντρίζει το ενδιαφέρον και την προσοχή των αποδεκτών του, για να συνεχίσουν την ανάγνωση.
Β3.Β
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ: «Θα πρέπει επομένως να μελετήσουμε τις συνθήκες εκείνες που επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη των δημιουργικών γνωστικών ικανοτήτων του βρέφους.»
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΣΕ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ : Θα πρέπει επομένως να μελετηθούν (από εμάς) οι συνθήκες εκείνες, από τις οποίες επηρεάζεται αρνητικά η ανάπτυξη των δημιουργικών γνωστικών ικανοτήτων του βρέφους.
Στο δοθέν απόσπασμα η σύνταξη είναι ενεργητική καθώς η συντάκτρια δίνει έμφαση στο υποκείμενο της ενέργειας (εννοείται εμείς) προσδίδοντας στο ύφος του κειμένου απλότητα, αμεσότητα και οικειότητα. Ο λόγος είναι άμεσος και ζωντανός. Κατά την μετατροπή από την ενεργητική σε παθητική σύνταξη το ύφος καθίσταται πιο επίσημο, ουδέτερο, αποστασιοποιημένο, αντικειμενικό και απρόσωπο εστιάζοντας την προσοχή όχι στο συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά στο αφηρημένο (στη μελέτη των συνθηκών), υποβαθμίζοντας έτσι τον ρόλο του υποκειμένου της ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την δόκτορα Πομιεχόφσκα, το βάρος μετατοπίζεται στην διεργασία που χρειάζεται να κάνουμε προκειμένου να διερευνήσουμε κάτω από ποιες συνθήκες η ανάπτυξη των βρεφών επηρεάζεται αρνητικά
