Eπικίνδυνη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή καθώς οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας άρχισαν τις επιθέσεις εναντίον εγκαταστάσεων των ανταρτών Χούτι στην Υεμένη ως απάντηση στις επιθέσεις των ανταρτών σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση από τις αμερικανικές δυνάμεις, τα πλοία έπληξαν περισσότερες από 60 θέσεις των Χούτι, συμπεριλαμβανομένων κόμβων διοίκησης και ελέγχου, αποθηκών πυρομαχικών, συστημάτων εκτόξευσης, εγκαταστάσεων συστημάτων ραντάρ.
Η πρώτη αντίδραση από πλευράς Χούτι, ήρθε από τον εκπρόσωπο των ανταρτών, ο οποίος σε ανάρτησή του στο X, διαμηνύει πως δεν θα σταματήσουν να στοχεύουν πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
«Δηλώνουμε ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως δικαιολογία για αυτή την επιθετικότητα κατά της Υεμένης, καθώς δεν υπήρχε απειλή για τη διεθνή ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά και την Αραβική Θάλασσα».
«Η στόχευση ήταν και θα συνεχίσει να επηρεάζει τα ισραηλινά πλοία ή αυτά που κατευθύνονται προς τα λιμάνια της κατεχόμενης Παλαιστίνης», έγραψε σε ανάρτησή του στο X.
Ο Αμπντουλσαλάμ πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έκαναν «λάθος» όταν πιστεύουν ότι τα χτυπήματα «θα αποτρέψουν την Υεμένη από το να υποστηρίξει την Παλαιστίνη και τη Γάζα».
Πρόκειται για την πρώτη φορά που διεξάγεται επιχείρηση αυτής της φύσης αφότου οι σιίτες αντάρτες, που υποστηρίζονται από το Ιράν, άρχισαν να βάζουν στο στόχαστρο στην Ερυθρά Θάλασσα εμπορικά πλοία τα οποία κατ’ αυτούς «συνδέονται» με το Ισραήλ, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας, στα μέσα Νοεμβρίου της περασμένης χρονιάς.
Aυτά είναι τα πρώτα πλήγματα που εξαπολύουν οι ΗΠΑ στην Υεμένη εναντίον των Χούτι από το 2016.
Τα πυραυλικά πλήγματα των ΗΠΑ και της Βρετανίας στην Υεμένη είχαν σκοπό να μειωθούν οι στρατιωτικές δυνατότητες των ανταρτών Χούτι και καταβλήθηκε προσπάθεια να αποφευχθούν παράπλευρες απώλειες, δήλωσαν αμερικανοί αξιωματούχοι σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας πως οι ενέργειες των σιιτών μαχητών ήγειραν απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα και αυτά όλου του κόσμου.
«Αν και αναμένουμε πλήρως η επιχείρηση αυτή να μειώσει και να υποβαθμίσει τις δυνατότητες των Χούτι (…) και εν καιρώ να μειώσει την κλίση τους να προχωρούν σε τέτοιες επιθέσεις, δεν θα μας εξέπληττε αν βλέπαμε ανταπόδοση κάποιου είδους», επισήμανε ένας από τους αξιωματούχους της κυβέρνησης του προέδρου Τζο Μπάιντεν.
Τέσσερις πηγές στην αμερικανική κυβέρνηση που μίλησαν στο Reuters υπό τον όρο να μην κατονομαστούν, διευκρίνισαν πως θα δοθούν αργότερα στη δημοσιότητα επίσημες ανακοινώσεις για την επιχείρηση σε εξέλιξη.
Στόχος τους ραντάρ, υποδομές drones και πύραυλοι
Τα αμερικανικά και βρετανικά πλήγματα εναντίον των ανταρτών Χούτι στην Υεμένη είχαν στόχο υποδομές όπως ραντάρ και εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για να εξαπολύονται drones και πύραυλοι, προκειμένου να μειωθούν οι δυνατότητές τους να πλήττουν εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, ανακοίνωσε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν.
«Η επιχείρηση αυτή είχε σκοπό να διαλυθεί και να υποβαθμιστεί η δυνατότητα των Χούθι να θέτουν σε κίνδυνο τους ναυτικούς και το διεθνές εμπόριο σε μια από τις σημαντικότερες θαλάσσιες διελεύσεις όλου του κόσμου», ανέφερε ο επικεφαλής του Πενταγώνου, σύμφωνα με δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του.
Διεμήνυσε πως οι ΗΠΑ, αν κρίνουν πως είναι «αναγκαίο», θα προχωρήσουν σε νέα πλήγματα.
Η πρώτη αντίδραση των Χούτι
Σε τηλεφωνική ενημέρωση με δημοσιογράφους, υψηλόβαθμος αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι δεν έχει υπάρξει ακόμη καμία στρατιωτική απάντηση από τους διοικητές των Χούτι.
«Μέχρι τώρα, δεν έχουμε δει καμία άμεση ενέργεια αντίποινας προς τις ΗΠΑ ή άλλα μέλη του συνασπισμού», είπε ο αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.
«Παραμένουμε προετοιμασμένοι, φυσικά για να αμυνθούμε, αλλά δεν έχουμε δει απάντηση από τους Χούτι αυτή τη στιγμή», συνέχισε ο αξιωματούχος.
Ανώτερος αξιωματούχος του κινήματος των ανταρτών Χούτι επιβεβαίωσε πως έγιναν πυραυλικά πλήγματα εναντίον πόλεων της χώρας της αραβικής χερσονήσου τις πρώτες πρωινές ώρες. Ο Άμπντελ Καντίρ αλ Μορτάντα, αξιωματούχος της Ανσαρουλά —κινήματος πιο γνωστού με το επώνυμο των ηγετών του, Χούτι— ανέφερε μέσω X (του πρώην Twitter) πως «αμερικανικές, σιωνιστικές και βρετανικές» δυνάμεις «εξαπέλυσαν επιδρομές στην πρωτεύουσα Σανάα» καθώς και στις επαρχίες «Χοντάιντα, Σαάντα και Νταμάρ» τις πρώτες πρωινές ώρες.
O ηγέτης των Χούτι από πλευράς του διεμήνυσε πως θα υπάρξει «ανταπόδοση» οποιασδήποτε επίθεσης εναντίον των δυνάμεών του.
On Jan. 11 at 2:30 a.m. (Sanaa time), U.S. Central Command forces, in coordination with the United Kingdom, and support from Australia, Canada, the Netherlands, and Bahrain conducted joint strikes on Houthi targets to degrade their capability to continue their illegal and… pic.twitter.com/bR8biMolSx
— U.S. Central Command (@CENTCOM) January 12, 2024
Footage reported to be showing US and UK strikes against Houthi targets tonight in Saada. pic.twitter.com/erNsXCI9pW
— Clash Report (@clashreport) January 11, 2024
Xάρτης που δείχνει τα εδάφη που ελέγχουν οι Χούτι:
Ικανοποίηση Μπάιντεν
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την ικανοποίησή για τα «επιτυχή» πυραυλικά πλήγματα των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας στην Υεμένη.
Ο Τζο Μπάιντεν ανέφερε πως αυτή η «αμυντική» επιχείρηση διεξήχθη σε αντίδραση στις επιθέσεις των Χούτι εναντίον εμπορικών πλοίων που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και είχε την «υποστήριξη» της Αυστραλίας, του Μπαχρέιν, του Καναδά και της Ολλανδίας.
Προειδοποίησε, στην ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του στον Λευκό Οίκο, πως «δεν θα διστάσει» να «διατάξει κι άλλα μέτρα» αν κρίνει πως είναι απαραίτητο.
Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησής του είπε πως τα πλήγματα είχαν «συγκεκριμένα» στόχο «υποδομές» από τις οποίες εξαπολύονται «πύραυλοι», «drones», καθώς και «ραντάρ».
Επανέλαβε εξάλλου την αμερικανική θέση ότι το Ιράν είναι «από τους βασικούς αν όχι ο βασικός υποστηρικτής» του κινήματος των σιιτών ανταρτών και τους παρέχει τόσο οπλισμό, όσο και πληροφορίες προς χρήση στις επιθέσεις τους.
Δήλωση Σούνακ
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ από την πλευρά του, ανακοίνωσε τα ξημερώματα της Παρασκευής ότι η βρετανική βασιλική πολεμική αεροπορία, επιχειρώντας στο πλευρό των ΗΠΑ, με την υποστήριξη της Ολλανδίας, του Καναδά και του Μπαχρέιν, εξαπέλυσε «στοχευμένα πλήγματα» εναντίον «στρατιωτικών εγκαταστάσεων» των ανταρτών Χούτι στην Υεμένη.
«Παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις της διεθνούς κοινότητας, οι Χούθι συνέχισαν να διεξάγουν επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων εναντίον βρετανικών και αμερικανικών πολεμικών πλοίων μόλις αυτή την εβδομάδα. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί (…) Αναλάβαμε έτσι περιορισμένη, απαραίτητη και αναλογική δράση σε κατάσταση νόμιμης άμυνας», πρόσθεσε ο Σούνακ.
Αυτοσυγκράτηση ζητά η Σαουδική Αραβία
Η διπλωματία της Σαουδικής Αραβίας ανακοίνωσε σήμερα πως παρακολουθεί με «ανησυχία» τις εξελίξεις στη γειτονική Υεμένη και κάλεσε σε «αυτοσυγκράτηση», μετά τα πυραυλικά πλήγματα των ΗΠΑ και της Βρετανίας εναντίον των ανταρτών Χούθι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Το βασίλειο «παρακολουθεί με ανησυχία τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ερυθρά Θάλασσα και τα πλήγματα σε ορισμένο αριθμό εγκαταστάσεων» στην Υεμένη, σημείωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε, καλώντας σε «αυτοσυγκράτηση» και κρίνοντας πως πρέπει να «αποφευχθεί η κλιμάκωση».
Η 9η Ιανουαρίου
Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, που εκφράστηκε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, έχουν «ιστορικά ιδιαίτερη ευθύνη στην υπεράσπιση» των σημαντικών θαλασσίων οδών του διεθνούς εμπορίου.
Σημείωσε πως ο πρόεδρος Μπάιντεν ζήτησε την 1η Ιανουαρίου από την ομάδα του που είναι αρμόδια για την εθνική ασφάλεια να ετοιμάσουν στρατιωτικές «επιλογές» και πρόσθεσε πως αποφάσισε να προχωρήσει στα πλήγματα μετά την «περίπλοκη» επίθεση των Χούτι την 9η Ιανουαρίου.
Εκείνη την ημέρα, 18 drones και τρεις πύραυλοι των ανταρτών καταστράφηκαν από τρία αμερικανικά αντιτορπιλικά, το βρετανικό πολεμικό HMS Diamond και μαχητικά αεροσκάφη που απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο USS Dwight D. Eisenhower.
Ανώτερος αξιωματικός των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων είπε σε δημοσιογράφους ότι «στοχοποιήσαμε πολύ συγκεκριμένες δυνατότητες σε πολύ συγκεκριμένες τοποθεσίες με πυρομαχικά ακριβείας», κατά τρόπο ώστε «να μειωθεί ο κίνδυνος παράπλευρων απωλειών» — με τον όρο αυτό ο στρατός των ΗΠΑ αναφέρεται σε θανάτους ή τραυματισμούς αμάχων.
«Τα πλήγματα αυτά έγιναν σε άμεση αντίδραση στις άνευ προηγουμένου επιθέσεις των Χούθι εναντίον της διεθνούς ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα», σημείωσε ο κ. Μπάιντεν, κάνοντας λόγο για συνολικά «27 επιθέσεις» που έπληξαν «πάνω από 50 χώρες» και ανάγκασαν «πάνω από 2.000 πλοία» να αλλάξουν πορεία για να αποφύγουν αυτή τη θαλάσσια περιοχή.
Ο Αμερικανός πρόεδρος επέμεινε στο ότι πριν από τη στρατιωτική επιχείρηση καταβλήθηκαν, κατ’ αυτόν, εντατικές διπλωματικές προσπάθειες.
Σκοπός της επίθεσης η σταθερότητα στην Ερυθρά Θάλασσα
Θύμισε πως μαζί με άλλα κράτη, οι ΗΠΑ απηύθυναν πρόσφατα «προειδοποίηση χωρίς περιστροφές» στους αντάρτες και ότι προχθές Τετάρτη το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε απόφαση με την οποία αξίωσε να σταματήσουν «αμέσως» τις επιθέσεις τους εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
«Στόχος μας παραμένει να αποκλιμακώσουμε τις εντάσεις και να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα στην Ερυθρά Θάλασσα», ανέφερε εξάλλου ανακοίνωση Τύπου των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, του Μπαχρέιν, του Καναδά, της Δανίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Νέας Ζηλανδίας, της Νότιας Κορέας και της Βρετανίας που δόθηκε στη δημοσιότητα από την αμερικανική προεδρία.
Λίγο καιρό αφού ξέσπασε ο πόλεμος Ισραήλ/Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας την 7η Οκτωβρίου, οι Χούτι, που ελέγχουν μεγάλο μέρος της βόρειας Υεμένης και υποστηρίζονται από το Ιράν, όπως και η Χαμάς, διεμήνυσαν πως θα βάζουν στο στόχαστρο, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας, πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα αν έχουν οποιαδήποτε «σχέση» με το Ισραήλ, φρενάροντας την κίνηση των πλοίων.
Ο βασικός σύμμαχος του Ισραήλ, οι ΗΠΑ, αντέδρασαν αναπτύσσοντας πολεμικά πλοία στην περιοχή κι ανακοινώνοντας τον Δεκέμβριο την ίδρυση ναυτικού συνασπισμού με αποστολή την προστασία της διεθνούς ναυσιπλοΐας από τις επιθέσεις των Χούθι στη θαλάσσια περιοχή αυτή στρατηγικής σημασίας, από όπου διέρχεται περί το 12% του παγκόσμιου εμπορίου.
Ορισμένες μεγάλες ναυτιλιακές αποφεύγουν πλέον εντελώς την περιοχή, κάτι που αυξάνει τα κόστη των μεταφορών μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
