Το Πάσχα στον πλανήτη γιορτάζεται με πολλά και ιδιαίτερα έθιμα, συνυφασμένα με την κουλτούρα και τις παραδόσεις του κάθε τόπου
Γουατεμάλα: Πολύχρωμα χαλιά
Ενόψει της Μεγάλης Εβδομάδας η πόλη Αντίγουα στη Γουατεμάλα σκεπάζει τους δρόμους με πολύχρωμα χαλιά προετοιμάζοντας την πομπή της Μεγάλης Παρασκευής. Τα μακριά χαλιά είναι φτιαγμένα από λουλούδια, χρωματιστά πριονίδια, φρούτα, λαχανικά και άμμο. Κάθε χαλί καλύπτεται συχνά από σκηνές που είναι σημαντικές για τους καλλιτέχνες που το φτιάχνουν, που κυμαίνονται από τη θρησκεία έως τις παραδόσεις των Μάγια και την ιστορία της Γουατεμάλας.
Μερικά από αυτά τα κομμάτια μπορούν να εκτείνονται έως και 800 μέτρα και οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν στένσιλ για να τα συναρμολογήσουν γρήγορα, καθώς έχουν μόλις 24 ώρες για να δημιουργήσουν τα έργα τέχνης τους την ημέρα πριν από την πομπή της Μεγάλης Παρασκευής.
Σουηδία: Οι μάγισσες του Πάσχα
Την Μεγάλη Πέμπτη στη Σουηδία, τα μικρά κορίτσια ντύνονται påskkärringar ή αλλιώς… μάγισσες του Πάσχα. Φοράνε κουρέλια και παλιά ρούχα, ζωγραφίζουν τα πρόσωπά τους και με τα παραδοσιακά σκουπόξυλα στο χέρι, κάνουν επισκέψεις στα σπίτια για να συγκεντρώσουν λιχουδιές από φίλους και γείτονες.
Η παράδοση βασίζεται σε έναν αρχαίο θρύλο που λέει ότι οι μάγισσες συνήθιζαν να μαζεύονται στο φανταστικό λιβάδι του Blåkulla λίγο πριν το Πάσχα για να κάνουν σχέδια…με τον Σατανά.
Τσεχία και Σλοβακία: «Δέρνουν» τις γυναίκες
Ναι, σωστά διαβάσατε. Τη Δευτέρα του Πάσχα, οι άνδρες και τα αγόρια στις δύο αυτές χώρες «νομιμοποιούνται» να χτυπήσουν ελαφρώς τις γυναίκες δημοσίως και μάλιστα χωρίς φόβο…κυρώσεων. Με αυτόν τον τρόπο τιμούν ένα από τα πιο παράξενα – και αμφιλεγόμενα – ευρωπαϊκά έθιμα: το πασχαλινό ξυλοκόπημα των γυναικών.
Πρόκειται για μια παλαιά τελετή γονιμότητας που έχει τις ρίζες της στον Μεσαίωνα. Ο συμβολισμός είναι προφανής: το ξυλοκόπημα, λένε οι Τσέχοι, εξασφαλίζει στη γυναίκα γονιμότητα. Με ειδικές βέργες λοιπόν και μαστίγια από κλαδιά ιτιάς, την επόμενη ημέρα του Πάσχα, οι άνδρες τηρούν κάθε χρόνο το «βάρβαρο» έθιμο.
Οι γυναίκες τούς…ανταμείβουν με ένα βαμμένο πασχαλινό αυγό, ενώ συχνά η παράδοση τις θέλει να εκδικούνται για τα χτυπήματα περιλούζοντας τους άνδρες με…κρύο νερό για να αποκτήσουν καλή υγεία.
Φλωρεντία: Σόου πυροτεχνημάτων
Στη Φλωρεντία της Ιταλίας, οι ντόπιοι γιορτάζουν μια πασχαλινή παράδοση 350 ετών, γνωστή ως Scoppio del Carro, ή «έκρηξη του κάρου» που χρονολογείται από την πρώτη Σταυροφορία Ένα περίτεχνο καρότσι γεμίζει με πυροτεχνήματα και στη συνέχεια οδηγείται στους δρόμους από ανθρώπους με πολύχρωμες φορεσιές του 15ου αιώνα.
Μόλις το κάρο φτάσει στον καθεδρικό Ναό, ο Αρχιεπίσκοπος της Φλωρεντίας ανάβει ένα φιτίλι από το εσωτερικό της εκκλησίας κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του Πάσχα, εγκαινιάζοντας ένα σόου πυροτεχνημάτων.
Ορισμένες μεξικανικές παραδόσεις περιλαμβάνουν και πυροτεχνήματα, όπως αυτά που «πέφτουν» το Μεγάλο Σάββατο. Το κάψιμο του Ιούδα γιορτάζεται με γιγάντιες φιγούρες που γεμίζουν με πυροτεχνήματα, ώστε να μπορούν να ανατιναχτούν σε τοπικές πλατείες.
Ρωσία: Διατηρούν τα αυγά μέχρι το επόμενο Πάσχα
Στη ρωσική πασχαλινή παράδοση, τα αυγά είναι πολύ σημαντικά. Οι Ρώσοι βάφουν αβγά, χρησιμοποιώντας παραδοσιακά φύλλα κρεμμυδιού. Συμβολίζουν την Ανάσταση και τη νέα ζωή. Η ανταλλαγή αυγών είναι ένα από τα πιο δημοφιλή έθιμα του Πάσχα.
Μια άλλη λιγότερο συνηθισμένη πρακτική είναι να τα αποθηκεύουν μέχρι το επόμενο Πάσχα, μία παράδοση που βοηθά όπως πιστεύουν οι πιστοί στην προστασία του σπιτιού από πλημμύρες, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές. Λέγεται πώς εάν η εκκλησία…ευλογήσει τα αυγά , αυτά
Στη Ρωσία το πασχαλινό τραπέζι περιλαμβάνει επίσης μπισκότα από βούτυρο που έχουν το σχήμα… αρνιού. Το έθιμο χρονολογείται στους αρχαίους χρόνους, όταν η συνάντηση με ένα αρνί θεωρούνταν καλός οιωνός.
Ιταλία: Η Παναγία «το βάζει στα πόδια»
Στην πόλη Σουλμόνα της νότιας Ιταλίας, τα μέλη μίας αδελφότητας πιστών Καθολικών κουβαλάνε…τρέχοντας το άγαλμα της Μadonna che Scappa (Η Παναγία που τρέχει), όπως λέγεται μία παράδοση που κρατάει εδώ και τουλάχιστον έναν αιώνα.
Η αναπαράσταση αναβιώνει τη στιγμή που η Παρθένος Μαρία αντικρίζει για πρώτη φορά το γιό της που έχει αναστηθεί, μετά το μαρτύριο της σταύρωσης. Στο παραδοσιακό τελετουργικό που συγκεντρώνει πλήθος κόσμου, πρωταγωνιστούν η Παναγία ο Απόστολος Πέτρος και ο ευαγγελιστής Ιωάννης.
Αφού ο τελευταίος ανακοινώσει το θαύμα της Ανάστασης, η «Παναγία που τρέχει» ακολουθεί αργά τους δύο αποστόλους στο δρόμο. Το υπαίθριο τελετουργικό πραγματοποιείται από την Εκκλησία του Σαν Φίλιππο – όπου ξεκινάει η πομπή και την πλατεία Garibaldi – όπου η Παναγία «τρέχει» μόλις αντικρίσει τον Ιησού – μέχρι το Σουηδικό Υδραγωγείο – όπου το άγαλμα του Ιησού τοποθετείται σε μία εξέδρα.
Η εκδήλωση «ζωντανεύει» χάρη στα χρώματα, τη σιωπή και την τελική έκρηξη χαράς από το πλήθος που συμμετέχει. Και αποκτά ιδιαίτερο συμβολισμό μέσα από την εντυπωσιακή αλλαγή ρούχων της Παρθένου: μόλις «βλέπει» τον Ιησού, χάρη σε ένα περίπλοκο σύστημα – αποχωρίζεται τη μαύρη κάπα του πένθους και αποκαλύπτεται ένα πανέμορφο πράσινο φόρεμα. Οι ιστορικοί δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα πότε ακριβώς ξεκίνησε το τελετουργικό: κάποιοι λένε οτι οι ρίζες του χάνονται στον Μεσαίωνα.
Γαλλία: Η μεγαλύτερη ομελέτα στον κόσμο
Την Δευτέρα του Πάσχα, οι κάτοικοι της κοινότητας Haux συνήθως σπάνε περισσότερα από 4.500 αυγά σε ένα τεράστιο τηγάνι για να δημιουργήσουν τη γιγάντια ομελέτα του Πάσχα, από την οποία τρώνε πάνω από 1.000 άτομα. Περηφανεύονται ότι φτιάχνουν την μεγαλύτερη ομελέτα στον κόσμο.
Κάθε οικογένεια σπάει τα αυγά στο σπίτι της το πρωί και στη συνέχεια οι κάτοικοι συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία όπου τα αυγά μαγειρεύονται για μεσημεριανό γεύμα.
Νέα Ζηλανδία: Το μεγάλο κυνήγι των λαγών
Την ώρα που ο υπόλοιπος κόσμος κυνηγά Πασχαλινά αυγά και σοκολατένιους λαγούς κρυμμένους μέσα στο σπίτι, στο Οτάγκο της Νέας Ζηλανδίας οι κάτοικοι αρπάζουν τα όπλα τους για το ετήσιο «Great Easter Bunny Hunt».
Η κεντρική ιδέα είναι να απαλλάξουν τα χωράφια από «τα ενοχλητικά ζώα, καθώς περισσότεροι από 500 κυνηγοί αγωνίζονται για το πολυπόθητο τρόπαιο. Το χρηματικά έπαθλο φθάνει τα 2000 ευρώ. Νικητής ειναι… όποιος αφανίσει τα περισσότερα ζώα.
Νορβηγία: Ώρα για ιστορίες εγκλημάτων
Τα τηλεοπτικά κανάλια προβάλλουν εκπομπές με θέμα πολύκροτα εγκλήματα και μια σειρά από νέα αστυνομικά μυθιστορήματα με ντετέκτιβ κυκλοφορούν λίγο πριν από το Πάσχα. Άνθρωποι σε όλη τη χώρα δραπετεύουν στα εξοχικά τους, και περνούν το Σαββατοκύριακο με τις τηλεοπτικές εκπομπές ή τα βιβλία «whodunnit».
Ακόμα και τα κουτιά γάλακτος φέρουν μικρές αστυνομικές ιστορίες στο πλάι τους κατά τη διάρκεια της σεζόν. Το φαινόμενο προκλήθηκε από την τεράστια δημοτικότητα ενός μυθιστορήματος με εγκλήματα του 1923.
Φιλιππίνες: Σταύρωση και αυτομαστίγωση των πιστών
Στις Φιλιππίνες, τη Μεγάλη Παρασκευή, πιστοί Καθολικοί αναπαριστούν τη σταύρωση και αυτο-μαστιγώνονται εν όψει του Πάσχα. Θεωρούν ότι το έθιμο βοηθά στον καθαρισμό του σώματος τους και τον εξαγνισμό από τις αμαρτίες.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν εγκρίνει την ιδέα και προσπαθεί να αποθαρρύνει αυτήν την πρακτική, χωρίς μεγάλη επιτυχία ωστόσο, καθώς το έθιμο έχει βαθιές ρίζες στη χώρα.
