Ήδη συζητούν – και ενδεχομένως μετά το Πάσχα να διαμορφώσουν πιο κατασταλαγμένη άποψη – για το τι θα μπορεί να δοθεί και σε ποιους. Οι επόμενες 100 ημέρες μέχρι τα μέσα Ιουλίου θα κρίνουν τα πάντα. Μέχρι τα μέσα Ιουλίου θα έχει διαφανεί τι φέρνει η χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων για αμυντικές δαπάνες που θα συμφωνήσει η Ευρώπη, πώς κινείται ο κρατικός προϋπολογισμός έως το α’ εξάμηνο του έτους, πόσα και ποια έσοδα από τη φοροδιαφυγή μπορούν να χρηματοδοτήσουν μόνιμες φοροελαφρύνσεις και άλλες παροχές στο μέλλον ή αν και κατά πόσο επηρεάζουν την ευρωπαϊκή και ελληνική οικονομία ο διεθνής οικονομικός πόλεμος που εξαπολύουν οι ΗΠΑ, η επιβολή δασμών και περιορισμών στο παγκόσμιο εμπόριο, η κούρσα των στρατιωτικών εξοπλισμών και οι γεωπολιτικές εντάσεις στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο.
Ποιοι κερδίζουν
Στο οικονομικό επιτελείο αναζητούν μέτρα που θα ωφελήσουν περισσότερο κόσμο και θα έχουν ουσιώδη επιρροή και σημαντικό κοινωνικό αποτύπωμα, εν όψει των ανακοινώσεων του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Σε κάθε περίπτωση, δεν μιλούν για οριζόντιες παροχές, «γιατί το κόστος είναι τεράστιο και το όφελος είναι περιορισμένο». Αντιτάσσονται σε πιέσεις και λογικές τύπου «Κυριάκο, δώσ’ τα όλα» που, όπως λένε στην πλατεία Συντάγματος, «ιστορικά δεν έδωσαν ποτέ εκλογικές νίκες» στα κόμματα που τις έκαναν και τώρα θα έβαζαν τη χώρα -και τις επόμενες γενιές- «ξανά σε περιπέτειες».
Έως τον Ιούνιο, πάντως, θα γίνεται προεργασία για να επιλεγούν απαλλαγές που «θα έχουν ευρύτερο αντίκτυπο και θα δίνουν πραγματικό μήνυμα, ανάσα και αναπτυξιακή προοπτική» στους πολίτες.
Ως τέτοιες προκρίνονται, για παράδειγμα, μειώσεις φόρων εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ για οικογένειες με παιδιά και όχι οριζόντια για όλους, ώστε να έχει μεγαλύτερο αποτύπωμα στην τσέπη τους, αλλά και πολιτικό μήνυμα και σχεδιασμό για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.
Με βάση τις έως τώρα εισηγήσεις -αλλά και τον δημοσιονομικό χώρο που θα δημιουργηθεί- τα «σίγουρα μέτρα» που μέσα στο 2026 έρχονται περιλαμβάνουν:
■ Ελαφρύνσεις, μείωση τεκμηρίων και παροχές στη μεσαία τάξη. Ωφελημένες θα βγαίνουν κυρίως οικογένειες με παιδιά και με ετήσιο εισόδημα που ξεπερνά τα 40.000 ή και τα 50.000 ευρώ τον χρόνο.
■ Προσφορές για φθηνά ή δωρεάν σπίτια για τη στέγαση φοιτητών, νέων ζευγαριών ή και δημοσίων υπαλλήλων που υπηρετούν εκτός έδρας, μέσω του συστήματος της κοινωνικής αντιπαροχής ή και με ανακατανομές χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ. Το μέτρο στοχεύει στο δημογραφικό και θα ωφελεί οικογένειες που ζουν στο νοίκι, όχι οριζόντια, αλλά με κοινωνικά κριτήρια.
■ Μειώσεις συντελεστών φορολόγησης στα ενοίκια, ειδικά για όσους εισπράττουν πάνω από 1.000 ευρώ τον μήνα, όπου ο φόρος αυξάνεται απότομα από 5% σε 15%. Η ισχύουσα κλίμακα έχει παραμείνει αμετάβλητη για πάνω από μία δεκαετία. Εξετάζεται η αλλαγή της, με στόχο να δηλώνονται τα πραγματικά εισοδήματα και να μην τιμωρούνται οι συνεπείς, αλλά και να ενισχυθούν και οι ενοικιαστές στους οποίους συχνά μετακυλίεται το φορολογικό κόστος. Ενδεχομένως να συνοδευτεί και από μέτρα ανακούφισης και προστασίας των ιδιοκτητών από δύστροπους ενοικιαστές, ή και το αντίστροφο.
