Γυαλί που ράγισε και προσπαθεί να ξανακολλήσει, μοιάζει η σχέση της κυβέρνησης με τους τραπεζίτες. Μετά τις πολεμικές τυμπανοκρουσίες της προηγούμενης Πέμπτης, με πρωτομάστορα της ρήξης την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και «μπουρλοτιέρη» τον πρωθυπουργό, οι τόνοι αρχίζουν να πέφτουν.
Οι δύο πλευρές, δηλαδή η κυβέρνηση και οι τράπεζες, θέλουν να βάλουν… κάτω από το τραπέζι το πολεμικό κλίμα. Ρόλο έχει διαδραματίσει, σύμφωνα με πληροφορίες, και η Τράπεζα της Ελλάδος. Η ολική ρήξη αποφεύχθηκε στο παρά πέντε καθώς το λάδι στη φωτιά έριξαν “τα λόγια” και το κακό κλίμα που δημιουργήθηκε κατά το ραντεβού του υπουργείου Οικονομικών με τους επικεφαλής των συστημικών τραπεζών την περασμένη Πέμπτη.
Οι τράπεζες από τα αρχικά ραντεβού με την κυβέρνηση είχαν βάλει στο διάλογο το κόστος της στήριξης και πως αυτό να μην πληρωθεί από τις ίδιες. Η κυβέρνηση από την πλευρά της έβαζε επιχείρημα ότι ήρθε η ώρα να δίνουν ευθύνη και αναλάβουν το κόστος, καθώς το κράτος έχει βάλει πλάτη κατά την πανδημία, ενώ πλέον οι τράπεζες έχουν υψηλά κέρδη και ρευστότητα, ενώ από τις αυξήσεις των επιτοκίων αναμένουν σημαντική αύξηση των εσόδων.
Αυτό αποτέλεσε αντικείμενο έντονων συζητήσεων. Έτσι, στο ραντεβού της περασμένης Παρασκευής, παρά το κακό κλίμα και τις αντεγκλήσεις από κάθε πλευρά, υπήρξε μία επί της αρχής συμφωνία. Δηλαδή, ότι χρειάζεται ένα πλαίσιο στήριξης και να ξανασυναντηθούν όταν καταρτίσουν οι τράπεζες συγκεκριμένες προτάσεις για τους ευάλωτους.
Όμως, το υπουργείο Οικονομικών, μετά τη συνάντηση, έβγαλε ανακοίνωση – βόμβα. Γεμάτο αιχμές κατά των τραπεζών και έριχνε εμμέσως πλην σαφώς τις ευθύνες για τα υψηλά επιτόκια δανείων και για τις υψηλές προμήθειες στις συναλλαγές. Παράλληλα τις καλούσε να αναλάβουν τις ευθύνες τους αλλά και το κόστος για τη στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών για να υπάρξουν νέα κόκκινα δάνεια. Λίγες ώρες αργότερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της συνάντησής του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, επανέλαβε τα αιτήματα που έχει υποβάλει ήδη ο υπουργός Οικονομικών στις τράπεζες, αναφορικά με τα επιτόκια καταθέσεων και τις προμήθειες.
Το ξεκάθαρο μήνυμα
Ο πρωθυπουργός με τις δημόσιες δηλώσεις κατά των τραπεζών έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα “κλέβοντας”, ταυτόχρονα την ατζέντα της αντιπολίτευσης. ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ σφυροκοπουν εδώ και μήνες την κυβέρνηση για τις τράπεζες, τους πλειστηριασμούς και τα funds. Σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του πρωθυπουργού, η αναφορά του στις τράπεζες, κατά συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δείχνει την ιδιαίτερη ενόχλησή του για τη στάση που κρατούν οι τράπεζες. Το μήνυμα προς τους πολίτες είναι ξεκάθαρο: Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν πρέπει να πληρωθούν από τα κέρδη των τραπεζών και όχι να τα πληρώσει ο προϋπολογισμός, δηλαδή ο Ελληνας φορολογούμενος.
Το υπουργείο Οικονομικών με τη σειρά του έβγαλε στη δημοσιότητα τη λίστα με τις προμήθειες των τραπεζών, οι οποίες “καίνε”. Κίνηση η οποία έκανε “μπουρλωτο” τις τράπεζες. Τις κάλεσε να βρουν τρόπο να στηρίξουν τους πελάτες τους, και να μειώσουν τις προμήθειες. Από τις εποχές της πανδημίας, η κυβέρνηση είχε πληρώσει και είχε δημιουργήσει πλέγμα προστασίας πληρώνοντας τη δόση των ευάλωτων με τα προγράμματα Γέφυρα.
Τους πρώτους εννέα μήνες του έτους οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν εισπράξει από τις χρεώσεις αυτές περισσότερα από 1,3 δισ. ευρώ, το οποίο αποτελεί ρεκόρ. Αυτά τα νούμερα παρουσίασε το ΥΠΟΙΚ στις τράπεζες και ανέβασε περαιτέρω του τόνους καθώς δημοσίευσε τις προμήθειες για συναλλαγές στα γκισέ και μέσω internet.
Εχουν γίνει αναπροσαρμογές
Πηγές από τις τράπεζες αναφέρουν ότι ήδη έχουν αναπροσαρμοστεί τα επιτόκια από συστημικά πιστωτικά ιδρύματα και πως το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένονται αναπροσαρμογές από τις αρχές του 2023. Ως προς τις προμήθειες, κύκλοι σημειώνουν ότι μπορεί να έχουν αυξηθεί σε σύγκριση με 2 – 3 χρόνια νωρίτερα, ωστόσο αυτήν την στιγμή βρίσκονται στο μέσο όρο της ΕΕ. Προσθέτουν δε πως όλες οι τράπεζες διαθέτουν συνδρομητικά πακέτα, τα οποία εξασφαλίζουν ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός, πολύ χαμηλές ή μηδενικές προμήθειες για μία σειρά από συναλλαγές.
Πλέον, οι δύο πλευρές έχουν κάτσει σε ένα τραπέζι προκειμένου να διαμορφώσουν την τελική λύση για τα ευάλωτους δανειολήπτες, η οποία πρόταση θα κατατεθεί στις αρμόδιες ευρωπαϊκές τραπεζικές αρχές από εβδομάδα. Οι συναντήσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος είναι πυρετώδεις προκειμένου να γίνουν οι υπολογισμοί για το ενδεχόμενο κόστος, να καθοριστεί το ύψος της στήριξης και η περίμετρος των δανείων που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα. Το τελικό σχέδιο διαμορφώνεται έτσι ούτως ώστε να είναι συμβατό με το ευρωπαικό πλαίσιο και από τις αρχές της εβδομάδας να κατατεθεί στη συνέχεια η πρόταση προς έγκριση στις ευρωπαϊκές τραπεζικές εποπτικές αρχές στην Φρανκφούρτη (SSM, ΕΚΤ). Η στήριξη θα πρέπει να προβλέπει ότι η παρέμβαση στη ρυθμιση του δανείου δεν μπορεί να μειώνει την καθαρή παρούσα αξία του δανείου.
