Κατόπιν πληθώρας ερωτημάτων συναδέλφων μας και των ενημερωτικών συναντήσεων που πραγματοποιήθηκαν με πρωτοβάθμια σωματεία του ιδιωτικού τομέα στο Νομό Πιερίας σχετικά με το τι ισχύει για την αναγνώριση της προϋπηρεσίας, τις μισθολογικές προσαυξήσεις και τον αριθμό των τριετιών, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Κατερίνης, επαναλαμβάνει ότι, από την 1η.1.2024 «αίρεται» η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας.
Τονίζουμε ότι η κατάργηση αυτή δεν είναι οριστική, γιατί ο νόμος ορίζει ότι σε τρία χρόνια, δηλαδή την 1η.1.2027, θα ανασταλεί αυτοδικαίως η προσαύξηση των αποδοχών των εργαζομένων λόγω προϋπηρεσίας, εφόσον η ανεργία υπερβεί το 10% και μέχρι να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%.
Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου, που είχε προσληφθεί πριν από τη 14η.2.2012, όπως η προϋπηρεσία αυτή είχε διαμορφωθεί τη 14η.2.2012 οπότε και ανεστάλη η συμπλήρωσή της, συνεχίζει να συμπληρώνεται μετά από την 1η.1.2024.
Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου, που προσλήφθηκε μετά από τη 14η.2.2012, ξεκινά να συμπληρώνεται μετά από την 1η.1.2024.
Ειδικώς για την προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας σε όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τη 14η.2.2012 και μετά από την 1η.1.2024.
Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις (3) τριετίες και συνολικά σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία εννέα (9) ετών και άνω.
β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι (6) τριετίες και συνολικά τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία δεκαοκτώ (18) ετών και άνω (άρθρο 33 παρ.3).
Ως προϋπηρεσία νοείται τόσο ο χρόνος πραγματικής απασχόλησης του εργαζόμενου, όσο και ο χρόνος νόμιμης αναστολής της σχέσης εργασίας του (π.χ. ασθένεια, μητρότητα, απεργία κλπ).
Οι τριετίες ισχύουν για τους εργαζομένους που πληρώνονται με τον κατώτατο μισθό, είτε με σύμβαση αορίστου χρόνου είτε με σύμβαση ορισμένου χρόνου, τόσο για τους πλήρως όσο και τους μερικώς απασχολουμένους κατά αναλογία.
Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς (άρθρο 33 παρ.4). Εξαιρούνται από τον συμψηφισμό, οι περιπτώσεις εκείνες που οι εργαζόμενες-οι λαμβάνουν ήδη στη μισθοδοσία τους επίδομα προϋπηρεσίας, όπως ρητά αναγράφεται στην απόδειξη μισθοδοσίας που υποχρεωτικά τους χορηγείται μηνιαίως με την εξόφληση των αποδοχών τους.
Οι επιμέρους Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (κλαδικές, ομοιοεπαγγελματικές, επιχειρησιακές) περιέχουν συνήθως όρους για τις θέσεις και τις ειδικότητες τις οποίες ρυθμίζουν και για τις προϋποθέσεις αναγνώρισης και προσμέτρησης της προϋπηρεσίας των εργαζομένων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει σχετική αναφορά στην οικεία ΣΣΕ, ο γενικός κανόνας που αφορά στους-τις αμειβόμενους-ες με βάση τον κατώτατο μισθό/ημερομίσθιο είναι ότι οι προσαυξήσεις λόγω χρόνου εργασίας καταβάλλονται για την προϋπηρεσία σε οποιονδήποτε εργοδότη και με οποιαδήποτε ειδικότητα.
Στους-ις εργαζόμενους-ες καταβάλλεται επίδομα γάμου 10%, το οποίο αποτελεί κατοχυρωμένο κατώτατο όριο προστασίας όλων των εργαζομένων τόσο μέσω των Εθνικών Γενικών ΣΣΕ (ΔΔΔΔ Αθ 10/1976, ΕΓΣΣΕ 1988, ΕΓΣΣΕ 1989, ΕΓΣΣΕ 2013. ΕΓΣΣΕ 2014, ΕΓΣΣΕ 2022), όσο και μέσω του νόμου (άρθρο 2 ν. 1767/1988, 20 παρ.2 ν. 1849/1989, 16 παρ.1 ν. 435/1976). Συνεπώς λόγω της διπλής του νομικής φύσης τόσο ως όρου της ΕΓΣΣΕ με κανονιστική ισχύ όσο και ως τυπικού νόμου, δεσμεύει, ως κανόνας δικαίου, το σύνολο των εργοδοτών της χώρας (σχετ. Εγκύκλιος ΓΣΕΕ υπ.αριθμ 5/2013).
Ακολουθούν οι πίνακες διαμόρφωσης του κατώτατου νομοθετημένου μισθού και ημερομισθίου από 1ης/4/2024:
Απόδειξη Προϋπηρεσίας:
Για να υπολογιστεί η προϋπηρεσία θα πρέπει ο-η εργαζόμενος-η να την αποδείξει μέσω κατάλληλων πιστοποιητικών εγγράφων που χορηγούν οι εργοδότες, αλλά και με κάθε άλλο αποδεικτικό μέσο, όπως:
➢ στοιχεία της απασχόλησης και του χρόνου ασφάλισής τους μέσω του my ERGANI και του my ΕΦΚΑ με τη χρήση των κωδικών πρόσβασής τους στο TAXIS
➢ καρτέλες ενσήμων, ασφαλιστικά βιβλιάρια ή μισθοδοτικές καταστάσεις.
Ο εργαζόμενος πρέπει να προσκομίσει τα σχετικά πιστοποιητικά κατά την πρόσληψή του, είτε μεταγενέστερα. Εφόσον προσκομιστούν τα σχετικά αποδεικτικά συνυπολογίζεται και η προϋπηρεσία στην αλλοδαπή.
Το Εργατικό Κέντρο Κατερίνης επαναλαμβάνει ότι η άρση της επιβληθείσας με το άρθρο 4 της μνημονιακής ΠΥΣ 6/2012 αναστολής χορήγησης των πολυετιών, η οποία επαναλήφθηκε για τις τριετίες του κατώτατου μισθού/ημερομισθίου με το ν. 4093/2012, πρέπει να είναι πραγματική, με αναδρομικότητα από τότε που επιβλήθηκε και χωρίς όρους και προϋποθέσεις, που χάνονται μέσα στις στρεβλώσεις αλληλοαναιρούμενων μνημονιακών ρυθμίσεων και εντείνουν τις ανισότητες μεταξύ των εργαζομένων, τους οποίους εν τέλει θα οδηγήσει μαζικά στα δικαστήρια.
Καλούμε για μια ακόμη φορά το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης να προχωρήσει χωρίς καθυστέρηση και απρόσκοπτα τις διαδικασίες κήρυξης ως γενικά υποχρεωτικών των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών ΣΣΕ, για τις οποίες έχει ήδη ζητηθεί ή θα ζητηθεί να εκκινήσει η διαδικασία επέκτασης της κανονιστικής τους ισχύος.
Καλούμε για μια ακόμη φορά την Κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην επαναφορά και αποκατάσταση του καθορισμού του κατώτατου μισθού/ ημερομισθίου μέσω της Εθνικής Γενικής ΣΣΕ, μέσω ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και με καθολική ισχύ για όλους τους-ις εργαζόμενους-ες στην επικράτεια, διαδικασία που ζητούμε να διασφαλισθεί από το νόμο ενσωμάτωσης της Οδηγίας 2022/2041 για τους κατώτατους μισθούς. Εφόσον η κορυφαία αυτή συλλογική διαδικασία επανέλθει θα αποτελέσει κρίσιμο μέτρο επίτευξης της απαιτούμενης ευρείας κάλυψης του 80% των εργαζομένων στη χώρα από ΣΣΕ.
Τονίζουμε ότι το επίδομα προϋπηρεσίας αποτελεί κορυφαία κατάκτηση των εργαζομένων:
– Η καταβολή επιδόματος προϋπηρεσίας (οι λεγόμενες «τριετίες»), κατοχυρώθηκε ως κατώτατο όριο προστασίας όλων των εργαζομένων ιδιωτικού δικαίου της χώρας με κανονιστική ισχύ (δηλαδή ισχύ νόμου) μαζί με τον κατώτατο μισθό/ημερομίσθιο από τις Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. Με διαδοχικές διατάξεις στις Εθνικές Γενικές ΣΣΕ από το 1975 και μετά, τα επιδόματα προϋπηρεσίας/τριετιών αυξήθηκαν σταδιακά, μέσω ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και διαμορφώθηκαν ως εξής: 3 τριετίες με προσαύξηση 10% για τους υπαλλήλους (συνολικά 30% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω) και 6 τριετίες με προσαύξηση 5% για τους εργατοτεχνίτες (συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω).
– Οι ρυθμίσεις για την καταβολή επιδόματος προϋπηρεσίας αποτελούν διαχρονικά σταθερό σημείο αναφοράς για τη ρύθμιση των αποδοχών και την προσαύξησή τους με βάση την προϋπηρεσία των εργαζομένων μέσω των υπόλοιπων ειδών ΣΣΕ, δηλαδή των κλαδικών, των ομοιοεπαγγελματικών και των επιχειρησιακών, οι οποίες μπορεί να περιέχουν ρυθμίσεις για την καταβολή επιδομάτων με συντομότερο χρόνο προϋπηρεσίας (πχ στη διετία, στο έτος κλπ), είτε υψηλότερες αποδοχές και προσαυξήσεις λόγω προϋπηρεσίας.
– Το Εργατικό Κέντρο Κατερίνης μαζί με το Εργατικό Κέντρο Αθήνας, την ΟΣΕΤΥΠ, την ΟΣΝΙΕ, την ΟΕΧΒΕ, τον πανελλαδικό Σύλλογο Η ΕΝΩΣΗ και τη ΓΣΕΕ υπερασπίστηκε, με νομικά επιχειρήματα, ότι οι προσαυξήσεις των τριετιών μέχρι τις 14-2-12 δεν έχουν καταργηθεί, αφού η αρμοδιότητα του Υπουργού Εργασίας να καθορίζει τον κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο οριοθετήθηκε νομοθετικά και αφορά μόνο στο ελάχιστο ποσό αναφοράς (κατώτατος μισθός και κατώτατο ημερομίσθιο), χωρίς να θιγούν οι διατάξεις των προσαυξήσεων των τριετιών, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν κανονικά και όρθωσαν ανάχωμα υπεράσπισης των επιδομάτων τριετιών (για την προϋπηρεσία μέχρι την 14-2-2012) στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με σκοπό να επιβεβαιωθεί η ισχύς τους, ώστε να μην επέλθει χειροτέρευση των μισθολογικών όρων εργασίας μεγάλου αριθμού εργαζομένων, που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ.αριθμ. 148/2022 απόφασή του απέρριψε ως απαράδεκτη την αίτηση ακύρωσης του ΣΕΒ και άλλων εργοδοτικών οργανώσεων, επιβεβαιώνοντας ότι η υποχρέωση καταβολής των προσαυξήσεων των τριετιών, αποτελεί ζήτημα που ρυθμίζεται ευθέως από το νόμο, που παράγει νομική δέσμευση για καταβολή των επιδομάτων τριετιών, αφού οι αντίστοιχες νομοθετικές διατάξεις για τις τριετίες είναι νομικά δεσμευτικές για τους εργοδότες. ( https://www.ekkaterinis.gr/to-symvoylio-tis-epikrateias…/).
Υπενθυμίζουμε ότι ήδη η ΓΣΕΕ είχε δικαιωθεί το 2017 από το Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο με απόφασή του αρμόδιου ελεγκτικού του οργάνου, αναγνώρισε, ανάμεσα σε άλλες, ως αντικείμενες στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, τις μειώσεις του κατώτατου μισθού/ημερομισθίου και τις διακρίσεις σε βάρος των νέων εργαζομένων.
Για όποια διευκρίνιση ή πρόβλημα, υπάρχει η δυνατότητα επικοινωνίας μέσω της ιστοσελίδας του Εργατικού μας Κέντρου www.ekkaterinis.gr, στο πεδίο «ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ», και η δυνατότητα προγραμματισμού δια ζώσης ομαδικών ενημερώσεων.
Κατερίνη, 23/04/2024
Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ
