Συνεχίζοντας από εκεί που ακριβώς σταματήσαμε προχθές στην στήλη, δηλαδή στο ότι, όπως καταλήγαμε, για να βγούμε από την κρίση θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε σωστά και πλήρως το τι μας οδήγησε σ’ αυτή και στη συνέχεια να ενεργήσουμε αναλόγως, επισημαίνουμε τα εξής:
1. Η Ελλάδα, μετά την πτώση της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, και συγκεκριμένα την 23η Ιουλίου (επάνοδος της Δημοκρατίας) ξεκίνησε με εντυπωσιακές επιτυχίες όλη την επόμενη περίοδο, που αποκαλείται Μεταπολίτευση και κατέληξε σε πλήρη αποτυχία.
Συνεχίζοντας από εκεί που ακριβώς σταματήσαμε προχθές στην στήλη, δηλαδή στο ότι, όπως καταλήγαμε, για να βγούμε από την κρίση θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε σωστά και πλήρως το τι μας οδήγησε σ’ αυτή και στη συνέχεια να ενεργήσουμε αναλόγως, επισημαίνουμε τα εξής:
1. Η Ελλάδα, μετά την πτώση της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, και συγκεκριμένα την 23η Ιουλίου (επάνοδος της Δημοκρατίας) ξεκίνησε με εντυπωσιακές επιτυχίες όλη την επόμενη περίοδο, που αποκαλείται Μεταπολίτευση και κατέληξε σε πλήρη αποτυχία. Οι επιτυχίες αναφέρθηκαν από τη στήλη, πριν λίγες μέρες. Τώρα θα σταθούμε στις αποτυχίες και τα αίτια τους. Σημειώνουμε απλά ότι η Μεταπολίτευση έληξε πραγματικά με τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012 και την κατάρρευση του κομματικού συστήματος, στα πλοκάμια μιας πολυκέφαλης κρίσης και σε κοινωνική εξαθλίωση, αβεβαιότητα και αναταραχή. Που συνεχίζεται. Τι έφταιξε και η επιτυχία κατέληξε σε αποτυχία και παρακμή;
2. Στο θέμα της αποτυχίας των εθνών υπάρχουν βασικά δύο κατηγορίες ολοκληρωμένων και εμπεριστατωμένων θεωριών. Α) Οι πολιτιστικές θεωρίες και β) οι θεσμικές θεωρίες. Οι πρώτες έχουν να κάνουν με την κουλτούρα ενός κράτους. Συσχετίζουν δηλαδή τη μοίρα και την πορεία ενός κράτους με τις παραδόσεις και την ιστορία ενός λαού. β) Οι θεσμικές θεωρίες. Οι οποίες υποστηρίζουν ότι τα έθνη επιβιώνουν ή καταρρέουν λόγω της καταλληλότητας ή μη των θεσμών τους. Σωστοί και ισχυροί θεσμοί οδηγούν (όπως υποστηρίζουν οι βασικοί εισηγητές τους Ντάρον Ατζέμογλου και Τζέιμς Ρόμπινσον) στο ξεπερασμένων των πολιτικών και οικονομικών κρίσεων ενώ ασθενικοί, κλειστοί και ακατάλληλοι θεσμοί δεν αντέχουν στις ιστορικές δοκιμασίες και μπορεί να οδηγήσουν στην πλήρη καταστροφή.
Στις πρώτες, τις πολιτιστικές θα μπορούσαμε να κατατάξουμε κι εκείνες, που αναφέρονται στον ανθρώπινο παράγοντα. Στο Χαρακτήρα και τα ιδιαίτερα γνωρίσματα των πολιτών ενός κράτους καθώς και των πολιτικών του. Υπό αυτή την οπτική επιβάλλεται να σταθούμε περισσότερο στην ψυχοσύνθεση και στο χαρακτήρα ημών των Ελλήνων, πολιτικών και πολιτών, αρχόντων και αρχομένων. Στις δεύτερες, τις θεσμικές, εντάσσονται και οι επισημάνσεις των Diamond και Rothstein, μια των οποίων λέει τα εξής: «Σε κάθε κοινωνία υπάρχει άμεση αιτιακή σχέση μεταξύ της ποιότητας των θεσμών που καθορίζουν την πολιτική εξουσία και την ευημερία των πολιτών».
3. Ακριβώς σ’ αυτή την τελευταία παρατήρηση μπορεί να εντοπιστεί μια από τις αιτίες της κακοδαιμονίας που κατατρύχει την πατρίδα μας. Οι θεσμοί που καθορίζουν την πολιτική εξουσία νοσούν. Και νοσούν βαρύτατα. Το άρθρο 86 του Συντάγματος μας ( περί ευθύνης υπουργών) είναι μια μόνο απόδειξη. Το άρθρο 29 περί πολιτικών κομμάτων μια άλλη, η αποψίλωση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας μια άλλη, η παντοδυναμία (σχεδόν) του Πρωθυπουργού μια τέταρτη, η έλλειψη θεσμών ελέγχου τόσο των αποφάσεων του Πρωθυπουργού όσο και της Βουλής (Συνταγματικό Δικαστήριο, δεύτερο νομοθετικό σώμα κ.α) μια πέμπτη και πολλές ακόμα. Προφανώς χωρίς τολμηρή αναθεώρηση του Συντάγματος οι ελπίδες για έξοδο από την κρίση περιορίζονται πολύ.
4. Ως προς τον ανθρώπινο παράγοντα χαρακτηριστική είναι η άποψη του φιλοσόφου Στέλιου Ράμφου, ο οποίος χρόνια τώρα υποστηρίζει ότι η ανωριμότητα των Νεοελλήνων («είμαστε νήπια», υποστηρίζει) αποδεικνύεται από πολλές πράξεις και παραλήψεις μας και ευθύνεται τα μέγιστα για την αποτυχία που ταλανίζει την Ελλάδα.
Συνεχίζεται
